İşverenler engelli çalıştırmamak için ceza ödüyorlar!

MEMURLAR- İşverenler engelli çalıştırmamak için ceza ödemeyi bile göze alırken, bir yıl içerisinde Türkiye genelinde engelli çalıştırma zorunluluğu olduğu halde çalıştırmayan işletmelere 32 milyon 791 bin 940 lira para cezası kesildi. Engelli odaklı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, hükümetten konuyla ilgili daha etkili yasalar çıkarmasını, işverenlerden de duyarlılık göstermesini istedi.

Türkiye'de engellileri gözeten yasaların işletilmediği, kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün engellileri çalıştırma zorunluluğuna karşın ceza ödemek pahasına buna yanaşmadığı öğrenildi. İHA muhabirinin Türkiye İş Kurumu (İş-Kur) Genel Müdürlüğü'nden edindiği bilgiye göre, yurt genelinde, engelli işçi çalıştırma zorunluluğu olmasına rağmen bu yükümlülüğü yerine getirmeyen kamu kurumları ile özel sektör işletmelerine sadece son bir yıl içerisinde 32 milyon 791 bin 940 lira idari para cezası kesildi. Bu cezanın büyük bir çoğunluğunun özel sektör işletmelerine kesildiği belirtilirken, bunun 32 milyon 248 bin 979 lira olduğuna dikkat çekildi.

"20 BİN ENGELLİ KADROSU BOŞ"

Engelli odaklı sivil toplum kuruluşları, yasalara göre zorunluluğu olmasına rağmen engelli çalıştırmayan işletmelere tepki göstererek, gerekli duyarlılığı göstermelerini istedi. Sivil toplum kuruluşları, hükümete de daha etkili yasalar çıkarması yönünde çağrıda bulundu. Altı Nokta Görme Engelliler Derneği Diyarbakır Şube Başkanı Akif Karakaş, Türkiye genelinde 8,5 milyon engellinin yaşadığını belirterek, engelliler de işsizlik oranını hayli yüksek bir durumda olduğuna dikkat çekti. Son yıllarda kamu kurumlarına çok ciddi engelli atamalarının yapıldığını vurgulayan Karakaş, "Sadece son 5 yıl içerisinde 20 binin üzerinde engelli ataması yapıldı. Ama bu yeterli değil. Halen kamu kurumlarında 20 binin üzerinde engelli açığı var. Son 5 yıldaki atamalar nedeniyle hükümete şükranlarımızı sunuyoruz. Temennimiz açık bulunan 20 bin kadronun da doldurularak, engelli arkadaşlarımızın istihdam edilmesinin sağlanmasıdır" dedi.

"ÖN YARGI İLE KARŞILAŞIYORUZ"

Özellikle özel sektörden yana büyük sıkıntılar yaşadıklarına işaret eden Karakaş, "İş-Kur ile birlikte yürüttüğümüz mesleki eğitim kurslarında sertifika verdiğimiz arkadaşlarımızı özel sektöre yönlendirme yönünde sıkıntılar yaşıyoruz. Görme engelliler kısıtlı alanlarda istihdam ediliyor. Ama biz dernek olarak özel yazılımlı bilgisayarlar desteği ile görme engellilere istihdam alanları kazandırmak için bilgisayar işletmenliği, yönetici asistanlığı gibi alanlarda kurslar veriyoruz. Engellileri kalifiye hale getiriyoruz. Ama bu engellileri özel sektörde değerlendirmek için Diyarbakır'daki sanayicilerle görüştüğümüzde bir ön yargı ile karşılaşıyoruz ve bunu kıramıyoruz. Çok büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Engellilere güvenmelerini istiyoruz ve özel sektörden bir an önce bu engelli açığının kapatılmasını istiyoruz" diye konuştu.

"ENGELLİ ÇALIŞTIRMAM, CEZAMI ÖDERİM"

Bazı özel sektör işletmelerinin "Engelli çalıştırmam ama cezamı öderim" mantığı ile hareket ettiğini bunun da doğru olmadığını vurgulayan Karakaş, şunları kaydetti:

"Bir engelli çalıştırdıkları zaman kendilerine maliyeti en fazla bin 400 lira. Ancak bunun yerine bin 800 liranın üzerinde ceza ödüyorlar. Bunu ödeme pahasına neden engelli çalıştırmıyorlar? Kaldı ki yüzde 3'ün üzerinde engelli çalıştıran özel sektörde sigortanın bir kısmını devlet karşılıyor. Engelli çalıştırmanın özel sektöre birçok kazanımı da var. Ama maalesef işletmecilerimiz bunu görmüyorlar. 'Engelliler ne iş yapar?' diye önyargı ile yaklaşıyorlar. Bu kadar cezayı boşu boşuna ödüyorlar. Oysa bu cezaları engellileri istihdam etseler birçok engellinin hayatını kurtarmasına vesile olurlar."

"MANKEN GİBİ ENGELLİ İSTİYORLAR"

Bedensel Engelliler Derneği Başkanı Ömer Aksan ise engellilerin de sağlıklı insanlar gibi hem kamuda hem de özel sektörde istihdam edilmesi için yasaların olduğunu belirterek, bunu özel sektörün uygulamadığını dile getirdi. Özel sektör işletmelerinin "manken gibi" engelli çalıştırmak istediğini vurgulayan Aksan, "Zaman zaman yaptığımız projelerde eğitim alan vatandaşlarımızı özel sektöre yönlendirdiğimizde maalesef işverenler işe almadan için bin dereden su getiriyor. 'Tekerlekli sandalye, koltuk değneği kullanıyorsunuz, vereceğimiz işi yapamazsınız' diyorlar. Biz de şunu soruyoruz; 'Sizin bize verdiğiniz işi yapamıyorsak siz nasıl engelli çalıştırmak istiyorsunuz?' Özel sektörün engelli vatandaşlara bakış açısı çok farklı. Bu nedenle devletin engelli vatandaşlarımızın özel sektörde istihdam ile ilgili yasasını daha da sıklaştırmasını ve etkili hale getirmesini istiyoruz" şeklinde konuştu.

"SADECE SİGORTA PRİMİNİ YATIRIYORLAR"

Bazı özel sektör işletmelerinin zaman zaman bir engelli bulup, sadece sigorta primini yatırıp, işe gelmesini istemediğini de anlatan Aksan, "Böyle oyunlar da yapıyor özel sektör. Ben buradan hem engelli vatandaşlara hem de özel sektöre seslenmek istiyorum. Lütfen bunu yapmayın. Zaten devlet size destek veriyor. Siz de gerekeni yapın ve zorunlu olduğunuz kadar engelli vatandaşı istihdam edin" ifadelerini kullandı.