Çalışma Bakanlığı'nın kıdem tazminatı formülü

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu’nun ‘hak kaybı olmayacak’ dediği kıdem tazminatı formülünün altından Hazine desteği çıktı.

Sözcü gazetesinin haberine göre, bireysel hesaba dayalı yeni fon sisteminde işçiler yine bir yıla bir maaş kıdem tazminatı alacak.

Ancak halen işverenin ödediği tazminatın yükü azalırken aradaki fark bireysel emeklilik sisteminde (BES) olduğu gibi Hazine tarafından karşılanacak. Formülü inceleyen Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in, önerilen sistemin bütçeye aşırı yük getireceğini belirterek Hazine ödemesine karşı çıktığı ifade ediliyor. İşte Çalışma Bakanlığı’nın hazırladığı yeni formül:

İŞVERENİN YÜKÜ YÜZDE 25 AZALIYOR

Mevcut kıdem tazminatı sisteminde işçiler 12 aylık çalışmaları karşılığında 1 aylık brüt maaşları tutarında kıdem tazminatı almaya hak kazanıyor. 12 aylık çalışma süresinin tamamlanması durumunda kıdem hakkı oluşmuyor. Yeni sistemde ise işçilerin adına bireysel fon hesabı açılacak ve işveren ile Hazine her ay bu fona para yatıracak. Çalışma Bakanlığı’nın formülüne göre, işverenin yıllık kıdem tazminatı yükü yüzde 100’den yüzde 75’e çekilecek, aradaki yüzde 25’lik farkı Hazine ödeyecek. Böylece işçinin hiçbir hak kaybı olmadan fon sistemi çalışmaya başlayacak.

103 LİRA İŞVEREN, 34 LİRA HAZİNE

Mevcut sistemde 1 yıla 1 maaş, aylık bazda brüt ücretin yüzde 8.33’üne karşılık geliyor. Buna göre örneğin net bin 300 lira asgari ücretle çalışan bir işçi için işverenlerin, bin 647 liralık brüt asgari ücretin yüzde 8.33’ü olan 137 lira 20 kuruşu ödemesi gerekiyor. Bakanlığın formülüne göre ise işverenlerin yüzde 8.33 olan kıdem yükü yüzde 6.25’e çekilecek. Aradaki yüzde 2.08’lik farkı ise Hazine ödeyecek. Böylece asgari ücretlinin bir aylık kıdem alacağı olan 137.20 liranın 102.94 lirasını işveren, 34.26 lirasını da Hazine fona yatıracak.

DEVLETE YILLIK YÜKÜ EN AZ 7.5 MİLYAR LİRA

Yapılan hesaplamalara göre, Çalışma Bakanlığı’nın formülünün uygulanması halinde Hazine Müsteşarlığı, çalışan her bir asgari ücretli için fona aylık 34 lira 20 kuruş, yıllık da 411 lira 10 kuruş para yatıracak. Halen asgari ücretle çalışan 6 milyon kişi olduğu düşünüldüğünde sadece asgari ücretlilerin yükünün 2.5 milyar lirayı bulacağı hesaplanıyor. Ancak Türkiye’de halen kayıtlı çalışan işçilerin sayısı 14 milyon 418 bini buluyor. Hazine tüm bu çalışanlar için örneğin ortalama 2 bin lira brüt maaş karşılığı fona kıdem yatırdığında yıllık yük 7.5 milyar lirayı buluyor.

 ŞİMŞEK KARŞI ÇIKTI

Sözcü’nün edindiği bilgilere göre, Çalışma Bakanlığı’nın hazırladığı ve işverenin yükünün bir bölümünü devlete yükleyen formüle Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek karşı çıkıyor. Bakanlığın BES’te olduğu gibi Hazine’nin kıdem fonuna da yüzde 25 katkı sağlamasını istediği, Şimşek’in ise çalışan sayısının büyüklüğü ve devasa mali boyutu nedeniyle kıdemde BES yönteminin uygulanamayacağını Çalışma Bakanlığı’na bildirdiği öğrenildi.

Tablo: İşte Çalışma Bakanlığı’nın kıdem formülü:
Brüt asgari ücret: 1.647 TL
İşçinin aylık kıdem alacağı oranı: Yüzde 8.33
Aylık kıdem tutarı: 137.20 TL (Yıllık Bin 647 TL)
İşverenin ödeyeceği oran: Yüzde 6.25
İşverenin ödeyeceği aylık kıdem: 102.94 TL (Yıllık Bin 236 TL)
Hazine’nin ödeyeceği oran: Yüzde 2.08
Hazine’nin ödeyeceği aylık kıdem: 34.26 TL (Yıllık 411 TL)