Taşeron sistemde hülle yapılamaz!

ÖZEL HABER/ Son günlerde herkesin konuştuğu taşeron işçi sistemi nedir ne değildir, Dayıbaşılık sistemi taşeron sistemin bir parçası mı, iş kanununa göre taşeron sistemi uygun mu? Memurhaber.com yazarı Bünyamin Esen taşeron sistemle ilgili herşeyi anlatıyor.

Taşeronda Hülle Yapılamaz!

Taşeron sistemi ile ilgili İş Kanunu’nun getirdiği kısıtlamalardan birini de hülle yolu işe asıl işverenin sorumluluktan kurtulmasının önüne geçilmesine yönelik tedbirler oluşturuyor.

Buna göre, asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz.
Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler.

İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.
Daha açıkça ifade edecek olursak, işin bölünerek alt işverenlere verilmesi ve böylece birilerinin sürekli çalışanların sırtından para kazanması da kanunumuza göre yasak.

Taşeron Nedir, Ne Değildir?

Ülkemizde 2003 yılından bu yana 4857 sayılı İş Kanunu yürürlükte. Tüm iş hayatı düzenlemeleri bu kanuna göre yapılıyor.
İş Kanunu’nda tanımlanan iş ilişkilerinden birini de alt işverenlik, halk arasındaki ismiyle taşeronluk oluşturuyor. Bu düzenleme iş yaşamının hukuki anlamda esnekleştirilmesi uygulamalarının bir parçası.

Buna göre, zaten çalışan bir işverenden iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işverene taşeron (alt işveren) deniyor.

Ancak İş Kanunu bu şekilde taşeron olmayı sınırlandırmış bulunmakta.
Bir işyerinde ancak işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde taşeron alabilmek mümkün.

Örneğin ana üretimi kömür madenciliği olan bir işverenin kömür çıkartma işini taşerona vermesi kanuna göre yasak, zira bu onun “esas işi”.
Ama örneğin yan bir iş olarak “madene elektrik tesisatı/ kablo döşeme” işini taşerona verebilmek mümkün.