Erken işe girişle erken emekli olunur mu?

Okurumuz Halil EREZ soruyor: “25.07.1974 tarihinde doğdum. 1998 yılı Mart ayında Emekli Sandığı’na bağlı olarak vekil öğretmenlik yaptım. 07.12.2000 yılında SSK’lı olarak işe başladım. Daha sonra SGK’ya müracaat ederek hizmet birleşmesi yaptırdım. Fakat hizmet dökümünde görünmüyor. Sigorta girişim ne zaman olur? Emeklilik yaşı hesaplanırken 07.12.2000 tarihi mi yoksa Mart 1998 tarihi mi alınacak? Ne zaman emekli olurum?”

Sayın okurum, sigortalılığın başlangıcı emeklilik başta olmak üzere sosyal güvenlik sisteminden yapılan yardımları doğrudan etkilediğinden bu konuda sıkça soru geliyor.

Birçok kişiyi ilgilendiren bu konuyu çeşitli defalar açıkladık, ancak yine de sizin için ayrıntılı olarak açıklayalım.

5510 sayılı Kanuna Göre Hizmet Birleştirilir

Son sosyal güvenlik reformunun kanunu olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı veya iştirakçi olup, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra aylık talebinde bulunanlardan, farklı sosyal güvenlik kurumlarına ya da sigortalılık hallerinden birden fazlasına tabi olanlara aylık bağlanmasına esas olarak 5510 sayılı Kanun ile mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre tespit olunur.

5510 sayılı Kanuna tabi hizmetlerle 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine göre (Banka ve odaların sandıklarına tabi olarak) geçen hizmetlerin birleştirilmesinde de reform kanunu ile mülga 2829 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Erken İşe Giriş, Erken Emeklilik

Genel bir kuralı ifade etmek gerekirse erken işe giriş, erken emeklilik sağlar. Zira yürürlüğe konulan çeşitli sosyal güvenlik reformları kademeli olarak emeklilik şartlarını güçleştirmiştir. Bu yüzden sigortalılığınız ne kadar erken başlamışsa emeklilik açısından o kadar avantajlı durumda olursunuz.

Ancak buradaki erken işe giriş uzun vadeli sigorta kollarına (emekliliğe sayılan sigortalara) tabi çalışmaları ifade eder. Stajyer, çırak, üniversitede zorunlu staj gibi sigortalılıklar emekliliğe sayılmaz, emekli olunacak yaş ve gün sayısını etkilemez.

Bir başka konu da 18 yaş altındaki sigortalılıktır. Sosyal güvenlik kanunlarımızın uygulanmasında emeklilik yönünden 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına (başka bir deyişle emeklilik sigortasına) tâbi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.

İlk Başlangıç Tabi Olduğunu Kanundan Olur

Sigortalının ilk defa 506, 1479, 2925, 2926, 5434 veya 5510 sayılı Kanunlara tabi olarak ve uzun vadeli sigortalılık kollarına prim ödenen çalışması ilk kez sigortalılığın başlangıcını oluşturur. Başka bir deyişle Bağ-Kur, Emekli Sandığı, SSK, tarım sigorta, tarım Bağ-Kur gibi hangi kanuna tabi yada hangi statüde çalışmaya başlanılmış olursa olsun bu başlangıç sigortalılığın başlangıcını oluşturur.

Sizin 1998 Mart ayındaki başlangıcınız sigortalılığınız da başlangıcıdır. Sonradan statü değiştirmek bu durumu değiştirmez. Bir kişinin çalışma yaşamında memur, işçi, esnaf, çiftçi gibi çeşitli işleri yapması doğaldır.

5510 sayılı Kanuna göre emekli olunacak statü çalışma yaşamınız içerisinde primi ödenen son 7 yıl içerisinde en fazla hangi statüde geçmişse o statüden olur. Başka bir deyişle 1260 günden, üç buçuk yıldan fazla hangi statüye tabi olunmuşsa o statüden emeklilik gerçekleşir. Bu yüzden yeni adıyla 4/1-(a) eski adıyla SSK şartlarına tabi olarak daha fazla maaş almak isteyenlerin bu ayrıntıya dikkat etmesi elzemdir.

57 Yaşında Emekli Olacaksınız

Hizmet birleştirmesi yapmamanız halinde dahi zaten emeklilik aşamasında tüm statülere tabi hizmetler birleştirilecektir. Dolayısıyla endişe etmenize gerek yok, sigortalılık başlangıcınız 1998 Mart ayıdır.

İlk işe giriş tarihinize göre 25 yıl sigortalılık süresi ve 5900 prim ödeme gün sayısını tamamlamanız halinde 57 yaşında emekli olabilmeniz mümkündür. Halen yaşınız 38 dolayısıyla çalışmaya devam etmenizi tavsiye ederiz.

Borçlanmalar Sigortalılık Süresini Geriye Götürür

Belirttiğimiz üzere sigortalılık başlangıcı hangi statüde başlamış olursa olsun emeklilik şartları açısından önem arzetmektedir.

Burada sigortalılık başlangıcını geriye götüren bir ayrıntıdan söz etmekte yarar var.

Askerlik, yurtdışı borçlanması gibi bir kısım borçlanmalar sigortalılık gününüzü borçlandığınız gün sayısı kadar geriye götürür. Bu ise sigortalılık başlangıç tarihinizin geriye gitmesi yoluyla kademeli sistemde daha avantajlı olmanızı sağlar.

---

Kıssadan Hisse

“Rüyaları gerçekleştirmenin en kestirme yolu, uyumamaktır.”

— J. M. Powe

Sorularınız için:

Emeklilik tarihini hesaplatmak isteyen okurlarımızın T.C. kimlik numarası, SSK sigorta sicil numarası, Bağ-Kur numarası, ay-gün-yıl olarak doğum tarihi, askerlik yaptığı ve terhis olduğu tarihleri, askerlik süresini, er olarak yada yedek subay olarak yaptığını, ilk işe giriş tarihi (ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarih), hizmet dökümü, doğum borçlanması için çocukların doğum tarihlerini, özürlü ise özürlülük rapor oranını, vergi indirimi yazısı alıp almadığı bilgilerinin tümünü eksiksiz göndermeleri gerekmektedir. Tarihlerin ay, yıl ve gün şeklinde gönderilmesi gerekir.

Yazarın tüm yazıları için: