Temizlikçi kadınlar nasıl sigortalı olacak?

İzmir’den okurumuz Cemal Kerimoğlu soruyor: “Bünyamin bey, apartman yöneticisiyim. Apartmanımıza haftada iki gün merdivenleri silmeye bir kadın geliyor. Bu kadını sigortalı göstermemiz gerekiyormuş diye duydum. Doğru mudur? Ne yapmamız gerekiyor? Bize ceza çıkar mı?”

Sayın okurum, doğru duymuşsunuz.

Kamuoyunda son günlerde sıkça konu edildiği üzere ev hizmetlerinde çalışan kişilerin sigortalı gösterilmesi gerekir. Ev hizmetinde çalışanın merdiven silici, temizlikçi, cam silici, bakıcı, kapıcı, dadı, çocuk bakıcı gibi isimler alması durumu değiştirmez.

Bir saat bile çalışan bir kişi sigortalı olmalıdır.

Peki, evinizde ya da apartmanınızda çalışan kişiyi nasıl sigortalı bildireceksiniz, bildirmezseniz hangi cezalar var? Ayrıntılı olarak açıklayalım.

Ev Hizmetlerinde Çalışanlar Sigortalıdır

Bilindiği üzere sosyal güvenlik sistemimizde her türlü sigortalılık 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre düzenlenmiş bulunuyor.

Bu kanunun sigortalı kabul ettiği kesimlerden birini de ev hizmetlerinde çalışanlar oluşturuyor.

Yalnızca apartmanlarda yer silenler değil kapıcılar, cam silenler, bakıcılar, dadılar ve her türlü ev hizmetlerinde çalışanlar sigortalı sayılıyor.

Kişiye gündelikçi, bakıcı, temizlikçi, şoför, bahçıvan, dadı, cam silici gibi isimler verilmesi sigortalı olması gerektiği gerçeğini değiştirmiyor.

Başka bir deyişle bu kişileri sigortalı bildirmek zorunlu, bildirilmez ise de yüksek oranda cezaları var.

İşin Sürekli Olması Zorunlu

Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalı olmasının önemli bir şartı var. Ev hizmeti sürekli olarak yapılmalı.

Eğer ev hizmeti sürekli olarak yapılıyorsa, başka bir deyişle haftalık, aylık gibi bir periyoda bağlanmışsa çalışan kişi sigortalı olmak zorundadır.

Örneğin her hafta eve cam silmeye gelen biri, haftanın iş günlerinde çocuk bakmaya gelen biri, on beş günde bir ev temizliğine gelen biri, gündeliğe gelen biri sigortalı olmak zorunda.

Ancak ev hizmeti muayyen değil de, arada bir yapılmakta ise sigortalı olmak zorunlu değil.

Örneğin bir komşusunun tavsiyesi üzerine bayram öncesinde eve temizliğe çağrılan bir kadının çalışması sigortalı olmayı gerektirmiyor.

Ancak bu muayyen bir şekilde oluyor, sürekli gerçekleşiyor ise sigortalı olmak zorunlu.

İlk Önce SGK’ya Gidip Dosya Açtırın

Peki, bu çalışanların bildirimleri nasıl yapılacak?

Bunun için öncelikle ev hizmetinde birini çalıştıran kişi en yakın SGK İl Müdürlüğüne ya da Sosyal Güvenlik Merkezi’ne giderek işyeri dosyası açtıracak, numara alacak.

Bu numaraya sosyal güvenlikte işyeri sicil numarası adını veriyoruz. Zira her ne kadar çalışılan yer ev ya da apartman olsa da sosyal güvenlik açısından işyeri kabul ediliyor.

Bu numara işyeri olarak kabul edilecek olan ev adresi üzerine açılacak.

Bildirimler İnternet Üzerinden Yapılıyor

İşyeri dosyası açıldıktan sonra SGK size bir e-bildirge şifresi verecek.

Bu şifre ile bundan sonraki tüm bildirimler SGK’ya internet üzerinden yapılacak. Bunun adresi ise www.sgk.gov.tr.

İşyeri dosyası açtırması ve internet şifresi alması sonrası yapılacak ilk işlem sigortalı için işe giriş bildirgesini internet üzerinden vermek.

Her ay çalışılan gün kadar sigortalı bildirimi ise Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile yine internet üzerinden yapılacak.

Sigortalının işten ayrılması halinde ise Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi yine internet üzerinden verilecek.

SGK’nın internet üzerinden bildirim sistemi çok basit. İster ev sahibi kendisi yapar, isterse de bir muhasebeciye yaptırır, karar size kalmış.

Kaç Gün Üzerinden Sigortalı Bildirmek Gerek

Sigortalı olan kişinin aldığı günlük NET ücretin BRÜT’e çevrilmiş halinden sigortalı bildirilmesi zorunlu.

Kişi kaç gün çalışıyor ise o kadar gün sigortalı gösterilebiliyor.

Başka bir deyişle ev hizmetinde çalışanı aylık 30 gün, yani tam süreli çalışma ile bildirmek zorunluluğu yok.

Saatlik çalışanların ise saatlik hizmetleri toplanıp ay içerisinde kaç saat çalışmış ise bu süre 7,5 saate bölünerek kaç gün üzerinden sigortalı bildirilecekleri tespit ediliyor.

Örneğin ayda toplam 42 saat çalışmış olan biri toplamda 6 gün sigortalı gösterilecek.

Haftada iki gün temizliğe gelen ve her geldiği günde tüm gün çalışan birinin ayda 8 gün günlük 50 TL brüt ücret üzerinden sigortalı gösterilmesinin maliyeti ise yaklaşık 150 TL. Yani bu işlemin yüksek bir maliyeti yok.

Çok Ağır Para Cezaları Var

Öte yandan bu bildirimler yapılmaz ise SGK yüksek idari para cezaları uyguluyor. SGK’dan işyeri numarası alınmamasının cezası apartmanlar için 2142 TL, Sigortalı başına işe girişten 2142 TL, her bir ay için ayrıca 2142 TL, işten ayrılış bildigesinin verilmemesinden 107 TL.
Üstelik bu cezalar kaç ay çalışılmış ise o kadar artıyor.

On ay sigortasız çalıştırılan bir kapıcı yada merdivenleri silen kadın için toplamda 25 bin TL civarında idari para cezası çıkıyor ve prim borcu.

Üstelik sigorta primleri de cezaları ve faizleri ile birlikte alınıyor.

Yani astarı yüzünden pahalıya geliyor bu işin.

Oysa sigortalı bildirmenin maliyeti çıkacak cezalara göre çok düşük.

SGK Yaygın Denetimler Yapıyor

Son dönemlerde her kesimde olduğu gibi kapıcılar, gündelikçiler, temizlikçiler gibi kesimlerde de sigortalılık bilinci arttı.

Kişiler sigortalı olmak, gelecekte gelir güvencesine ulaşmak istiyorlar.

SGK da her alanda olduğu gibi bu alanda da yaygın denetimlerini son dönemde arttırarak sürdürüyor.

Her an sizin de kapınızı SGK Müfettişi/Denetmeni çalabilir.

Aman diyelim, sigortasız kimseyi çalıştırmayın, ağır cezaların altında ezilmeyin.

---

Kıssadan Hisse
“En kültürlü kişi, kendini en çok sayıda insanın yerine koyabilendir.”
— Jane Adams

---

Sorularınız için:
http://www.twitter.com/bunyaminesen

http://www.bunyaminesen.com

Yazarın tüm yazıları için: