Memur olmak için yaş sınırı var mı?
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na bağlı olan memurların merak ettiği soruları cevaplandırmaya devam ediyoruz. Memur olmak için taban-taban yaş sınırı var mıdır?
SORU: Memur olmak için taban-tavan yaş sınırı var
mıdır?
CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun devlet memuru
olmanın genel özel şartlarını düzenleyen 48 inci maddesinde "Devlet
memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar
aranır.
A) Genel şartlar:
1. Türk Vatandaşı olmak,(1)
2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak,
3. Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,
4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
5. Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş
olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla
süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin
güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine
karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı
suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,
ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık
suçlarından mahkûm olmamak.
6. Askerlik durumu itibariyle;
a) Askerlikle ilgisi bulunmamak,
b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,
c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış
yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
7. 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı
yapmasına engel olabilecek (…)(1) akıl hastalığı (…)(1)
bulunmamak.
B) Özel şartlar:
1. Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41 nci maddelerde belirtilen
öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,
2. Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları
taşımak." hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, 657 sayılı Kanunun " Memuriyete girişte yaş" 40 ıncı
maddesinde "Genel olarak 18 yaşını tamamlıyanlar Devlet memuru
olabilirler.
Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş
olmak ve Türk Medeni Kanununun 12 nci maddesine göre kazai rüşt
kararı almak şartiyle Devlet memurluklarına atanabilirler."hükmü
bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 31/05/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Sigortalılığın sona ermesi"
başlıklı 9 uncu maddesinin ( c) bendinde "4 üncü maddenin birinci
fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların;
1) Ölüm veya aylık bağlanmasını gerektiren hallerde görev
aylıklarının kesildiği tarihi, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı
Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen yaş hadleri ile sıhhi izin
sürelerinin doldurulması halinde ise bu süre ve hadlerin
doldurulduğu tarihleri takip eden aybaşından,
2) Diğer hallerde ise görevden ayrıldıkları tarihten,
…
itibaren sona erer." hükmü yer almaktadır.
8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı
Kanununun "Yaş Hadleri" başlıklı maddesinin 1 inci fıkrasında
"İştirakçilerin görevleri ile ilişiklerinin kesilmesini gerektiren
yaş haddi 65 yaşını doldurdukları tarihtir. Bu görevlere, 65 yaşını
dolduranların açıktan veya naklen atamaları yapılamaz."hükmü
bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesi
neticesinde;
1- Memur olmanın yaş şartının tabanı genel olarak 18 yaşın
doldurulduğu tarihtir. Ancak kazai rüşt kararı almak şartiyle bir
meslek veya sanat okulunu bitirenler de en az 15 yaşını doldurmuş
olmak şartıyla memur olabilmektedirler.
2- Memur olmanın yaş şartının tavanı ise genel olarak 65 yaşını
doldurdukları tarihtir.
3-Bu itibarla 18 yaşını doldurmayanlar ve 65 yaşını dolduranlar
memur olma yaş şartını taşımamaktadırlar ve memur olamazlar. Yani
657 sayılı Kanunun uyarınca 65 yaşını dolduran memur olamaz. Yaş
şartını haiz değildirler.