Eğitim Bir Sen sözlü sınava karşı
Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yönetici Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği değiştirildi.
Eğitim-Bir-Sen olarak yaptığımız değerlendirmede öne çıkan
önemli hususlar şöyledir:
Bu yönetmelik ile yönetici atama ve yer değiştirme kurgusu
neredeyse tamamen değişmiştir. Yeni yönetmelik çözüme değil, yeni
sorunlara kapı aralayacaktır.
Kurum Tipleri Kaldırıldı
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte bulunan kurum tipleri (A, B, C)
kaldırılmıştır. Tüm eğitim kurumlarının tek tip eğitim kurumu
olarak değerlendirilmesi esas alınmıştır. Yürürlükten kaldırılan
yönetmelikte ilçe milli eğitim müdürlüğüne atanmak için 3 yıl A
tipi bir okulda çalışmış olmak ve il milli eğitim müdürlüğüne
atanmak için 8 yıl A Tipi okul müdürlüğünde çalışmış olmak şartları
aranmaktaydı. Bu durumda, yeni yönetmelikle öngörülen b
düzenlemeyle il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine atamada hukuki
belirsizlik oluşacaktır.
Kapsam maddesinden ve yönetici tanımından müdür başyardımcılığı
çıkartılmıştır. Müdür başyardımcılığının müdür yardımcıları
arasından atanacağı dikkate alındığında, ‘Bakanlık uzun vadede
müdür başyardımcılığını kaldırmak mı istiyor’ sorusu akıllara
gelmektedir.
7/Ç Maddesinde Eski Haline Dönüldü
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte adayların başvuracakları eğitim
kurumlarına alanı itibarı ile öğretmen olarak atanabilme şartı
aranırken, yeni yönetmelikte “alanı itibarı ile öğretmen
olarak atanabilmek veya bu eğitim kurumunda aylık karşılığı
okutabileceği ders bulunmak” şartı getirilerek 2009
yılında yürürlüğe konulan ve daha sonra yürürlükten kaldırılan
hüküm tekrar geri getirilmiştir.
Sendika olarak aylık karşılığı okutabileceği ders bulunmak şartının
getirilmesini olumlu bir değişiklik olarak değerlendiriyoruz.
Müdürlük İçin Öngörülen Hizmet Süreleri
Değişti
Yürürlükten kaldırılan yönetmeliğe göre müdürlük sınavına girmek
için yöneticilik yapmış olmak şartı aranırken, yeni yönetmelikte
“beş yıl öğretmen kadrosunda görev yapmış olmak” şartı
getirilmiştir. Müdür yardımcılığı sınavına girmede ise daha önceki
yönetmelikte olduğu gibi üç yıl öğretmen kadrosunda çalışmış olmak
şartı yeterli görülmüştür. Bu durum yeni tartışmaları da
beraberinde getirecektir.
Vali Üç Aday Arasından Atama Yapacak
652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile sözlü sınav getirilmişti.
Sözlü sınav, hatırlanacağı gibi, kısa bir süre önce Anayasa
Mahkemesi tarafından Anayasa’ya aykırı görülmemiş ve bir nevi vize
verilmişti. Yeni yönetmelikte ise teşkilat yasasına uyarlanarak
müdür ve müdür yardımcılığına atamalarda sözlü sınav getirilmiştir.
Getirilen sözlü sınav puanı atamalarda yüzde 30 oranında etki
edecektir.
Yeni yönetmeliğe göre yöneticilik sınavı ve değerlendirilmesinde;
iller, boş olan eğitim kurumları yöneticiliklerini ilan edecek,
adaylar ilan edilen boş eğitim kurumları arasından en çok 24 eğitim
kurumunu tercih edebileceklerdir. Yazılı sınav puanına göre, puanı
en yüksek olan altı aday sözlü sınava çağrılacaktır. Yazılı sınav
puanının yüzde 50’si, sözlü sınav puanının yüzde 30’u ve Yönetici
Değerlendirme Formu’na göre hesaplanan puanın yüzde 20’si alınarak
her eğitim kurumu için valiliğe sunulmak üzere toplam puanı en
yüksek olan üç aday belirlenecek; valilik bu üç adaydan birisinin
yönetici olarak atamasını yapacaktır.
Bir aday için, tercih ettiği her eğitim kurumu sayısı kadar sözlü
sınav yapmak bu sürece teatral bir hava katacaktır. Böyle bir
değerlendirmenin uygulanabilirliği neredeyse imkânsız olmakla
birlikte valiliklerce en fazla puana sahip üç aday arasından hangi
kriterlere göre belirleme yapılacağı, yapılacak belirlemenin
objektif, denetlenebilir, öngörülebilir nitelikte olup olmayacağı
muallaktır. Bu şekilde yapılacak her atamanın idari yargıda
dava konusu edilebileceği ve bunun da yönetici atama sürecini
sekteye uğratacağı açıktır.
Yeni Atama Dönemi Bol Komisyonlu Olacak!
İllerde, her elli müdür ve müdür yardımcısı unvanı sözlü sınavı
için birer komisyon oluşturulacaktır. Komisyonlar, yeterli üye
bulunmaması halinde aynı kişilerden oluşturulabilecektir.
Sözlü sınav; her ilin valiliği tarafından il milli eğitim müdürü
veya görevlendireceği bir milli eğitim müdür yardımcısının
başkanlığında, iki milli eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü,
bir ilçe milli eğitim müdürü ile bir eğitim kurumu müdürünün
katılımıyla beş asıl üyeden oluşan Sözlü Sınav ve Değerlendirme
Komisyonu’nca yapılacaktır.
Müdürlerin de Rotasyon Süresi 8 Yıla Çıkarıldı
Müdür başyardımcıları ve müdür yardımlarının zorunlu yer değiştirme
(rotasyon) süresi 8 yıl olarak uygulamaya devam ederken, okul
müdürü zorunlu yer değiştirme süresinin 5 yıldan 8 yıla çıkarılması
olumlu bir değişikliktir. Yine bu yönetmeliğin kapsam maddesinde
müdür başyardımcılığı olmamasına rağmen müdür başyardımcılıkları da
rotasyona tabi tutulmuşlardır.
Okul yöneticilerinin zorunlu yer değiştirmeleri daha önce sadece
değerlendirme puanı üstünlüğüne göre yapılırken, yeni düzenlemede
hizmet süreleri zorunlu yer değiştirmede belirleyici duruma
getirilerek hizmet puanlarının yüzde 70’i ve değerlendirme puanın
yüzde 30’unun toplamı esas alınarak yer değişikliği yapılacaktır.
Burada hizmet puanından kast edilenin, öğretmenlik hizmet
puanı mı yoksa yöneticilik süresi esnasında aldıkları hizmet puanı
mı olduğu izaha muhtaçtır.
Kazanılmış Haklar Gasp Edildi
Kurucu müdürlük, müdür yetkililik ve daha önce yöneticilik yapmış
ancak herhangi bir gerekçeyle yöneticilikten ayrılanların
kazanılmış hakları hiçe sayılmıştır. Uzun yıllar yöneticilik yapmış
ancak herhangi bir sebeple yöneticiliği düşen veya yöneticilikten
ayrılanların tekrar yöneticiliğe dönmeleri için yeni yönetmelikte
herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Burada eksik düzenleme
yapılarak mevzuatta boşluk oluşturulmuştur. Bu konuda ciddi
mağduriyetler yaşanacaktır. Yapılan eksik düzenleme yargı konusu
olacaktır.
Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu kararıyla
görevlendirilenler ve uluslararası kuruluşlarda ya da yurtiçinde
bir yıl ve daha fazla süreyle geçici veya sürekli olarak
görevlendirilenler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 108.
maddesinin dördüncü fıkrası hükümleri çerçevesinde bir yıldan daha
fazla süre ile aylıksız izin alanlar ile 4688 sayılı Kamu
Görevlileri Sendikaları Kanunu’nun 18. maddesi kapsamında aylıksız
izne ayrılan sendika yöneticilerinin yöneticilikleri eski
yönetmeliğe göre korunmakta iken yeni yönetmelikte bu hakları yok
sayılmıştır. Bu eksiklik de dava konusu olacaktır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmeliğe göre iller arası yer değişikliği
hakkı vardı. Yeni yönetmelikte bu hakkın alınmış olması kazanılmış
hakların gasbıdır.
Kapatılan, dönüştürülen ve birleştirilen okulların
yöneticileri ile ilgili herhangi bir hüküm olmaması beraberinde
belirsizlikler getirmekle birlikte bu konuda da hukuki boşluk
oluşturulmuştur.
Atama komisyonlarında sendika temsilcilerine yer verilmemesi,
Bakanlığın eğitimin paydaşlarına karşı bakışını yansıtmaktadır.
Nitelikli okullar dediğimiz fen ve sosyal bilimler liselerine
yönetici atamada; seçme sınavı ile bu okullara atanan öğretmenlerin
öncelikle atanmaması, daha önce bu konuda verilen mahkeme
kararlarına aykırı bir düzenleme olmuştur. Bu da beraberinde yeni
davaları getirecektir.
2011 Sınav Sonuçları Geçerli
2011 yılında yapılan müdür ve müdür yardımcılığı sınav puanları
geçici madde ile yeni sınav yapılıncaya kadar geçerli
olacaktır.
Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formu
Yönetim alanında yapılan yüksek lisans ve doktora 2’şer puan
azaltılarak, yönetim alanında yapılan yüksek lisans için 6 puan,
yönetim alanında yapılan doktora için 10 puan verilmesi
öngörülmüştür.
Bakanlık tarafından düzenlenen web tabanlı ve diğer sertifikalı
eğitimlerin her biri için 0,5 puan verilmesi öngörülmüştür (En
fazla 6 adet olmak şartıyla).
Başarı ve Üstün Başarı Belgesi için verilen puanlar aynen
korunarak, ödül için öngörülen 5 puan tamamen kaldırılmıştır.
Her aylıktan kesme, ders ücretlerinin kesilmesi ve maaş kesilmesi
cezası -1 puan iken -2 puan olarak, her kademe ilerlemesinin
durdurulması, kıdem indirilmesi ve derece indirilmesi cezası ise -2
puan iken -4 puan olarak belirlenmiştir.
Uzman öğretmenlikten alınan 4 puan aynı kalırken,
başöğretmenlikten alınan 6 puan 5 puana düşürülmüştür.
Kurucu müdür olarak görev yapılan eğitim kurumuna yapılacak
atamalarda öngörülen 5 puan 10 puana yükseltilmiştir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte müdürlükte geçen her yıl için
0,84 puan verilirken, yeni değişiklikte müdürlüğe puan
verilmemiştir.
Yatılı kız öğrencisi bulunan eğitim kurumu yöneticiliklerine
başvuran bayan adaylar için öngörülen 15 puan 10 puana
düşürülmüştür.
EK-4 kaldırılmış olup yerine; mesleki ve teknik eğitim veren eğitim
kurumlarına atanacak meslek dersleri öğretmenleri (İHL ve imam
hatip ortaokulu dahil) ile özel eğitim veren okulların
yöneticiliğine atanacak görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıfı
alanı öğretmenlerine 15 puan verilmesi öngörülmüştür.
Yönetici Değerlendirme Formu; bireysel başarıyı, kişisel
gelişimi, akademik ve mesleki kariyeri ön plana çıkarmak yerine
idari yargıya konu edilerek kesinleşmemiş disiplin cezalarını,
yöneticiliğe atamada etki eder hale getirilmiştir.
Diğer yandan, yönetmelik metninde bazı anlamsız, arızalı ve teknik
hatalar içeren düzenlemeler olmakla birlikte birbiri ile çelişkili
hükümlere de yer verilmiştir. “Atama ve yer değiştirmelerde
puan eşitliği” başlıklı 17. maddenin 1. fıkrasında, “atamalarda
puan eşitliği halinde, sırasıyla öğrenim düzeyi, öğretmenlik
kariyer basamağı üstünlüğü, yöneticilikteki ve öğretmenlikteki
hizmet süresi atamaya esas alınır” hükmü yer alırken, 12. maddenin
3. fıkrasında ise, “…valiliğe sunulan üç adaydan uygun
görülen aday, vali tarafından atanır” hükmüne yer verilerek, iki
hüküm arasında açık bir çelişki oluşturulmuştur. Yine 12. maddenin
4. fıkrasında, “kadın öğretmenler” ibaresinin yanlış yazıldığını
değerlendirmekteyiz. Doğrusu, “kadın aday” ibaresi olmalıydı. Bu
maddenin 5. fıkrasında ise, “müdür başyardımcısı görevlendirilir”
hükmüne yer verilerek yönetmelik kapsamında olmayan bir göreve yine
atama başlığı altında görevlendirme yapılması öngörülmüştür. Buna
benzer birçok teknik hata olduğu açıktır. Kısacası, anlaşılan, bu
yönetmelik çok su götürecek ve suyu çok ısıtacaktır.
Yeni yönetmelikte eksik düzenlemeler, çelişkili durumlar olduğu
için, bu durum ilerde mağduriyetlere de sebep olacaktır. Oluşan
hukuki boşluklar, hak kayıpları ve ihlalleri, eksik ve çelişkili
düzenlemeler nedeniyle ortaya çıkan kaos, mahkeme kapısını işaret
etmektedir. Eğitim-Bir-Sen olarak, bu yönetmeliği tüm boyutları ile
değerlendirerek, Bakanlık yanlışından dönünceye kadar, hukuki ve
yasal haklarımız da dâhil olmak üzere itirazımızı ve tepkimizi
sürdüreceğiz.