Doğum izninde yeni süreç nasıl ilerleyecek?

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, kamuoyuna yansıdığı kadarı ile kadın istihdamı ve doğurganlık hızının artırılmasına yönelik bir çok çalışmalar yapmaktadır. Yıl içerisinde bu çalışmalara yönelik olarak kamuoyunda daima “doğum izni” sürelerinin artırılacağı yönündeki haberler ön plâna çıktı.

Çalışanlar konunun sanki yasalaşmış gibi kamuoyuna sunulmasından pek de hoşnut değil. Özellikle doğum yapacak çalışanlar kendi durumları hakkında net bilgi almak istiyorlar.

Konu ile ilgili olarak Sevilay Kaymaksız adlı okuyucumuzun sorusu şöyle; “ www.memurhaber.com okuyucusuyum ve yorumlarınızı, bilgi güncellemelerinizi yakinen takip etmeye çalışıyorum. Özel sektörde çalışıyorum ve 24 haftalık hamileyim. En son elimde olan bilgi “doğum izni” süresinin 16 haftadan (Yürürlükteki kanuna göre 4 aydır.) 24 haftaya (6 aya) çıkarılması önerisi idi. Durum hala aynı mıdır ? Konu hakkında bilgilendirirseniz sevinirim.”

Okuyucumuzun sorusu şöyle cevaplamaya çalışalım. Gebe işçinin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre için çalıştırılmaması esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak 8 haftalık süreye 2 hafta süre daha eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, hekimin onayı ile gebe işçi isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Ancak bu durumda gece çalışması yaptırılmaz ve gebe işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.

Açıkladığımız bu süreler, işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler doktor raporu ile belirtilmelidir.

İsteği halinde kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin de verilebilir.

21.07.2004 tarih ve 25529 sayılı Resmi Gazete’de memur çalışanlar için de doğum izni şöyle tarif edilmiştir. “Memura doğum yapmasından önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süre ile aylıklı izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde, tabibin onayı ile memur isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, memurun çalıştığı süreler, doğum sonrası sürelere eklenir. Yukarıda öngörülen süreler memurun sağlık durumuna göre tabip raporunda belirlenecek miktarda uzatılabilir. Memurlara, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin kullanımında annenin saat seçimi hakkı vardır.”

Sevilay Kaymaksız adlı okuyucumuzun sorusunun cevabı, “Evet sizin de belirttiğiniz gibi hâlâ yürürlükteki kanun geçerlidir. Çalışanları sevindirecek doğum iznini artıran, çocuk yardımlarını artıran, kreş parası veren, erken emeklilik hakkı tanıyan… gibi çalışan kadının lehine olan kanun daha yasalaşmamıştır. En kısa sürede yasalaşması bizim de temennimizdir. Fakat unutulmamalıdır ki; kanunlar çıktığı tarihten itibaren geçerlidir ve geriye dönük olarak işletilemez.