Hangi emeklilerin maaşı düşecek?
2000 öncesi emekli olanların maaşlarının yeniden hesaplanması bu haftanın sıkça konuşulan ve tartışılan konusu oldu. Peki hangi emeklilerin maaşı düşecek? Binlerce emeklinin merak ettiği soruyu Star Gazetesi yazarı Resul Kurt veriyor.
haberine göre, emeklilerin uzun süre talep etmeleri sonrasında
bu yılın başında çıkartılan İntibak Yasası ile ilgili çalışmalar
bir yıla yakın zamandır sürüyor ve yakında sonuçlanacak.
Ancak bu süreçte 2000 öncesi emekli olanların maaşları yeniden
hesaplandı. Özellikle bazı emeklilerin, birlikte çalıştıkları
arkadaşlarının maaşlarının yüksek ve aynı şartlardaki kendi
maaşlarının düşük olduğuna ilişkin eleştirileri kısmen de olsa
haklı çıktı.
KİMLERİN MAAŞI YANLIŞ HESAPLANDI?
Emekli maaşının düşmesine ilişkin haberlerde sayı ve oran
belirtilmediği için tüm emeklileri bir korku aldı. Aslında maaşları
yanlış bağlananlar sadece 2000 yılından önce emekli olanlarla
ilgili. Dolayısıyla 2000 sonrası emekli olanların endişe
etmelerine gerek yoktur. Özellikle bu durumun az sayıdaki emekliyi
ilgilendirdiğini söylemeliyiz.
Ayrıca, emekli maaşı yanlışlıkla olması gerekenden daha yüksek
bağlanan emeklilerden, geriye doğru beş yıl için fark alınacak.
Daha eski yıllar için bir talepte bulunulmayacak ve emeklilerden
istenmeyecek. Geriye doğru beş yıllık sürede fazla yapılmış
ödemeler, eylül ayından başlamak üzere, emeklilerin aylıklarının
dörtte birine kadar yapılacak kesintilerle tahsil edilecek. Ancak,
geriye dönük alınacak bu paralara faiz işletilmeyecek.
KİMLERİN MAAŞI DÜŞECEK?
Özellikle 1998 öncesinde emekli olup, maaşları o dönemlerde SSK
tarafından manuel olarak hesaplanan kişilerden 3.500 emeklinin
maaşının yanlışlıkla olması gerekenden daha yüksek bağlandığı, yine
2.500 kişinin de emekli maaşının yanlışlıkla olması gerekenden daha
düşük bağlandığı tespit edilmiş. Yani 2.5 milyon emekliden sadece
3.500 kişinin maaşında yanlışlık var. Buna karşılık da 2.500
kişinin maaşı da düşük hesaplandığı için arttırılacak.
Örneğin, 1998 yılında 100 TL emekli aylığı bağlanan, ancak yapılan
hesaplamada 97 TL olması gerektiği tespit edilen bir emeklinin son
beş yılda almış olduğu tutarlar toplanarak bitinceye kadar
maaşından dörtte bir oranında kesilecek.
Elbette 15-20 yıl önce teknolojinin bu kadar kullanılması söz
konusu olmadığından hatalar yapılmasına şaşırmamak gerekiyor. O
tarihlerde sigortalıların prim gün sayılarını bile görebilmeleri
mümkün değildi. Bu nedenle bazı emeklilerin maaşları yanlış
hesaplanmış.
İADELER 2 YILDA FAİZSİZ YAPIŞACAK?
SGK tarafından işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı
sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak
sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla
yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit
edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin
tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan
ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) SGK’nın hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin
tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan
ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren
yirmidört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, yirmidört aylık
sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre
sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte,
ilgililerin SGK’dan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup
edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri
alınmaktadır.
SGK tarafından yapılan açıklamada emekli aylıklarından kesintilerin
aylık olarak maaşlarından dörtte bir oranında kesinti yapılması
şeklinde olacak. Ancak bu emeklilerin yazılı talepte
bulunmaları halinde borç tutarının 24 aya bölünerek eşit taksitler
halinde de ödenebilmesi mümkün olacak.