Babaya part-time çalışma hakkı geliyor!

Kadınlara doğum sonrası 6 ay part-time çalışma müjdesine erkekler de eklendi. Ancak erkekler part-time çalışmaya tam süreli ücret alamayacak. Bu hakkı talep eden işçiyi işten çıkartan işveren de tazminat ödemek zorunda olacak.

Yeni yıl kadın çalışanlara doğum sonrası izin hakkı konusundaki kanun tasarısının Meclis'e gelmesiyle beklentilerimizi boşa çıkarmadı. Uzunca bir süredir gündemde olan doğum sonrası izin haklarının genişletilmesiyle ilgili olarak hazırlanan tasarı Meclis'te.

Akşam'ın haberine göre konuyla ilgili taslak bu kez sendikaların tepkisini çeken özel istihdam büroları vasıtasıyla geçici iş ilişkisi kurulmasını öngören düzenlemeyi de içermiyor. Meclis'e gelen düzenlemeye göre, kadın işçiler için her doğumda 6 ay boyunca ücretsiz izin kullanmak yerine, bu süre boyunca part-time çalışmayı tercih edilebilecek.

HER DOĞUMDA 6 AY HAKKI

Daha önce konuyla ilgili hazırlanan tasarıda part-time çalışma hakkı ilk doğumda 2, ikinci doğumda 4 ve üçüncü doğumda 6 aydı. Yeni düzenlemede kaçıncı doğum olduğuna bakılmaksızın her doğumda kadın işçi 6 ay boyunca ücretsiz izin kullanmak yerine 6 ay boyunca part-time çalışmayı tercih ederek bu süre boyunca gelirini koruyabilecek. Bu sayede kadın işçi hem günün yarısını bebeğiyle geçirebilecek, hem de maaşını tam olarak alabilecek. Kadın işçi, part-time çalıştığı sürenin karşılığını işverenden, çalışmadığı her gün için ise 46.2 TL yarım çalışma ödeneğini de İŞKUR’dan alabilecek. Yani ayda 15 gün çalışan işçi 15 günün parasını işverenden, çalışmadığı 15 gün içinse 693.23 TL’lik kısa çalışma ödeneğini İŞKUR’dan alacak.

ÜCRET DÜŞEBİLİR

Ücreti yüksek olan kadın çalışanlar part -time çalışmayı seçerlerse bir nebze gelir kaybına uğrayacaklar. Diğer yandan bu ödeneğin alınabilmesi için kadın sigortalı adına doğum tarihinden önceki 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi yatırılmış olması gerekecek. Bunun yanında kadın işçinin fiili olarak part-time çalışması da şart olacak. Analık izninin bitiminden itibaren 30 gün içerisinde SGK’ya doğum sonrası yarım çalışma belgesiyle başvurulması da gerekecek.

İLKOKULA KADAR TAM ÜCRET YOK 

Taslakta yer alan bir düzenleme ülkemize ilk defa ebeveyn izni uygulamasını getiriyor. Doğum sonrasında ebeveynlerin her ikisine de, çocuk ilköğretim çağına gelinceye kadar part-time çalışma hakkı getiriliyor. Dolayısıyla babalar da doğum sonrasında part-time çalışma talep edebilecek. Taslak bu şekilde yasalaşırsa bundan sonra işyerlerinde yeni çocuk sahibi olmuş erkek işçilerin de 5.5 yıl boyunca part-time çalışma hakkı olacak. Bu süre boyunca part-time çalışılacak ancak tam süreli ücret alınmayacak. Ayrıca part-time çalışma hakkı talep eden işçiyi işten çıkartan işveren de tazminat ödemek zorunda olacak.

İŞÇİ VE MEMURDA FARKLI

Kadın memurlar ilk doğumda 2, ikinci doğumda 4, üçüncü doğumda 6 ay part-time çalışma hakkı talep edebilecekler. Bu sürelerde part-time çalışan memurun mali kaybı da olmayacak. Dolayısıyla 24 aya kadar ücretsiz izin kullanma hakkı bulunan kadın memurlar part-time çalışma hakkından sonra ücretsiz izne de ayrılabilecek. İşçiler de ise part-time çalışma hakkı sonrasında ücretsiz izin kullanma hakkı olmayacak.

600 GÜN PRiM ŞARTI VAR

Söz konusu destekten yararlanılabilinmesi için kadın sigortalı adına doğum tarihinden önceki 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi yatırılmış olması gerekecek.

İŞVEREN TASARIYA NE DİYECEK?

Özel sektörde doğum yapan kadın işçinin 6 ay part-time çalışması çok kolay değil. Pek çok sektörde kadın işçiler doğum sonrası 6 ay ücretsiz izin haklarını bile kullanamıyorlar. Bu hakkın babaya da sağlanması ile kadınlara yönelik ayrımcı uygulamaların engellenmesi düşünülüyor. Ancak şu an itibarıyla çocuk sahibi olan babanın part-time çalışmasını kullanabileceği durumların çok sınırlı olacağını söylemek gerekir. Ancak işverenler kanun tasarısı bu şekilde hayata geçerse kadın istihdam etmekten imtina etmeye başlayabilirler. Bu nedenle bu konuda ciddi tedbirlerin alınması gerekiyor.

İSTİHDAM BÜROLARI GELECEK

Konuyla ilgili hazırlanan önceki tasarılarda kadın çalışanların doğum sonrası part-time çalışacakları süreler için özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma hakkı sağlayan düzenleme de bulunuyordu. Ancak yeni tasarıda bu düzenlemeye yer verilmemiş durumda. Diğer yandan tasarıda kullanılan ifadeler ve öngörülen düzenlemelerin part-time çalışma hakkı sağlanan sürelerde işverenlere özel istihdam bürolarından geçici işçi çalıştırma hakkı sağlanacağı izlenimi uyandırıyor. Özel istihdam bürolarıyla ilgili düzenlemenin de bu tasarı sonrası hazırlanmasını bekleyebiliriz.