Yargı memurların eksik ikramiye sorununda kararını verdi

Aynı kurum içinde statü değişikliğiyle işçilikten memurluğa geçenlerin emekli ikramiyesi hesabında işçilikte geçen sürelerin de dikkate alınması konusunda 2013 yılından beri sorun yaşanıyordu. Bu sorunu önce Maliye ardından da yargı çözdü. 

Aynı kurum içinde statü değişikliğiyle işçilikten memurluğa geçenlerin emekli ikramiyesi hesabında işçilikte geçen süreler de 30 yılı aşmamak kaydıyla emekli ikramiyesine esas süreye sayılıyordu. 2013 yılına kadar bu minvalde gelişen uygulama 2013 yılından itibaren değiştirildi. 30 yıl şartı 2015'ten itibaren kaldırıldı ancak bu tarihe kadar 30 yılı aşıyor diye de ikramiyesi alınmayan kamu işçiliği süreleri de vardı.

EMEKLİLİK İKRAMİYESİ HESABI

5434 sayılı Kanunu 89 uncu maddesine göre; birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara ödenecek emeklilik ikramiyesinin hesabında Emekli Sandığı’na (4/c sigortalılığına) tabi olarak geçen ve 1475 sayılı Kanunun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren geçmiş hizmet süreleri ve her ne suretle olursa olsun evvelce iş sonu tazminatı veya bu mahiyette olmakla birlikte başka bir adla tazminat veya ikramiye ödenmemiş süreleri dikkate alınması gerekiyor.

Oysa yaptığı bir denetim sonucu Sayıştay’ın telkiniyle SGK işçilikten memurluğa geçenlerin işçilikte geçen sürelerini ikramiyeye esas süreden dışlamaya başlamıştı. SGK bahse konu geçişin kıdem tazminatı almaya hak kazanacak biçimde olmadığı görüşüne dayanıyordu.  Bu durum da emekli memurlar ile kurumları ve SGK arasında hukuki bir probleme yol açıyordu. 

KAMU İŞÇİLİĞİNDE GEÇEN SÜRELER

Bilindiği üzere İş Kanununa tabi işçiler için kıdem tazminatı söz konusu iken memurlar emekli ikramiyesine hakkına tabi bulunuyorlar. Memuriyetten emeklilikte evvelce kamuda işçilikte geçen süreler için işten ayrılış biçimi kıdem tazminatı alma hakkını kaybedecek biçimde değilse kamu işçiliğinde geçen süre de emekli ikramiyesine esas süre hesabına dâhil edilmesi gerekiyor.

Esasen aynı kurumda işçi iken sınavla memuriyet statüsüne geçirilenlerin iş akitlerinin sonlanma hali iş akdinin kıdem tazminatına hak kazanarak sonlanma hallerine de tazminatsız çıkış hallerine de uymuyordu.

Bununla beraber uygulama 2013 yılına kadar işçilikte geçen sürelerin ikramiyeye esas süreye eklenmesinde sorun çıkmadan bu minvalde devam etmişti. 

SINAVLA GEÇİŞ İSTİFA MI SAYILIR?

SGK 2013 yılında yaptığı uygulama değişikliğiyle statü değişikliğiyle ve genellikle sınavla kurum içinde memurluğa geçirilenlerin bu geçişlerinin kıdem tazminatı hak eder biçimde olmadığını, zira tazminat gerektirir fesih hallerinde böyle bir hakkın belirtilmediğini ileri sürüyordu.  

Zira SGK'nın tezine göre işveren işçiyi geçerli veya haksız nedenle işten çıkarmamış, işçi emeklilik başvurusunda bulunarak ayrılmamış, 15 yıl ve 3600 gün şartlarını sağlayarak yaşı beklemek üzere ayrılmamış, kadın ise evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde ayrılmamış veya erkek ise askerlik nedeniyle ayrılmamıştı, o halde işçilik süresi için kıdem tazminatı alma hakkı memurluğa geçer geçmez yok oluyordu.

Buna karşın işçi cephesinden ise istifa etmemiş, işverence haklı nedenle işten çıkarılmamış olduğuna göre işçilik süresi de emekli ikramiyesine esas süreye dâhil edilmeliydi. 

 TAZMİNATSIZ GEÇİŞ

Evet, yasada statü değişikliğiyle memur yapılma halinde kıdem tazminatı alınıp alınmayacağına ilişkin bir açıklık bulunmuyordu. Ama sonuçta işveren aynı işveren, hizmet edilen tüzel kişilik aynı tüzel kişilik idi.

MALİYE İMDADA YETİŞTİ

Bu noktada Maliye Bakanlığı'nın görüşü imdada yetişmişti ve Maliye Bakanlığı SGK'nın talebi üzerine verdiği görüşü ile, "İş sözleşmesinin işçi tarafından feshedildiğine yönelik olarak kesin bir olguya dayanılmadığı sürece, statü değişikliğiyle kıdem tazminatı ödenmeksizin aynı kamu kurumunda görev yapmaya edenlerin işçilik sürelerinin emekli ikramiyesi hesabında dikkate alınacağı" şeklinde bulunuyordu.

YARGI NE DEDİ?

Elbette bu arada 2013 yılından beri mağdurların bu konuda açtığı davalar da devam etmişti. İşte onlardan birinde işçi iken aynı kurumda sınavla memuriyete geçen ve emekliliğinde kamudaki işçilik sürelerine ilişkin ikramiye alamayan bir memurun Ankara 4.İdare Mahkemesine açtığı davanın reddi üzerine davanın önüne gittiği Ankara Bölge İdare Mahkemesi de 2015/7672 Esas ve 2016/321 Karar nolu içtihadıyla;

“Davacının kurum içinde yapılan sınavda başarılı olması üzerine hiç ara vermeden mamur kadrosuna geçtiği işçi olarak çalıştığı döneme ilişkin kıdem tazminatı veya başka bir ödeme yapılmadığı görülmektedir. (…)

İş Kanunu hükümlerine tabi çalışmakta iken davacı için daha iyi bir statü olan memur kadrosuna girmeye hak kazandığı, aynı kurum kapsamında memuriyet kadrosunda çalışabilmesi için mevcut kadrosundan ayrılması gerektiği, bu ayrılışın 1475 sayılı İş Kanunu kapsamında istifa anlamında değerlendirilemeyeceği, 2829 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca davalı idarece davacıya söz konusu süreler için emekli ikramiyesi ödenmesi gerektiği sonucuna varıldığından sehven ödendiğinden bahisle borç çıkartılmasına ve kesinti suretiyle tahsil edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.”

Hükmünü vermiş bulunuyor. Karar bu konuda sıkıntı yaşanan 2013-2015 yılları arası için emekli olup eksik alınan veya iade alınan ikramiye süreleri dava açmak zorunda kalan memurlar için ışık tutuyor.

30 YIL İKRAMİYE İLE İLGİSİ 

30 yıl üzeri hizmete emekli ikramiyesinin ödenmediği 2014 yılı ve öncesinde işçilikte geçirilen sürelerin ikramiyeye sayılmaması 30 yıl üzeri hizmeti olanlar için önem taşımıyordu. Bu engelin de 2015 yılı başından itibaren bir başka iptal kararı sonucu kaldırılınca 30 yıl ve üzeri memuriyetle emekli olup bunun öncesinde sınavla memurluktan işçiliğe geçenlerin bu işçilik süreleri de önem arz etmeye başlamış oluyor.

Bu yazının tüm hakları Memurhaber.com'a aittir. "www." biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.