Yeni sistemde SBS kalkıyor; “Sınavlar” ise devam…

SBS (Seviye Belirleme Sınavı) ortaokulu tamamlayıp bir üst eğitim kurumuna devam edebilmek için ortaokul 3. veya eski deyişle ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin devam edecekleri ortaöğretim kurumlarını belirlemek için yapılan belirleme sınavıdır. SBS çok kısa zaman içerisinde çok fazla değişikliklerle uygulanan bir sınavdır. 2008 yılına kadar sadece 8. sınıflara uygulanmıştır. Adı da OKS’dir. 2008 yılından itibaren daha verimli bir uygulama olduğu düşünüldüğü için 6, 7 ve 8. sınıfların sonunda girilen sınavların toplamının ortalaması alınarak OYP (Ortaöğretime Yerleştirme Puanı) belirlenmekteydi. Fakat bu sınav sisteminin de verimli olmadığına çok kısa süre sonra karar verildi ve 2010 yılında SBS yine sadece 8. sınıfların girdiği bir sınav haline getirildi. Aradan uzun sayılamayacak bir zaman sonra ise SBS’nin 2013 yılında son kez yapılacağı ilân edildi. Tüm bu saydığımız değişikliklerin yapıldığı yıllar çok eski değil; Milli Eğitim Bakanlığı’ndaki SBS ile ilgili tüm bu değişiklikler sizin de gördüğünüz gibi son 6 yıl içerisinde uygulamaya konulmuş yeniliklerdir.

SBS sisteminde bir terslik olduğu herkes tarafından görülmekte; sorun tespit edilmektedir. Fakat çözüme gelindiğinde maalesef kalıcı bir çözüm bulunamamakta geçici çözümler uygulamaya konulmaktadır. Fakat bu çözümlerin de çözüm olmadığı çok bir zaman geçmeden anlaşılmakta; çözüm diye yeni uygulamalardan medet umulmaktadır. Son günlerde yeni SBS sistemi yeniden gündeme oturmuştur. Çözüm olarak her ilin kendi sınavını yapması, tüm liselerin Anadolu liselerine dönüştürülmesi, özel okulların kendi sınavlarını yapması, puan sistemine bir de öğrencinin okuldaki ulusal ve uluslararası yarışmalardaki başarılarının eklenmesi gibi yeni uygulamalardan bahsedilmektedir. Bahsedilen tüm bu uygulamalara resmi bir kaynak göstermek ise mümkün değildir. Yapılan tüm bu yorumlar ve manşete çekilen yeni SBS sistemi haberleri, Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın 25 Şubat 2013 tarihinde TRT Haber’de Ahmet Böken’e verdiği açıklamalardan çıkarılan yorumlardan başka bir şey değildir.

Tam bu arada kamuoyunun sıkça tartıştığı gündemin ana maddelerinden biri olan “Akil Adamlar” aklıma geliyor. Çözüm süreci için seçilen 63 akil adam gibi bir akil adamlar grubu Milli Eğitim Bakanlığı tarafından SBS için belirlense nasıl olur saçma fikri zihnimin orta yerine çöreklenip oturuveriyor. Tüm kovalamalarıma rağmen bu saçma fikir hâlâ olduğu yerde durup duruyor. Acaba MEB’in akil adamlar listesinde kimler yer alır? Hemen aklıma listenin ilk 10 ismi geliyor. Fakat burada yazmayacağım. Çünkü eminim ki sizin aklınızdaki listenin ilk on ismi de benimkilerden farklı değildir. Yoksa MEB için de böyle bir akil adamlar fikri fena olmaz mı acaba?

Biz dönelim önümüzdeki gerçek gündem; Seviye Belirleme Sınavı’na. Tüm bu tartışmalar arasında MEB 2013 yılında SBS’yi son kez uygulayacak. 2013 SBS’de öğrencilere Türkçe dersinden 23, Matematik dersinden 20, Fen ve Teknoloji dersinden 20, Sosyal Bilgiler dersinden 20 ve Yabancı Dil dersinden 17 olmak üzere toplamda  100 soru sorulacaktır. Her test için yanlış cevap sayısının üçte biri, doğru cevap sayısından çıkarılarak geçerli cevaplara karşılık gelen ham puanlar hesaplanacaktır. Böylece her aday için beş ayrı ham puan hesaplanmış olacaktır. Merkezî sistemle öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına yerleştirme puanı (OYP), öğrencinin 6, 7 ve 8. sınıf yıl sonu başarı puanları ile 700 tam puan üzerinden hesaplanan seviye belirleme sınavı puanı toplamının ikiye bölünmesiyle elde edilecektir.

Bunlara ilâve olarak bir de ek puan meselesi vardır. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından gerçekleştirilen uluslararası bilim olimpiyatları ve matematik olimpiyat sınavları ile proje yarışmalarında, ulusal elemelerden geçtikten sonra ülkemizi temsil etme hakkı kazanmış olan öğrencilere, katıldıkları yılın yıl sonu başarı puanlarına belirlenen oranda ek puan verilecektir.

Öğrencilerin, uluslararası bilim olimpiyatları ve matematik olimpiyat sınavları ile proje yarışmalarına katıldıkları yıla ait yıl sonu başarı puanına; yıl sonu başarı puanının

- Altın madalya alan veya birinci olanlar için % 10'u,

- Gümüş madalya alan veya ikinci olanlar için % 9'u,

- Bronz madalya alan veya üçüncü olanlar için % 8'i,

- Bu etkinliklere katılanlar için de % 7'si

oranında ek puan eklenecektir. Öğrenim gördüğü yıl içinde birden fazla uluslararası sınav ve yarışmaya katılıp farklı alanlarda başarılı olan öğrencilerin almış oldukları en yüksek derecenin tamamı, diğer derecelerin de yarısı hesaplamada dikkate alınacaktır.

Ekip ya da takım olarak yarışmalara katılıp başarılı olan öğrencilerin aldıkları ek puan, yıl sonu başarı puanlarına ilave edilecektir.

Ek puan hakkından, derece veya katılım belgelerini ibraz eden öğrenciler yararlanabilecektir. İbraz edilen bilgiler, öğrencinin öğrenim gördüğü ortaokul müdürlüğü tarafından ders yılı bitimine kadar e-okul sistemine işlenmelidir. Ders yılı bittikten sonra sisteme işlenen bilgiler işleme alınmayacaktır.

Öğrenciler konu ile ilgili belgelerini ve dilekçelerini ders yılı bitimine kadar YEĞİTEK- Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığında olacak şekilde göndereceklerdir. Süresi içerisinde YEĞİTEK’e ulaşmayan belge ve dilekçeler işleme alınmayacaktır. Ülkemizi temsil etme hakkını kazandığını belgeleyemeyen öğrencilerin başvuruları, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesi gereğince dikkate alınmayacaktır.

Evet SBS bu yıl son kez yapılacaktır; bu kesine yakın bir bilgi. Fakat maalesef öğrenciler sınavlara; evet yanlış duymadınız sınavlara devam edecektir. Niyetimizi iyi tutalım ki bu sefer çözüm olarak sunulan sistem, diğerleri gibi kısa ömürlü ve dahi öğrencileri çok fazla strese sokacak bir sınav sistemi olmasın. (10.04.2013)