Memurların ölüm ve cenaze yardımı hakları
Devlet memurları hangi hallderde yardım alır? Memurların ölüm ve cenaze yardımı almaları için gerekli şartlar nelerdir? Çocuğu ya da eşi ölene yardım parası verilir mi? Bu soruların cevabını Sosyl Güvenlik Uzmanı Bünyamin Esen veriyor.
MEMURHABER.COM/ÖZEL İÇERİK- Memurların ölüm ve cenaze ödeneği hangi şartlarda olur? 657'li memurlara hangi şartlarda ölüm ve cenaze yardımı yapılır? İşte bu soruların cevapları...
Bu kanunda devlet memurlarına getirilmiş haklardan biri de
çocuğu veya eşi ölen devlet memurlarına verilen ölüm
yardımıdır.
Bir diğer yardım ise memurun kendisinin ölümü halinde ailesine
verilen ölüm yardımıdır. Ayrıca memurun cenaze masrafları ve
naaşlarının nakil bedeli de Kurumlarınca ödenir.
Her ikisi de sosyal yardım niteliğinde olan bu ödenekleri ayrıntılı
olarak açıklayalım.
Çocuğu ya da Eşi Ölene Yardım Verilir
Ölüm yardımı, devlet memurlarının eşi ya da çocuğunun ölümü halinde
verilen bir ödenektir.
Devlet memurlarından memur olmayan eşi ile çocuğu ölenlere ek
gösterge dâhil en yüksek devlet memuru aylığı tutarında ölüm
yardımı ödeneği verilir.
Buradaki çocuğun memurun aile yardımı ödeneğine müstahak olan
çocuğu olması gerekmektedir.
Sosyal bir yardım niteliğinde olan bu ödeneğin temel amacı memurun
vefat eden yakınlarının cenaze masraflarını karşılamak ve dar
gününde bir nebze olsun sıkıntısını hafifletmektir.
Bu ödeneğe ancak devlet memuru statüsünde olan çalışanlar müstahak
olur.
Hangi Çocuklar Aile Yardımı Ödeneğine
Müstahaktır?
Ölüm yardımının hangi çocukların yararlanabileceğini anlamak için
aile yardımı ödeneğini hangi çocukların aldığına bakmak
gerekir.
Normalde tüm çocuklar aile yardımı ödeneğini almaya müstahaktır.
Ancak çocuk için ödenen aile yardımı ödeneği hakkı çocuğun ölümü
veya aşağıdaki hallerin meydana gelmesini takip eden aybaşından
itibaren son bulur.
Çocuk için aile yardımı ödeneği verilmeyecek haller
şunlardır:
- Çocuğun evlenmesi halinde,
- Çocuğun 25 yaşını doldurması halinde,
- Çocuğun kendi hesabına ticaret yapması veya gerçek veya tüzel
kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı
çalışması halinde,
- Çocuğun burs alması veya devletçe okutulması halinde,
O çocuk için aile yardımı alma hakkı sona erer. Bunlar dışında tüm
çocuklar için aile yardımı alınır.
25 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız çocukları ile
çalışamayacak derecede malullükleri resmi sağlık kurulu raporuyla
tespit edilenler için süresiz olarak ödeneğin verilmesine devam
olunur.
Öğrenim yapmakta iken tatil devresinde çalışan çocukların da aile
ödeneği hakkı devam eder.
Her Yıl Ödenecek Tutar Artıyor
Ölüm yardımı ödeneği tutarı her yıl Maliye Bakanlığı tarafından
belirlenen memur maaş katsayılarına göre artmaktadır.
Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü 2 Sıra Nolu
Genelgesi ile 2013 yılı için aylık katsayısı (0,073837) olarak;
taban aylık katsayısı (0,98798) olarak; yan ödeme katsayısı ise
(0,0234128) olarak belirlenmiştir.
Buna göre 2013 yılı için memur olmayan eşi ile aile yardımı
ödeneğine müstahak çocuğu vefat edene 9500 x (0,073837) = 701 TL 45
Kuruş ödenmektedir.
Belirttiğimiz üzere bu tutar her yıl Bütçe Kanunu sonrasında
artmaktadır.
Memurun Ölümü Halinde Ailesine Yardım Verilir
Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenmiş bir başka hak da memurun
kendisinin vefat etmesi halinde yardım verilmesidir. Buna halk
arasında “cenaze yardımı” denilmektedir.
Cenaze yardımı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge
dâhil) iki katı tutarında verilir.
Bu yardımın temel amacı da aynen memurun kendisine verilen ölüm
yardımında olduğu gibi acılı ailenin acısının bir nebze olsun
hafifletilmesidir.
Ayrıca kendisine ölen memurdan dolayı maaş bağlanacak aile için
gelir kesintisinin az bir süre de olsa telafi edilmesi
amaçlanmıştır.
2013 Yılı İçin Cenaze Yardımı Ne Kadar?
Memurun kendisinin vefatı halinde verilecek ölüm yardımı tutarı da
her yılbaşında memur maaş katsayısına göre artmaktadır.
2013 yılı için belirlenen tutar 701,45 x 2 = 1402,9 TL olup,
memurun ölümü halinde bu tutar cenaze yardımı olarak
verilmektedir.
Cenaze yardımı memurun sağlığında bildiri ile gösterdiği kimseye
verilir.
Eğer memur bildiri vermemiş ise eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa
ana ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine verilir.
Ölüm Yardımı Nasıl Ödenir?
Gerek memurun kendisinin vefatı halinde gerekse de aile fertlerinin
vefatı halinde verilen her iki yardım da, hiçbir vergi ve kesintiye
tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlıklarca derhal
ödenir.
Bu yardımlar, sosyal bir yardım olduğundan dolayı, borç için
haczedilemez.
Yurt dışında sürekli görevde bulunan memurlara verilecek ölüm
yardımı ödeneğinde 657 sayılı Kanunun 156 ncı maddesinde yazılı
katsayı uygulanmaz.
Ödeneğin verilmesi için ödeneği alacak yakının bir dilekçe ile
memurun son çalıştığı Kurum’a başvurması gerekmektedir.
Dilekçenin ekinde ölüm belgesi, defin ruhsatı, vukuatlı nüfus kaydı
gibi belgelerin eklenmesi lüzumludur.
Cenaze Giderleri de Ayrıca Ödenir
657 sayılı Kanunca getirilmiş bir diğer hak da cenaze giderlerini
ilgilendirir.
Kanuna göre devlet memurlarının ölümü halinde cenaze giderleri
çalıştıkları Kurumlarınca ödenir. Bu tutar yalnızca kefen, cenaze
merasimi gibi memurun defin masraflarını içermez, cenazenin öldüğü
yerden gömüleceği yere gönderilmesi masrafları da ayrıca
ödenir.
Tüm bu tutarların ödenebilmesi için yapılan masraflara ait fatura,
senet ve belgelerin memurun son çalıştığı Kurum’a ibraz edilmesi
gerekir.
Cenaze giderleri aile efradı için değil yalnızca memurun vefatı
halinde verilir.
Sürekli veya geçici görevle veyahut eğitim ve öğrenim
amacıyla yurt dışında bulunan Devlet memurlarından ölenlerin ve
yurt dışında sürekli görevlerde bulunanların eşleri, bakmakla
yükümlü oldukları ana, baba ve çocuklarının cenazelerini yurda
getirmek için yapılması zorunlu olan giderler de ayrıca
Kurumlarınca karşılanır.
Ayrıntılı olarak anlattığımız tüm bu yardımlar memurlara 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu ile getirilmiş bulunan sosyal
haklardır.