İşveren bunu yapmazsa ayda 13 bin TL cezası var
Ayda 13 bin TL ceza ödememek için her işyerinde iş güvenliğinin yasalar uyarınca tamamlanması ve uygulanması şart... Cem Kılıç yazdı...
MEMURHABER.COM- Çalışma hayatının en büyük sıkıntı ve
eksikliklerinden olan 'iş güvenliği' hususunda devlet sıkı
takipte... İş yerlerinde yasaların öngördüğü şekilde iş güvenliği
tanımına uymayan durumlarda ayda 13 TL'lik ceza söz
konusu...
Milliyet'ten Cem Kılıç'ın bugünkü köşesinde yer verdiği 'iş
güvenliği' hususunda, 'çalışanların iş güvenlikleri için yasal
çerçeve, geç de olsa 2012’de tamamlandı. Türkiye’de bu tarihten
önce sadece iş güvenliğini, çalışanların sağlığını ele alan bir
yasa bulunmuyordu.'
İşte o yazı:
Yasanın 2012’nin yaz aylarında devreye girmesinin ardından çok
sayıda yönetmelik ve genelge de çıkarılmış oldu. Bütün bu yasal
çerçeveyle beraber, bu alanda işçilerin ve işverenlerin kesinlikle
uymak zorunda oldukları kurallar belirlendi. Bu kurallara
uyulmaması durumunda ağır idari para cezası yaptırımları, hatta
işyerlerinin kapatılması bile gündeme geldi.
KAZALAR DURMADI
İş sağlığı ve güvenliği alanında yasal düzen bu şekilde
tamamlanmasına rağmen kazalar durmadı. Son üç yılda belki de
Cumhuriyet tarihimizin en ağır kazalarını yaşadık, çok sayıda can
kaybettik, binlerce çalışan iş göremez hale geldi.
SORUN YASALARDA DEĞİL
Peki, sorun nerede? Sorun yasalarda değil. Sorun denetimde mi?
Mevcut imkânlarla denetimler yapılmaya çalışılıyor. Denetim elemanı
sayısı yaklaşık 1000 kişi. Bizdeki kadar maden ocağı olan ülkelerde
bu rakamın iki katı kadar denetim elemanı var. Bu da işin başka
boyutu.
Küçük işyeri çok
NE İŞVERENDE NE DE ÇALIŞANDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
KÜLTÜRÜ TAM OLARAK YOK...
Yasa ve denetim de olsa, ülkemizde iş kazaları kaçınılmaz
görünüyor. Nedeniyse, ne işverende, ne de çalışanda henüz iş
sağlığı ve güvenliği kültürünün tam olarak oturmaması.
İŞYERLERİNİN YÜZDE 60'I ZORUNLULUKLARI YERİNE GETİRMİŞ
DEĞİL...
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü’nün verdiği bilgiye göre, ülke
genelinde 680 bin işyerinin 380 bini ne iş güvenliği uzmanı veya
işyeri hekimi istihdam etmemiş. Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı, “İSG Kâtip” adlı yazılımla hangi işyerinin uzman ve
hekim atadığını ya da atamadığını görebiliyor. Genel Müdür’e göre
işyerlerinin yüzde 60’ı yasalarla gelen zorunlulukları henüz yerine
getirmiş değil.
Ülkemizde yasaların düzenlediği sorumlulukları yerine getirmeyen
bir işyeri anlayışı mevcut. Türkiye’de 10 kişiden daha az çalışanı
olan işyerlerinin toplam işyerlerinin yüzde 85’inden fazla olması,
iş sağlığı ve güvenliği kültürünün tam oluşmamasında en etkili
unsur. 2012’de gelen yasayla, 50’den fazla çalışanı bulunan
tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki işyerleri için iş güvenliği
uzmanı, işyeri hekimi görevlendirme tarihi olarak 30 Aralık 2012,
50’den az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki
işyerleri için 1 Ocak 2014 belirlendi. Ancak halen tehlikeli işleri
yapan işyerlerinin yüzde 60’ı bu personelleri istihdam etmiş
değil.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI VE HEKİM
1 Temmuz 2016’dan sonra artık kamu kurumları ve az tehlikeli
sınıfta yer alıp 50’den az çalışanı bulunan işyerleri de iş
güvenliği uzmanı ve hekim atamak zorunda kalacak.
"CEZA UYGULAYACAĞIMIZI SÖYLEDİĞİMİZDE İŞVERENLER
YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRİYORLAR"
1 Temmuz sonrasında bu işyerlerinin yasanın zorunlu kıldığı
istihdamı yerine getirmeleri zor görünüyor. Bu durumda yapılacak
tek şey var, o da cezaları tam anlamıyla uygulamak. İş Sağlığı ve
Güvenliği Genel Müdürü’nün Milliyet’e verdiği demeçte, “Ceza
uygulayacağımızı söylediğimizde işverenler yükümlülüklerini yerine
getiriyorlar” demekte.
İşyerinde uzman...
Diğer yandan, Türkiye’de az tehlikeli sınıfta bulunan ve 10 işçiden
az çalışanı olan yaklaşık 500 bin işyeri var. Bu işyerlerinin
yükümlülüklerini yerine getirmek için önemli bir fırsatları
bulunuyor. 10’dan az çalışanı olan az tehlikeli işyerlerinin
işveren veya işveren vekilleri, kendi işyerlerinin uzmanı
olabilecek.
EK MALİYET OLUŞMAYACAK
Anadolu Üniversitesi ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın
imzaladığı protokolle açılmış sertifika programına katılan küçük
işyeri sahipleri, programı bitirip, sınavları başarıyla
geçtiklerinde, işyerlerinde iş güvenliği uzmanlarının yapacağı
işleri kendileri yapacak. Dolayısıyla bunun için ek maliyet
oluşmayacak.
İşyerinde iş güvenliği uzmanı ve hekim bulundurmayan işveren,
işyeri büyüklüğü ve tehlike sınıfına göre idari para cezası ödüyor.
Çok tehlikeli sınıfta olan ve 50’den fazla çalışanı bulunan bir
işyeri uzman görevlendirmezse 19 bin 533 TL idari para cezası
ödüyor.
HER AY 13 BİN TL İDARİ PARA CEZASI
Bu ceza, görevlendirme yapılmayan her ay için söz konusu. 1 Temmuz
2016 tarihinden itibaren 10’dan az çalışanı bulunan bakkal uzman
görevlendirmezse 6 bin 511 TL idari para cezası ödeyecek. Bu rakama
6 bin 511 TL de işyeri hekimi görevlendirmemek dolayısıyla
eklenince, bakkalın her ay 13 bin TL idari para cezası riski söz
konusu. Bu yüzden, az tehlikeli sınıfta yer alan küçük esnaf bir an
önce tedbir alıp, gerekli eğitim ve sınav prosedürünü yerine
getirerek kendi işyerinin uzmanı olmalı yahut görevlendirme
yapmalı. Aksi halde kepenk indirmek zorunda kalabilir.