Memur maaşı görev ve yer değişikliğinde hangi tarihte başlar?
Sosyal güvenlik Uzmanı Şevket Tezel bugünkü "Memurların Görev ve Yer Değişikliklerinde Yeni Maaşı Hangi Tarihten Başlar?" başlıklı yazısında yine memur haklarına ilişkin bilinmeyenlere ışık tuttu.
Memurların maaşları rutin olarak her altı ayda bir maaş,
yan ödeme ve taban aylık katsayısına bağlı olarak artar. Bu genel
artıştır. Bir de memurun kendine özel durumundan kaynaklanan
artışlar yaşanır.
Bunlardan ilki memurun derece ve kademesine bağlı olarak meydana
gelen artışlardır. İkincisi ise memurun görev ve yer
değişikliğinden meydana gelen artışlar olabilir. İşte görevde
yükselme suretiyle ya da doğrudan başka bir kadroya atanan hatta
ilk defa veya yeniden memuriyete atanan Devlet memurlarının,
atandıkları göreve aybaşından önceki ya da sonraki bir tarihte
başladıklarında, yeni görevlerinin mali haklarına ne zaman hak
kazanacakları konusunda tereddüt yaşanabiliyor.
657 sayılı Kanuna tabi kurumlarda görevlendirilen memurlara
hizmetlerinin karşılığında, kadroya dayanılarak ay itibariyle
ödenen parayı ifade eden maaş çeşitli unsurlardan oluşuyor. Bunlar
genel olarak derece ve kademesine göre gösterge aylığı, derece,
kademe ve unvanına göre ek gösterge aylığı, kıdemine göre kıdem
aylığı, derecesi, sınıfı ve unvanına göre özel hizmet tazminatı,
yan ödeme diye tabir edilen, iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük
zammı gibi zamlar ile ek ödemeden oluşuyor. Bazı makam ve görevler
için de makam ve görev veya temsil tazminatı ödeniyor.
666 sayılı KHK’ye göre bu makam ve görev veya temsil
tazminatlarının yerini ücret ve tazminat adı altında ödeme yerini
alıyor. Bu konuda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 161 inci
maddesinde yer alan;
“Derece yükselmesi veya daha aşağı bir dereceye atama
halinde,
A) Bulunduğu dereceden yukarı derecelere atanan memur; a) 68 nci
maddenin (B) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yeni girdiği
derecenin ilk kademe göstergesine, b) Yeni girdiği derecenin ilk
kademe göstergesi evvelce iktisap ettiği göstergeden düşük ise,
iktisap ettiği göstergeye eşit olan kademenin göstergesine, Tekabül
eden aylığı alır. Alt derecede eşit göstergeli kademede geçirilen
süre dikkate alınır.
B) Kazanılmış hak aylık derecelerinden daha aşağı bir dereceye
atanan memur, kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak
kaydıyla, a) Atandığı derecede eski derecesinde almakta olduğu
kademe göstergesine, b) Atandığı derecede eşit gösterge yok ise,
eski göstergesine en yakın kademenin göstergesine, tekabül eden
aylığı alır.” hükmünü esas almak gerekiyor.
Kanun Ne Diyor? 657 sayılı Kanunun 165
inci maddesine göre “Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak
atananlar, göreve başladıkları günden itibaren aylığa hak kazanır.
Bu suretle göreve başlamada ilk aylık, gün hesabiyle ay sonunda
ödenir.” hükmü, Yine 657 sayılı Kanunun “Kademe ilerlemesinde
aylığa hak kazanma” başlıklı 166 ncı maddesinde “Kademe
ilerlemesinde Devlet Memurunun, bu ilerlemeye müstahak olduğu
tarihi takip eden ay başından itibaren aynı derecenin bir ileri
kademesine ait aylığa hak kazanacağı” “Derece değişikliğinde aylığa
hak kazanma” başlıklı 167 nci maddesinde; “Derece yükselmesinde
veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya atandığı
derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren
bu derecenin aylığına hak kazanacağı” “Görev yeri değiştirilen
memurların aylıkları” başlıklı 169 uncu maddesinde “Bulundukları
yerden başka yerlerdeki görevlere nakledilen ve mehil süresi içinde
yeni görevlerinde işe başlayan memurlarla,yer değiştirme suretiyle
başka kurumlara atanan memurların aylıklarının, işe başladıkları
tarihi takip eden aybaşından itibaren yeni görev yerinde ödeneceği,
eski görev yerinde alınan aylıklar için kurumlar arasında herhangi
bir hesaplaşma yapılmayacağı,” vurgulanıyor.
Tebliğ Ne Diyor? 11.05.2006 tarihli Resmi
Gazetede yayımlanan 160 seri nolu Devlet Memurları Genel Tebliğinde
de bu konuda; Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak
atananlara aylıkları, göreve başladıkları tarihten itibaren gün
hesabıyla ay sonunda ödendiğinden, zam ve tazminatlarının da buna
göre ödenmesi, 657 sayılı Kanunun 164 üncü maddesine göre
memurların aylıkları peşin ödendiğinden ve emekliye ayrılma ile
ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylıklar geri alınmadığından
zam ve tazminatların da geri alınmaması; istifa halinde ise istifa
tarihi ile ay sonuna kadar olan süreye isabet eden zam ve
tazminatların, aylıklarda olduğu gibi geri alınması, Üst derece ile
alt derecelere yapılan atamalarda ve görev değişikliğinde memur,
atandığı göreve başladığı tarihi izleyen aybaşından itibaren
atandığı derecenin aylığına hak kazandığından, yeni derece ve
görevlerine ait zam ve tazminatlarının da buna göre ödenmesi, ancak
657 sayılı Kanunun 68/B bendine göre atananların aylık ve diğer
hakları atandıkları yeni kadro dereceleri üzerinden göreve
başladıkları günden itibaren ödendiğinden, bu kadro dereceleri için
öngörülen zam ve tazminatların göreve başladıkları günden itibaren
ödenmesi, 657 sayılı Kanunun 169 uncu maddesinde, naklen atamalarda
ilgililerin yeni görev yerlerinde göreve başladıkları tarihi takip
eden aybaşından itibaren aylığa hak kazanacakları belirtilmiş olup,
mehil müddetini kullanmakta iken rapor veya zorunlu nedenlerle yeni
görev yerlerinde göreve başlayamayanların aylıklarının ve
aylıklarla birlikte peşin ödenen zam ve tazminatlarının, yeni görev
yerlerinde ödenmesi, gerektiği vurgulanıyor.
Son Tahlil Yasa ve tebliğdeki hükümlere bakıldığında, görevde
yükselme (Terfi) ile atanmalarda ve torba kadrolara atanmalarda
yeni maaşa atanma tarihinden itibaren hak kazanılırken, naklen
atamalarda yeni göreve başlamalarını, derece yükselmelerinde ve
daha aşağı derecelere atanmalarda yeni görevine başladığı tarihi
takip eden ay başından itibaren yeni aylığa hak kazanılmış oluyor.