Hem anne hem babadan maaş alınabilir mi?
Hem anne hem babadan maaş almak mümkün mü? Detayları Akşam gazetesinden Okan Güray Bülbül kaleme aldı.
Ölen anne ve babalardan; baba Emekli Sandığı'ndan, anne SSK'dan emekliyse, çocuk her ikisinden de aylık alabilir. Ancak anne Bağ-Kur'luysa, çocuğun aylığı alabilmesi için gelirinin brüt asgari ücretin üçte birinden az olması gerekiyor.
SORU: 14.04.1997 tarihinde Emekli Sandığı'na tabi babam Mehmet Nar'ı, 27.09.2007 tarihinde ise SSK'ya tabi annem Ayten Nar'ı kaybettim. Şu ana kadar hem baba, hem de anne tarafından yetim aylığı almaktaydım. Ancak 18 aydır baba tarafından aldığım yetim aylığının kesilerek emanete alındığını öğrendim. İki aylığı birlikte almaya devam edemez miyim? (Aslıhan Nar)
CEVAP: İki ölümün de 1 Ekim 2008 öncesi olması ve babanızın sigortalılık statüsünün emekli sandığı olması dolayısıyla iki aylığı birlikte almanızda herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Annenizin son sigortalılık statüsü SSK değil de Bağ - Kur olsaydı aylığı alabilmeniz için gelirinizin brüt asgari ücretin üçte birinden düşük olması gerekirdi. Ancak böyle bir durum da söz konusu olmadığı için dilekçeyle SGK'ya başvurmanızda fayda var.
Dava açarak fazla mesai alın
SORU: İşimden istifa ettim. Haftada 45 saat, cumartesiyi de eklersek 51 saat çalıştırıyor. Şikayet etsem yaptırım olur mu? (Banu Sıray)
CEVAP: Haftalık 45 saatin üzerindeki çalışmalar için fazla mesai ödemesi yapılması gerekmektedir. Bu süreler için fazla mesai almamışsanız dava açarak bu süreler için ödeme yapılmasını talep edebilirsiniz. Bu durumda bu sürelerde çalışma yaptığınızı da ispat etmeniz gerekmektedir.
Staj bile olsa işveren sigortanızı yapmalı
SORU: 1990'da meslek yüksekokulundan mezun oldum ve stajımı bir inşaat şirketinde yaptım. İşverenin beni sigortalı yapması gerekir miydi? Eğer gerekli ise dava açabilir miyim? (Mustafa Demir)
CEVAP: Staj süresince işveren kısa vadeli sigorta kollarına prim öder. İşvereninizin bu sigortayı yapması gerekiyordu. Ancak dava açsanız bile herhangi bir hak elde edemezsiniz.
77 bin lira ödemeniz halinde emeklisiniz
SORU: 1993'ten beri Almanya'da çalışmaktayım, Türkiye'de nasıl emekli olabilirim? 1997-2000 arası Türkiye'de sigortasız olarak kaldım. Türkiye'ye dönmeyi düşünüyorum, neler yapmam gerekir? (Sezgin Aydın)
CEVAP: Yurtdışı borçlanması yaparak Türkiye'den emekli olabilirsiniz. Bugün borçlanma yapmanız halinde emeklilik için toplam 77 bin TL ödemeniz gerekmektedir.
Almanya'da çalışmanız mümkün
SORU: 24.06.1967 doğumluyum. 01.08.1983'de çalışmaya başladım. Bana 24.06.2016'da emekli olacağım söylendi. Türkiye'den emekli olunca Almanya'da çalışabilir miyim? (Erdoğan Berberoğlu)
CEVAP: Emekli olduktan sonra Almanya'da çalışmanız halinde emekli aylığınız kesilmeyecektir. Almanya ile Türkiye arasındaki ikili sosyal güvenlik sözleşmesinde şu an için bu yönde bir hüküm olmadığı için emekli aylığınızı alarak Almanya'da çalışmanız mümkün. Ancak ileride ikili sosyal güvenlik sözleşmesine bu yönde bir hüküm eklenirse emekli aylığınızın kesilmesi söz konusu olabilir.
Borçlanmada aylığınız kesilebilir
SORU: 2015 Mayıs'ta 5.300 günle emekli oldum. 1.171 gününü yurtdışı borçlanmasıyla tamamlamıştım (ABD). Şu anda tekrar yurtdışına dönüp çalışma durumum var. Emekli maaşım kesilir mi? (Kamuran Alpural)
CEVAP: Yurtdışı borçlanmasıyla emekli olan kişiler yurtdışında çalışmaya başlarlarsa emekli aylıkları kesilir. Dolayısıyla sizin emekli maaşınız yurtdışında çalışmaya başladığınızda kesilecektir. Bunu SGK'ya bildirmeniz gerekir. SGK durumu tespit ederse haksız olarak aldığınız aylıkları faiziyle sizden geri ister.
Malul sayılmanız için 1.800 prim günü şart
SORU: Eşimin üzerinden sigortalıydım, kanser olduğumu öğrendim ve sigorta bitmesin diye kendimi bir ay çalışıyor gösterdim. 750 prim günüm var ve 2009 sigorta girişliyim. Şu an tedavi sürecinde yüzde 80 raporum var. Maluliyet haklarından yararlanabilir miyiz veya eşim bakım parası alabilir mi? (Aykut Un)
CEVAP: Malul sayılmanız için en az 1.800 gün prim ödemiş olmanız gerekir. 750 günün üzerine borçlanarak bu süreyi tamamlama durumunuz söz konusu ise malul sayılmanız için SGK'dan yetkili hastanelere sevk edilmenizi isteyebilirsiniz. Bu durumda kanser olduğunuz süre için de geçici malullük aylığı alabilirsiniz. Ancak bunu yapmanız için teşhisten itibaren 1 yıl içinde başvurmanız şartı var. Eşinizin bakım parası alması için sizin ağır engelli raporu almanız gerekir. Sağlık hizmetlerinden eşinizin üzerinden yararlanmaya devam edebilirsiniz.
Sendika üyeleri, toplu sözleşmeden faydalanır
SORU: Toplam SGK gün sayım 4.537 gün. Son çalıştığım işyerinde 2006'dan beri çalışmaktayım. Buradan kıdem tazminatımı alabilir miyim? (Yaşar Yılmaz)
CEVAP: 15 yıl 3.600 günle kıdem tazminatı alabilmeniz için gerekli şartları sağlıyorsunuz. SGK'dan yazı alarak kıdem tazminatınızı alabilirsiniz. Bu işyerinde geçirdiğiniz süre için kıdem tazminatınız hesaplanarak size ödenecektir. E-devlet üzerinden sendikaya üye olabilirsiniz. Toplu iş sözleşmesinden bu sayede yararlanabilirsiniz.