4-C ayarı taşeron işçilere tutacak mı?
Kamuda çalışan taşeron işçilere 2013 yılında 4-C statüsü verilmesi planlanıyor.
Dünya Gazetesi'nden Mehmet Kaya'nın haberine göre, memur ya da kamu işçisi olarak istihdam edilmesinin sayının büyüklüğü nedeniyle imkansız görüldüğü, kaybedilen davaların da çözümü zorunlu kıldığı gelişmesi altında bu kişilerin kamuda "ara formül" olarak oluşturulan 4C statüsünde geçici personel olarak çalıştırılması önerilecek.
TAŞERON İŞÇİ SORUNU
Kamuda, başta sağlık alanı olmak üzere çok çeşitli hizmetler
için son dönemde yoğun biçimde taşeron firmalardan hizmet alımı
yoluna gidildi. Bunun sonucunda da sayıları 500 bin dolayında
tahmin edilen işçi, taşeron şirketlerde kadrolu olarak kamu kurum
ve kuruluşlarında çalışmaya başladı. Ancak, taşeron işçi
çalıştırılması iş hukukuna göre ancak ana faaliyet konusuna bağlı
işler dışındaki "yardımcı hizmetler" için sözkonusu olabiliyor.
İşten çıkarılma ya da hak kaybı oluştuğu durumlarda, iş
mahkemesinde dava açılması halinde bu işçilerin durumlarına bağlı
olarak belirsiz süreli sözleşme imzalamış sayılıyor.
Özel sektörde de taşeron işçilik uygulamalarının
yaygınlaşmasıyla sorun derinleşti. Başta gemi inşa olmak üzere çok
sayıda sektörde taşeron şirketler üzerinden istihdam edilen
işçilerin ölümlü iş kazalarının yoğunlaşmasıyla düzenleme yönünde
ihtiyaç arttı.
Hem işçilerin benzeri davaları sürekli olarak kazanması,
taşeron şirketlerde çalışanların başta kıdem tazminatı ve izin
olmak üzere hak kayıpları hem de sayılarının çok artması nedeniyle
kamu ve özel sektörde taşeronluk sisteminin yeniden
yapılandırılması için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bir
çalışma başlattı.
Ancak çalışma, kamuda görev yapan taşeron işçiler için mevcut
durumdaki hak kayıplarına yakın bir yöntemle çözülmeye çalışılacak.
Bu işçilerin halen 45 bin dolayında işçi bulunan ve ne iş kanunu ne
de kamudaki diğer istihdam modellerine benzemeyen "4C" statüsü
önerileceği öğrenildi.
4C statüsü, 657 sayılı kanunun 4. Maddesinin C işaretli bendi
ile tanımlanan çalışma yöntemini belirliyor. Buna göre, bu maddeye
göre çalışma "Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna
Devlet Personel Dairesinin ve Maliye Bakanlığının görüşlerine
dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve
belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan
ve işçi sayılmayan kimselerdir" şeklinde tanımlanıyor.
Ancak bu kapsamda çalışmayı kabul edenler ne memur, ne de işçi
olmadıkları için, kamu ya da işçi sendikalarına üye olamıyor,
dolayısıyla, kıdem tazminatı, yıllık izin vb. işçilere yönelik
haklar ile ikramiye vb. diğer kamu çalışanlarına sağlanan hakları
kullanamıyor.