5 bin liralık devlet desteğini almak için...
Aile Paketi’nin bazı hükümlerini de içeren torba yasa teklifinin görüşmelerinde, “çeyiz” desteğinin ayrıntıları da belli oldu. Desteği alabilmek için, 30-35 liralık birikim gerekiyor
Hazine Müsteşarlığı Kamu Finansmanı Genel Müdürü Taşkın Temiz,
5 bin liralık, “çeyiz hesabı” desteği için 30-35 bin liralık bir
mevduatın biriktirilmesi gerekeceğini söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda,
Milli Eğitim Bakanlığı’na 47 bin öğretmen kadrosu ihdası
ve Aile Paketi’nin bazı hükümlerini de içeren torba yasa teklifinin
“çeyiz hesaplarına devlet katkısı”nı düzenleyen maddesinin
görüşmelerinde renkli atışmalar yaşandı.
CHP’li Müslim Sarı, erken evlenmeyi teşvik için böyle bir
destek sisteminin dünyada örneği olup olmadığını sorarken, Sarı’ya
CHP’li İzzet Çetin, “Tanzanya’da vardır, muz cumhuriyetinde vardır”
karşılığını verdi. Çetin düzenlemenin asıl amacının tasarrufu
teşvik olduğunu savundu. Çetin, “Geçmişte KEY hesapları vardı, bu
da devletin vatandaşını dolandırması için bir tuzak hesap”
ifadesini kullandı.
Çetin’in sözlerine, hükümeti temsilen toplantıya katılan Orman
ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, “Devlet dolandırmaz!”
diyerek itiraz etti. Çetin, 27 yaş olarak belirlenen üst ve alt
sınırın da net ifade edilmesini isterken, “Aksi takdirde çocuk
evliliklerine destek ödemesi Türkiye’yi dünyaya rezil eder” dedi.
Teklifteki hükümlerin Başbakan’ın kamuoyuna yaptığı açıklamanın çok
gerisinde olduğunu da savunan Çetin’in, “Belli makamlardaki abisi,
onu refüze etmek isteyebilir ama siz refüze etmeyin, sahip çıkın
Başbakanınıza. O bizim de Başbakanımız, üzülüyoruz” sözleriAk
Partili vekilleri güldürdü.
Eroğlu da eleştirilere karşılık, “İki şey yapmak istiyoruz;
kişi erken evlensin ve biz de bu kişiye destek verelim. 5 bin
liralık desteği, Bakanlar Kurulu 3 katına kadar
artırabilecek. Yani 15 bin TL’ye kadar destek verilebilecek” dedi.
Türkiye’de evlilik yaşının giderek arttığını ifade eden Eroğlu,
“Kızlar hala bekar. ‘Bize babalık yapmadınız, 30-40 yaşına geldim’
diyenler var. Vatandaşlar 27 yaşına gelmeden evlensin diye açılım
yapıyoruz” ifadesini kullandı.
Hesap gerekecek
Hazine Müsteşarlığı Kamu Finansmanı Genel Müdürü Taşkın Temiz
de, yılda yaklaşık 800 bin kişinin evlendiğini belirterek, “Bu bir
yardım projesi. Şartı da bankaya hesap açmak. 5 bin lirayı almak
için 30-35 bin lira mevduatı biriktirmek gerekecek. Dünyada da
böyle bir model yok” dedi.
Mevduat sisteminde kalma süresinin, Bakanlar Kurulu’nca
belirleneceğini, ancak bunun 2-3 yıl olabileceğini belirten Temiz,
sistemde kalma süresine göre ödemede farklılaşma olacağını
belirtti. Temiz, “3 yıl kalana yüzde 10, daha uzun kalana yüzde 12”
olabilir ifadesini kullandı. Temiz, KEY hesabı benzetmesi için de
“KEY hesapları devlet için tecrübeydi. Buna benzememesi için
çalışıyoruz” dedi.
Temiz, gelir durumuna göre destekte farklılaştırma yoluna
gidilip gidilmeyeceği yolundaki soruya, “Ayrışma yapmayacağız
herkes başvurabilir” karşılığını verdi. Maddenin görüşmesi bugüne
bırakılırken, teklifin “konut” ve “doğum” yardımına ilişkin
maddeleri de atlandı.
Ücretsiz taşımaya destek
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nca, 65 yaş üzeri
vatandaşlar, gaziler, şehit yakınları ve engellilere şehir içi
ulaşımda ücretsiz hizmet veren özel halk otobüsü işletmecileriyle
özel deniz ulaşım aracı işletmecilerine, belediyeler aracılığıyla
her ay gelir desteği ödemesi yapılacak. Yapılacak ödemenin usul ve
esasları, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Maliye
Bakanlığı tarafından 6 ay içerisinde belirlenecek.
Menfaat yoksa ceza da yok
Komisyon, önceki gün muhalefet tarafından, “Bank Asya”
düzenlemesi diye nitelendirilen, “Sermaye piyasası araçlarının
fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek
amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti
çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan
ya da bunları yayan ve bu suretle kendisine veya bir başkasına
doğrudan yahut dolaylı menfaat sağlayanlara 2 yıldan 5 yıla kadar
hapis cezası verilmesini” öngören maddesini de kabul etti. Ak
Parti’nin önergesiyle metinden “kendisine veya bir başkasına
doğrudan yahut dolaylı” ifadesi çıkarıldı.
Menfaat eleştirisi
Muhalefet suçun cezalandırılmasının “menfaat sağlama”
şartına bağlanmasını eleştirirken, Sermaye Piyasası Kurulu
Başkanı Vahdettin Ertaş, eski kanuna göre 101 suç duyurusunda
bulunduklarını, ancak bunlardan şu ana kadar kesinleşmiş mahkumiyet
alamadıklarını, yeni kanun çerçevesinde de bu yıl 14 dava
açtıklarını, 2’si dışında diğerlerinin sürdüğünü belirtti. Ertaş,
yüzlerce davadan sonuç alınamadığını, bu nedenle kapsamı daraltmak
için düzenleme yapıldığını söyledi.
CHP’li Aydın Ayaydın, “Bu madde birini korumaya
yöneliktir” derken, CHP’li Vahap Seçer Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan’ın Bank Asya’ya ilişkin
açıklamalarını anımsatarak, “Siz (SPK) herhangi bir girişimde
bulundunuz mu? Sayın Cumhurbaşkanı bu işten menfaat sağlamış olsun
ya da sağlamamış olsun, ortadaki zarara karşılık bunun cezai
müeyyidesinin olması gerekmiyor mu? Yani herhangi bir banka ya da
şirketle ilgili bir siyasetçi, bir gazeteci ağzına geleni
söyleme özgürlüğüne sahip mi? Önerge ile yaptığınız düzenleme
yanlıştır” dedi.