SGK desteği almanın şartları nelerdir?

MEMURLAR- İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası'nın büyük kısmı yürürlüğe girdi ve konuyu İmza OSGB Yönetim Kurulu Başkanı Dr. İbrahim Demirçinli ile masaya yatırdık; biz sorduk kendisi cevapladı

- Ülkemizdeki iş kazaları hakkında bilgi verir misiniz? Yasanın çıkarılma amacı nedir?

2011 yılında 69 bin 277, 2012 yılında toplam 74 bin 871 işçi kaza geçirdi, 2011 yılında meydana gelen iş kazaları sonucu 1700 kişi, 2012 yılında 744 kişi hayatını kaybetti. 2012 yılında iş kazaları sonucu 2036, meslek hastalıkları sonucu 173 kişi olmak üzere toplam 2209 kişi sürekli iş göremez hale geldi.

İş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek amacıyla çıkarılan bu yasa gereği alınan önlemlerle iş kazaları ve meslek hastalıklarının önüne geçilecek, can kaybı, iş gücü kaybı, maddi kayıp önlenecektir. Çalışanlar için sağlıklı ve güvenilir ortamlarda çalışma imkanı yaratılırken ülke ekonomisinin maddi kaybı da önlenmiş olacaktır.

- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hakkında bilgi verir misiniz?

Bilindiği üzere, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30.06.2012 tarihli, 28339 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işletme ve sektör ayrımı olmaksızın işverenlere; iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin (iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ve sağlık personeli) istihdamı, çalışanların gözetimi ve eğitimlerinin verilmesi, makine kontrol ve muayenelerinin yapılması, kaza önleme politikalarının oluşturulması, acil durum planlarının yapılması, risk değerlendirme raporlarının oluşturulması gibi birçok konuda yükümlülükler getirmiştir.

Çalışma Bakanlığı tarafından işyerleri "çok tehlikeli", "tehlikeli" ve "az tehlikeli" olarak sınıflandırılmıştır.

Yasanın uygulama kapsamı aşağıdaki gibidir.

- 50'den fazla kişi çalıştıran işverenler için yasa 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

- 50'den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan tüm işyerleri için yasa 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

- Kamu kurumları ile 50'den az çalışanı olan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yasa 01.07.2016 tarihinde yürürlüğe girecektir.

- Kamu hariç 10'dan az çalışanı olan çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesinde bakanlık maddi destekte bulunacak.

- Küçük işletmeye destek var...

Bu destek tehlikeli işyerinde çalışan başına 14.99 TL, çok tehlikeli işyerinde yine çalışan başına 17.13 TL olacak.

Destekten yararlanabilmek için işverenin SGK'ya başvuruda bulunması ve SGK prim borcunun bulunmaması gerekmektedir.

Destek üçer aylık dönemler halinde, takip eden ikinci ayın sonunda ödenecektir. Örneğin ocak, şubat mart dönemine ait destek tutarı mayısta ödenecektir.

Örnek: 8 işçinin çalıişçiı bir döküm atölyesi, iş sağlığı ve güvenliği açısından çok tehlikeli kapsamda yer alıyor. Bu işyerinin sahibi, bugünkü asgari ücretle devletten her ay için 137.04 lira destek alacak. Eğer işyerinde çalışan sayısı 10 ve üzerine çıkarsa, işyeri destek alamayacak.

- İş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ve sağlık personelleri (işyeri hemşiresi) nasıl istihdam edilecek?

İşveren, kendisi istihdam edemiyorsa Çalışma Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş "ortak sağlık güvenlik" birimlerinden hizmet alabilecektir.

- Kanunun yükümlülüklerini yerine getirmeyen işveren neyle karşılaşacak?

Yasa ağır cezalar içermektedir, örneğin;

- İş güvenliği uzmanı görevlendirmemenin cezası her ay için 5601 TL.

- İşyeri hekimi görevlendirmemenin cezası her ay için 5601 TL.

- Sağlık personeli (işyeri hemşiresi) görevlendirmemenin cezası 2800 TL.

- Risk değerlendirmesi yaptırmamanın cezası 3361 TL, aykırılığın devam ettiği her ay için 5041 TL.

- İşçilerin sağlık muayenelerini yaptırmamanın cezası her işçi için 1120 TL.

- İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini yerine getirmemenin cezası her bir işçi için 1120 TL.

- Yasada işçilerin eğitimi ve sağlık muayenelerinden bahsediliyor, bunların belli bir süresi var mı?

Periyodik sağlık muayeneleri az tehlikeli sınıfta 5 yılda bir, tehlikeli sınıfta 3 yılda bir ve çok tehlikeli sınıfta yılda bir kez olmak üzere yapılacaktır. Az tehlikeli sınıfta bir işyerinde çalışan başına 3 yılda toplam 8 saat, tehlikeli sınıfta 2 yılda 12 saat ve çok tehlikeli sınıfta yılda 16 saat eğitim verilecektir.

- İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve sağlık personelinin (işyeri hemşiresi) aylık çalışma süresi ne kadar? Bu hizmetler ne kadar süreyle devam edecek? Görevlendirilen sürelerde neler yapılacak kısaca bahseder misiniz?

İş güvenliği uzmanları ayda işçi başına, az tehlikeli sınıfta 6 dakika, tehlikeli sınıfta 8 dakika, çok tehlikeli sınıfta 12 dakika; işyeri hekimleri ayda işçi başına, az tehlikeli sınıfta 4 dakika, tehlikeli sınıfta 6 dakika, çok tehlikeli sınıfta 8 dakika; işyeri hemşiresi ise ayda işçi başına, az tehlikeli sınıfta 6 dakika, tehlikeli sınıfta 9 dakika, çok tehlikeli sınıfta da 12 dakika hizmet verecektir.

İşverenin de katılımıyla bir ekip oluşturulacak ve bu ekiple birlikte tehlikeler tanımlanarak riskler analiz edilecek ve bir rapor hazırlanacak, işyerinde meydana gelebilecek, çalışanları ve çalışma çevresini etkileyecek acil durumlar önceden değerlendirilerek muhtemel acil durumlarla önleyici-sınırlayıcı tedbirler belirlenecek ve bir acil durum planı hazırlanacak, her çalışana periyodik olarak eğitim verilecek, işe girişlerde sağlık muayeneleri yapılacak ve bu muayeneler periyodik olarak tekrarlanacak.