Emekli olacaklar dikkat! Emeklilik dilekçesi ne zaman verilmeli?
Yaşam boyunca alınan emekli maaşının miktarını emeklilik dilekçesinin ne zaman verildiği etkileyebiliyor. Emeklilik dilekçesinin aralık ayında verilmesi ile ocak ayında verilmesi arasında önemli fark oluşabiliyor. Fark, yıl içinde emekli aylığına yapılan artışlar ile yıllık enflasyon rakamı ve gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) artışı arasındaki makastan kaynaklanıyor.
Emekli aylığının tutarı, kişilerin prim ödeme gün sayısı, aylık bağlama oranı ve çalışırken Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazançları üzerinden hesaplanıyor. Çalışırken bildirilen kazançların emeklilik dilekçesi verilen tarihteki güncel değeri, güncelleme katsayısı ile belirleniyor. Güncelleme katsayısı, 2008 yılından sonraki çalışmalar için tüketici fiyat endeksi artışının tamamı ile gayri safi yurtiçi hasıladaki (GSYH) artışın yüzde 30’u dikkate alınarak tespit ediliyor.
Aynı prim gününe sahip olan ve aynı kazançla çalışan kişilerin emekli aylıkları, bazı yıllarda emeklilik dilekçesi verdikleri tarihe göre önemli ölçüde değişebiliyor. Bu nedenle, 4/a (SSK) ve 4/b (BAĞ-KUR) statüsünde çalışanlardan yıl sonuna doğru emekli olmak isteyen kişiler için emeklilik dilekçesinin kasım aralık ayında mı yoksa ocak ayında mı verileceği önem taşıyor. Çünkü ilk emeklilikte bağlanan aylık farkı, kişilerin yaşamının geri kalanında alacakları emekli aylığı tutarını etkileyebiliyor.
MAKAS AÇIKLIĞINA DİKKAT
Emekli aylığı dilekçesinin ne zaman verileceği konusunda karar verirken, yıl içinde emekli aylıklarına yapılan zam oranı ile o yıl için daha sonra belirlenecek güncelleme katsayısı arasındaki makas açıklığına bakmak gerekiyor. Makas açıklığı yüksek değil ise aralık veya ocak ayında dilekçe vermek arasında önemli bir fark olmaz. Bu tür yıllarda dilekçeyi kasım veya aralık ayında vermek, 1-2 ay önce emekli aylığı bağlanmasını sağladığı için avantajlı da olur.
Güncelleme katsayısı, yıllık TÜFE artış oranı + GSYH artışının yüzde 30’unun toplamıyla oluşur. Gayri safi yurtiçi hasılada (GSYH) yüksek artış beklenen yıllarda güncelleme katsayısı, yıl içinde emekli aylığına yapılan artış oranından fazla çıkar. Böyle yıllarda ocak ayını beklemek daha avantajlıdır.
2020’DE GÜNCELLEME KATSAYISI NE OLCACAK?
Bu yıl SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ocakta yüzde 6.50, şubatta yüzde 5.75 olmak üzere kümülatif yüzde 12.62 oranında artış yapıldı.
Merkez Bankası son enflasyon raporunda 2020 yılı enflasyon tahminini yüzde 12.1 olarak revize etti. Orta Vadeli Program’da ise 2020 yılı GSYH artışı binde 3 olarak tahmin edildi. TÜİK’in geçen hafta açıkladığı verilere göre, 11 aylık dönemde enflasyon yüzde 13.19 olarak gerçekleşti.