Yurtdışı borçlanması hangi kanuna göre olur?
Yurtdışı borçlanması nedir, yurtdışı borçlanması hangi kanuna göre olur, yurtdışı borçlanmalarında dikkat edilecek hususlar nelerdir? Bu soruların cevabını Sosyal Güvenlik Uzmanı Bünyamin Esen veriyor.
Yurtdışı Borçlanması Hangi Kanuna Göre Oluyor?
Yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın çalıştıkları ülkelerin sosyal güvenlik mevzuatı ile Türkiye’deki sosyal güvenlik mevzuatı arasındaki emeklilik aylığına hak kazanma koşullarının farklılığından doğan hak kayıplarını azaltmak yanında ülkemize döviz kazandırmak amacıyla çeşitli yurtdışı borçlanma kanunları çıkartılmıştır.
2147 sayılı Kanunun yetersiz kalması sonrasında 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun çıkartılmış olup halen yurtdışı borçlanmaları bu kanuna göre yapılmaktadır.
Yurtdışı Borçlanması Ne Kadar?
3201 sayılı Kanuna göre kişinin ölümü halinde hak
sahiplerinin de borçlanma imkanı vardır.
Borçlanma için ödenecek dövizin cinsi ve tutarı Bakanlar Kurulu
Kararı ile belirlenmiştir. 2005/9665 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı’nda Sosyal Güvenlik Kuruluşlarınca döviz ile
değerlendirilecek sürelerin her bir günü için tahakkuk ettirilecek
prim, kesenek ve karşılık borcu tutarı 3,5 ABD Doları
olarak sabitlenmiştir.
Yine 3201 sayılı Yasa’ya göre borçlanma yapılan süreye ait tutarı ödemek için herhangi bir süre sınırı bulunmamaktadır. Yani sigortalılar yurtdışında geçen sürelerinin istediği kadarını borçlanabilir.
Reform Sonrasında Borçlanma Tutarı Değişti
Yurt dışı borçlanma tutarı 2008 yılında yapılan
sosyal güvenlik reformu ile değişmiştir.
Yapılan değişiklik sonucu borçlanma miktarları prime esas kazanca
endekslenmiş ve borçlanma miktarını sigortalının kendisinin seçmesi
imkanı tanınmıştır.
Borçlanmaya esas prime esas kazanç asgari ücret ile bunun 6,5 katı arası seçilebilmekte seçilen bir günlük prime esas kazancın %32’si ise bir günlük borçlanma miktarını tayin etmektedir. Bu tutar her yıl Ocak ve Temmuz ayında asgari ücret ile artar.
Temmuz’da yapılan artışa göre Temmuz’un 1’inden yıl sonuna kadar, en az borçlanma tutarı aylık da aylık 326 TL 88 Kuruştur.