Memur atamasında yolluk hangi kurumdan istenmeli?

Yasa koyucu kamu görevini yürütmek üzere atanan memurlara memuriyet sıfatı üzerinde iken meydana gelen yer değişikliklerinde harcırah ödenmesini öngörüyor. Yolluğun talep edileceği muhatap kurum da bu noktada önem arz ediyor.

Okurum İbrahim Bey “Bir Tüketici Hakem Heyetinde düz memur olarak görev yapıyorum. Aynı zamanda iki hafta önce Maliye bakanlığı gelir uzman yardımcılığı sınavını kazandım ve başka bir şehir olan Ankara'ya nakil olarak atamam gerçekleşecek. Bu durumda sürekli görev yolluğumu hangi kurumdan almam gerekecek? Şu an memur olduğum yerden istediğimde “Biz vermiyoruz onu Maliyeye atandığında oradan isteyeceksin” dediler bu ne kadar doğru? Bir de şimdi Maliye Bakanlığına gidip oradan istersem onlar da “Biz vermiyoruz gümrükten alsaydın” deyip beni mağdur ederlerse benim ne yapmam gerekir?“ diyor.

Okurumun sorusunun hem atama mevzuatı hem de harcırah mevzuatına bakan yönleri var. İzah edelim. 6245 sayılı Harcırah Kanununun 10 uncu maddesi;

Yurt içinde veya yurt dışında görev yapmakta iken yurt içinde veya yurt dışındaki sürekli bir göreve naklen atanan ya da yabancı ülkelerdeki memuriyet merkezi değiştirilen memur ve hizmetlilere yeni görev yerlerine kadar yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı verileceğini amir bulunuyor.

İLK DEFA ATAMADA HARCIRAH

Madde metninde görev yapmakta iken başka bir sürekli göreve atanan ibaresi nedeniyle ilk defa göreve başlayan memurlar sürekli görev yolluğu alamıyor.

Bu durumun Anayasanın 2. ve 10. maddelerine aykırılığı iddiasıyla Gaziantep 1.İdare Mahkemesi Anayasa Mahkemesine başvurmuştu.

Anayasa Mahkemesinin bu başvuruya ilişkin olarak 20.03.2008 tarihinde verdiği konuya ilişkin 2006/44 Esas ve 2008/81 Karar sayılı kararında;

“İlk defa devlet memurluğuna atanan kişi, görevine başlayıncaya kadar memur ya da kamu görevlisi sayılmamakta, görevine başladığı tarihten itibaren kamu görevlisi sıfatını kazanmaktadır. Bu süreye ilişkin olarak kendisine aylık ödenmemekte, tedavi yardımı hizmetleri ile memurlara ve diğer kamu görevlilerine sağlanan bir takım haklardan yararlandırılmamaktadır. Oysa naklen atanan kamu görevlileri, naklen atama işleminin yapıldığı tarihten önce kamu görevlisi olup, belirli bir statü hukuku içerisinde kendilerine yüklenilen kamu görevini yerine getirmektedirler. Bu durumda, ilk defa devlet memurluğuna atananlar ile halen devlet memuru olup da naklen ataması yapılanlar aynı hukuksal konumda bulunmamaktadırlar.” diyerek iptal talebini reddetmişti.  

Yine aynı kararda;

“İlk defa devlet memurluğuna atanan kişiler kamu görevlisi sıfatını, görevlerine başladıkları tarihten itibaren kazandıklarından ve görevlerine başlamadıkları sürece kamu görevlisi sayılmadıklarından, atandıkları görev yerlerine ulaşıncaya kadar üstlendikleri giderlerin kamu hizmetinin yürütülmesinden kaynaklandığını söylemek mümkün değildir. Böyle olunca da, atandıkları yere giderken üstlendikleri giderlerin kamuca paylaşılması zorunluluğu bulunmamaktadır.” hükmü vurgulanmıştı. 

Bu durumda 6245 sayılı Yasanın 10 uncu maddesine göre ilk defa memuriyete atananlara ikametgâhlarından ilk görev mahallerine intikallerine dair harcırah ödenmemeye devam ediyor.

 NAKİL HALİNDE HARCIRAH

Buna karşın bir kurumdan diğerine nakil halinde harcırahın ödenmesi gerekiyor. Nakil halinde de farklı durumlar olabiliyor. Aynı kurumun bir biriminden başka yerdeki bir birimine nakil söz konusu olabildiği gibi muvafakat yoluyla bir kamu kurumundan başka bir kamu kurumuna kurumlar arası naklen atama da söz konusu olabiliyor.

MUHATAP HANGİ KURUM?

Bu durumlarda harcırahın nasıl ödeneceğine 6245 sayılı Kanunun 57 nci maddesi ışık tutuyor. Bahse konu düzenlemede “Harcırah hizmetin taallûk ettiği kurum bütçesinden ödenir“ hükmüyle yolluk ödeyecek kurum görev seyahatinin ilgili olduğu kurum yani hangi kuruma hizmet etmek amacıyla yer değiştiriyorsa o kurumun bütçesinden ödenmesi gerektiği vurgulanmış oluyor.

Danıştay 5. Dairesinin 1993/4987 Esas ve 1995/4271 Karar sayılı kararında da Sayıştay Temyiz Kurulunun 24.3.1989 gün ve D.21638, T.21749 sayılı kararında da 6245 sayılı Kanunun 57 nci maddesi uyarınca nakledilen memurun harcırahının yeni kurumunca ödenmesine işaret ediliyor.

Aynı Kanunun 59 uncu maddesinde;

“Harcırah, memur ve hizmetlinin gidişinde ve ailenin nakli sırasında peşin olarak verilir. Harcırahın tam miktarının önceden tayin ve tespitinin mümkün olmadığı hallerde yetecek miktarda para avans olarak verilir” hükmü ile

“Daimi memuriyetle bir yere gönderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat vazife ile gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında harcırah beyannamelerini, evrakı müspiteleri ile birlikte dairesi amirine tevdi ederler” hükmü

sürekli görev yolluğunda nakil memurun ayrıldığı kurumdan avans alsa bile hizmet etmeye başlayacağı diğer kurumda göreve başlama tarihinden itibaren en geç 1 ay içinde harcırah beyannamesini düzenleyip avanslarının kapatılmasını sağlamakla yükümlü bulunuyorlar.

KPSS İLE İKİNCİ ATAMADA HARCIRAH 

Okurumuzun durumunda ise klasik anlamıyla bir nakil olayı söz konusu bulunmuyor. Memurken girdiği KPSS sonucu başka bir kurumda göreve başlamış oluyor.

Eğer okurum ilk kurumundan istifa edip diğer kurumda KPSS'ye bağlı olarak atama hakkı kazanıp göreve yeni başlıyorsa diğer kurumca da bu bir nakil işlemi olarak değerlendirilmeyecektir.

Dolayısıyla sonraki kurumu harcıraha konu hizmete muhatap olmadığı için değil ama ilk defa atama olarak değerlendireceği için bahse konu yolluğu ödemek istemeyecektir. 

Nakil iki kurum arasında muvafakat yoluyla artık memurun yeni kurumunda hizmet vermek üzere atamanın çıkması halinde söz konusu olur. Memurun yeniden KPSS'ye girip kendince haklı istek ve hedefleri doğrultusunda kurum değiştirmesi kamu kurumları arası nakil olarak değerlendirilmez.

SON ÇÖZÜM UMUDU YARGI 

Tüm bunlarla birlikte bir kamu görevinden başka bir kamu görevine kendi iradesiyle de olsa nakil edildiği iddiasıyla dava yoluyla hakkını arayabilir. Bu konuda bir kurumda 4/B’li sözleşmeli personel iken KPSS ile asli kadroya ve önceki memuriyet mahalli dışında başka bir ile atanan memurların kazandığı harcırah içtihatları bulunuyor. (Örn: Eskişehir İdare Mah. 2012/1052 Esas, 2013/37 Karar; Danıştay 2.Dairesinin 2014/1050 Esas, 2014/2594 Kararı; Danıştay 2.Dairesinin 2013/9504 Esas 2013/6238 Karar nolu Kararları )

Bu yazının tüm hakları Memurhaber.com'a aittir. "www." biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.