Özürlüler nasıl erken emekli olur?

Özürlüler Nasıl Erken Emekli Olur?

Bünyamin Esen bunyaminesen@internethaber.com

Okurumuz Salih Pekten soruyor: “10.05.1970 tarihinde doğdum. % 62 özürlü raporum var. 1995 yılında çalışmaya başladım. Bir ayağım sakat olduğu için askerlik yapmadım. Halen bir firmada SSK’lı olarak çalışıyorum. Hizmet dökümümü ekte gönderiyorum. Ne zaman emekli olurum? Özürlü kontenjanından erken emekli olabilir miyim? Sakatlık indirimi yazısı almadım, almam gerekir mi? Emekli olunca ne kadar maaş alacağım?”

Sayın okurum, özürlü olduğunuzdan dolayı erken emeklilik koşullarından faydalanma hakkına sahipsiniz. Ancak bunun için öncelikle vergi indirim yazısı almalısınız. % 62 özürlülük oranınıza göre II. Derece vergi indirimine müstahaksınız.

Sosyal güvenlik reformları ile özürlülerin emeklilik koşulları kademelendirilmiştir. Bu kademelendirilme 01.01.2015 tarihine kadar sürecektir. İşe giriş tarihinize göre kademeli sistemde getirilen prim gün sayısı ve hizmet süresi ile emekli olabileceksiniz.

Bu girişten sonra sorularınıza sırasıyla ayrıntılı cevap verelim.

 

Özürlü koşullarından erken emekli olursunuz

Hizmet dökümünüze göre ilk kez 01.07.1995 çalışmaya başlamışsınız. İşe giriş tarihinize göre 16 yıl 4 ay sigortalılık süresini tamamlar ve 3760 prim ödeme gün sayısına sahip olursanız yaşa tabi olmadan direkt emekli olabilirsiniz.

Halen 2940 gün prim ödemeniz var. 820 gün daha prim ödemeniz halinde emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.

Yaşa bağlı olmazsınız

Normal şartlarda emekli olabilmek için sigortalıların üç kriteri ayni anda yerine getirilmesi aranır. Bunlar sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve belirlenen yaşı doldurmaktır.

Özürlü şartlarıyla emekli olacak kişiler için ise yaş şartı aranmaz. Yalnızca kademeli sisteme göre işe giriş tarihlerine göre belirlenen prim gün sayısı ve sigortalılık süresini doldurmak yeterlidir.

Yasa yapıcı bu düzenleme ile özürlülere pozitif ayrımcılık niteliğinde bir düzenleme oluşturmak istemiştir.

Vergi indirimi belgesi almalısınız

Özürlü emeklilik düzenlemelerinden faydalanmak için özürlü olduğunuza dair rapor almanız yeterli değildir.

Özürlü emekliliği için bir işyerinde çalışırken vergi indirim yazısı (sakatlık indirimi yazısı) almanız gerekir. Bu yazı size gelir vergisi indirimi sağladığı gibi erken emeklilik koşullarına tabi olmanızı da sağlar.

Rapor oranı % 40 ile % 59 arasında olanlar III. Derece, % 60 ile % 79 arasında olanlar II. Derece, % 80 ve üzerinde olanlar ise I. Derece vergi indiriminden yararlanabilmektedir.

Vergi indirimi yazısı için raporunuz ile birlikte bağlı olduğunuz Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekir. Bu yazının emeklilik koşullarına etki edebilmesi için çalışırken, işten ayrılmadan alınmalısınız.

Nasıl başvuracaksınız?

Sakatlık indiriminden yararlanmak isteyen hizmet akdiyle çalışan özürlülerin,

-         Bir dilekçe,

-         Çalıştığı işyerinden alacağı hizmet akdiyle çalıştığını gösterir belge,

-         Nüfus cüzdanı örneği,

-         Üç adet fotoğraf ile ilgili Vergi Dairesine başvurmaları gerekir.

Defterdarlık Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Malmüdürlükleri kendilerine başvuran özürlülerin kişisel bilgilerini "Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik" ekindeki rapor formuna yazacaklar ve bu formları bir yazıya ekleyerek, özürlüleri yetkili sağlık kurulundan en yakın olanına sevk edeceklerdir.

Yetkili sağlık kuruluşu tarafından verilen raporlar yukarıda sayılan müdürlüklerce Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu'na gönderilecektir. Merkez Sağlık Kurulu tarafından incelenen ve sakatlık dereceleri belirlenen raporlar, ücretlilerde işverene verilmek üzere Defterdarlığa gönderilecektir. Bu şekilde sigortalıların indirim tutarları tespit edilecektir.

Maaşınız prim ödemelerinize göre belirlenir

Ne kadar maaş alacağınız, emekli olana kadar adınıza bildirilecek prim tutarı ile orantılı olarak belirlenir. Emekli olacağınız dönemde her çalıştığınız yıl için o dönem için geçerli bulunan sosyal güvenlik kanunlarında belirtilen kadar sigorta primine esas kazancınızın yüzdesi alınır. Her yıl için tek tek maaşınızın emekli maaşına etki eden tutarı hesaplanacaktır. Dolayısıyla ne kadar maaş alacağınızın doğru hesabı için emeklilik sürenizi tamamlamanız gerekir.

---

Sorularınız için:

Emeklilik tarihini hesaplatmak isteyen okurlarımızın T.C. kimlik numarası, SSK sigorta sicil numarası, Bağ-Kur numarası, ay-gün-yıl olarak doğum tarihi, askerlik yaptığı ve terhis olduğu tarihleri, askerlik süresini, er olarak yada yedek subay olarak yaptığını, ilk işe giriş tarihi (ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarih), hizmet dökümü, doğum borçlanması için çocukların doğum tarihlerini, özürlü ise özürlülük rapor oranını, vergi indirimi yazısı alıp almadığı bilgilerinin tümünü eksiksiz göndermeleri gerekmektedir. Tarihlerin ay, yıl ve gün şeklinde gönderilmesi gerekir.

Yazarın tüm yazıları için: