İsmini belirtmek istemeyen bir okurum 30 Kasım 2015
tarihli yazımızdaki "Raporlar maaşı etkiliyor" başlıklı bölümle
ilgili soruyor;
"Yazınızdan anladığım kadarıyla heyet raporu alındığında özel
hizmet tazminatından kesinti yapılmamalı. Bunu yasal olarak hangi
maddelerle açıklayabiliriz?"
Açıklayalım.
2006/10344 sayılı Yan Ödeme Kararnamesine
göre;
Sağlık kurulu raporu üzerine verilen hastalık izinleri ile
kanser, verem, akıl hastalığı, şeker hastalığı ve açık kalp
ameliyatı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa
yakalananların kullandığı hastalık izinleri ve hastalıkları
sebebiyle resmi yataklı tedavi kurumlarında yatarak gördükleri
tedavi süreleri ile şeker hastalığı ve açık kalp ameliyatına bağlı
olarak görülen tedavi süreleri hariç olmak üzere, bir takvim yılı
içinde kullanılan hastalık izin süreleri toplamının 7 günü aşması
halinde, aşan günlere isabet eden zam ve tazminatlar yüzde 25
oranında eksik ödenmesi gerekiyor.
Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104 üncü maddesi
uyarınca kadın memura doğumdan önce ve doğumdan sonra verilen
"mazeret izinleri", yukarıda belirtilen "hastalık izinleri"
kapsamına girmediğinden bu süre içinde zam ve tazminatlar
kesilmeden tam olarak
ödenmesi gerekir.
Okurum uygulamanın dayanağı olarak 2006/10344 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararının 8 inci maddesi ile 157 seri nolu Devlet Memurları
Kanunu Genel Tebliğini gösterebilir.
Bunun yanında memurlar için hem maaşın önemi ve hem de hastalık
halinin kaçınılmazlığını göz önüne alarak yazımızın havada
kalmaması amacıyla bir örnekten hareketle kaybı somut olarak ortaya
koyalım.
Örneğin beş yıldan fazla hizmeti olduğu için toplam (800 iş
güçlüğü, 1400 temininde güçlük zammı olmak üzere) 2200 puan yan
ödeme ve % 155 oranında özel hizmet tazminatından yararlanan bir
1.derecedeki mühendise;
Sağlık kurulu raporu üzerine aldığı hastalık izinleri, kanser,
verem, akıl hastalığı, şeker hastalığı ve açık kalp ameliyatı gibi
uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalanması
halinde kullandığı hastalık izinleri ve hastalığı sebebiyle resmi
yataklı tedavi kurumlarında yatarak gördüğü tedavi süreleri dışında
bir yıl içinde toplam 22 gün hastalık izni kullanılması halinde,
kullanılan hastalık izninin 7 günü için yan ödeme ve tazminatının
tam olarak, aşan kısım olan 15 günlüğü için ise % 25 eksik
olarak,
ödenmesi gerekecektir.
Nasıl Hesaplayacaksınız?
Halen geçerli memur maaş katsayısının 0,083084 ve yan ödeme
katsayısının 0,026347 olduğunu belirterek örneğimiz üzerinden
uygulamayı somutlaştıralım.
2200 x 0,026347 = 57,96
57,96 x 15/30 = 28,98
28,98 x %25 = 7,25
7,25 TL eksik ödeneceğinden o ay 57,96 TL değil 50,71 TL brüt yan
ödeme ödenecek.
Ödenmeyecek 7,25 TL'nin zaten yüzde 15 Gelir Vergisi ve binde
7,59 Damga Vergisinden oluştuğundan maaşta net 6,10 TL'lik bir
düşüş meydana getirmiş olacaktır.
Özel Hizmet Tazminatında Kayıp Tutarı
9500 x 0,083084 = 789,30
789,30 x %155 = 1223,42
1223,42 x 15/30 = 611,71
611,71 x %25 = 152,93
1223,42 - 152,93 = 1070,49 TL brüt özel hizmet tazminatı
ödenecek.
Özel hizmet tazminatı sadece damga vergisine tabi olduğundan
maaşta net 151,77 TL düşüş oluşturacaktır.
Uygulama Kapsamı
Belirtmek gerekir ki rapor alam halindeki bu kesinti uygulaması
sırf özel hizmet tazminatına özgü değil. Özel hizmet tazminatı ile
birlikte veya bunun yerine alınan denetim tazminatı, emniyet
hizmetleri tazminatı, din hizmetleri tazminatı, adalet hizmetleri
tazminatı gibi tazminatları da kapsıyor.