İzne çıkan çalışana avans ödemek zorunlu mu?
Yıllık izin tarihlerinin yavaş yavaş planlanmaya başladığı şu günlerde bilinmeyen bir konuda işverinin, yıllık izne ayrılan çalışanına vermek zorunda olduğu avanstır...
MEMURLAR- Yaz ayları yaklaşınca bütün işyerlerinde tatlı bir tatil telaşı başladı. Çalışanlar tatillerini nerede ve nasıl geçireceklerine dair planlarını şu sıralar işyerlerinde yapıyorlar.
Akşam Gazetesi'nden Okan Güray
Bülbül'ün haberine göre, Yıllık ücretli izin, işçilerin bir
tam yıl aynı işverene bağlı olarak çalışmaları karşılığı elde
ettikleri bir haktır. Buna göre, aynı işverene bağlı olarak bir yıl
çalışan işçi, 14 gün yıllık ücretli izne hak kazanır. Bazı
şirketler, yaz ayları geldiğinde, çalışanın henüz bir yıllık kıdemi
dolmasa da, yıllık ücretli izni kullandırabiliyor. Bu durum Kanuna
aykırı değil ve işverenlerin inisiyatifinde.
YILLIK İZİN KIDEM ARTTIKÇA ARTAR
Yıllık ücretli izin hakkı, işçinin kıdemi arttıkça artar. 1-5 yıl
arası aynı işyerinde çalışmış olanlar 14 günden, 5-15 yıl çalışmış
olanlara 20 günden, 15 yıldan daha fazla çalışanlara ise 26 günden
az yıllık ücretli izin verilemez.
İŞÇİLER YILLIK İZİN AVANSI ALIR
Yıllık izinle ilgili çok bilinmeyen bir uygulama da yıllık izne
çıkarken avans ödemesi zorunluluğu. Buna göre, yıllık izne çıkacak
bir işçiye işveren, izne çıkmadan önce işçisine yıllık izin
dönemine dair ücretini ödemek zorunda. Yani 14 gün yıllık izne
çıkacak işçiye 14 günlük ücreti, yıllık izne çıkmadan önce peşin
olarak ödenmek zorunda. Ayrıca eğer işçi ayın 15'inde maaş ödemesi
yapılan bir işyerinde çalışıyorsa ve yıllık ücretli izin hakkını da
ayın 25'inde kullanacaksa o ayki ücretinin 10 günlük kısmı da
işçiye avans olarak ödenir. Bu şekilde yıllık ücretli izin
süresince işçinin parasının cebinde olması sağlanmaya
çalışılıyor.
PARA BİRİKTİRMELERİ ZOR
İşçilere tanınmış bu hakkın arkasında yatan gerekçe, yıllık izin
süresince işçilerin para sıkıntısı yaşamaması. Çünkü işçiler
memurlara göre farklı bir maaş ödeme sistemine tabiler.
Memurlar maaşlarını çalışacakları ayın başında alıyorlar.
Yani peşin olarak bir sonraki ayın maaşını alarak aya başlıyorlar.
İşçilerde ise ücret ödemesi ilgili ayın sonunda yapılıyor. Yani
işçi çalıştığı ayın ücretini o ayın sonunda alıyor. Böyle olunca da
işçinin cebinde tatile çıkmadan para olamayabiliyor.
İŞÇİ LEHİNE TEK TARAFLI FESİH NEDENİ
Bu uygulama yıllık izin yönetmeliğinde bir zorunluluk olarak ifade
edildiği için işçinin yıllık izne gitmeden önceki ödeme isteğine
olumsuz yanıt alması halinde kıdem tazminatını alarak işyerinden
ayrılması mümkün. Ancak burada işverenin ödeme aczinde olmaması ve
işçinin de bu hakkı kötüye kullanmaması esas. Aksi durumda
mahkemelerin taktiri aksi yönde olacaktır ve işçi işinden
olabilir.