Mevzuatta 'sakat, çürük, özürlü' ayıklaması...
Bazı kanun ve KHK'larda yer alan ''sakat'', ''özürlü'' ve ''çürük'' gibi ibarelerin, uluslararası hukuki metinlere ve literatüre uyum amacıyla ''engelli'' ibaresi ve türevleriyle değiştirilmesini öngören yasa tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Yer Alan Engelli
Bireylere Yönelik İbarelerin Değiştirilmesi Amacıyla Bazı Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı'na göre, Askerlik Kanunu'ndaki ''çürük'' ifadesi
''askerliğe elverişli olmama'' şeklinde değiştiriliyor. Yasanın
geçici 46. maddesindeki ''özürlüler'' ibaresi ise ''engelliler''
olarak düzenleniyor.
Tasarı Medeni Kanun, Terörle Mücadele Kanunu, Emekli Sandığı
Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Sosyal Hizmetler Kanunu, Türkiye
Emekli Subaylar, Emekli Astsubaylar, Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul
ve Yetimleri ile Muharip Gaziler Dernekleri Hakkında Kanun,
Karayolları Trafik Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Dernekler Kanunu,
Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu'nun da aralarında bulunduğu 85 yasadaki
''özürlü'', ''sakat'' ve ''çürük'' gibi ifadelerin değiştirilmesini
kapsıyor.
Tasarıyla 9 kanun hükmünde kararnamede de aynı nitelikte değişiklik
öngörülüyor.
Engelliler, daha önce ilgili mevzuata göre aldıkları sağlık kurulu
raporlarına istinaden yararlandıkları haklardan raporun geçerlilik
süresince yararlanmaya devam edecek. Engellilerin durumlarını
niteleyen belge, kimlik, kart ve benzeri belgelerin yenilenmesi
gerekmeyecek.
NEGATİF ALGILAMA KONUSU
Tasarının genel gerekçesinde, Türkiye'nin taraf olduğu BM Engelli
Hakları Sözleşmesi'nde ve insan hakları belgelerinde ''özürlü''
kişi ya da birey ifadesinin yerine ''engelli'' ifadesinin tercih
edildiği vurgulandı.
Engelli kişi ya da birey ifadesinin uluslararası kurumlar ve sivil
toplum örgütleri tarafından yerleşik hale getirilmeye
çalışılmasının, aynı zamanda tıbbi perspektiften sosyal perspektife
doğru bir geçişi de ifade ettiğine yer verilen gerekçede,
Türkiye'deki mevzuatta kullanılan ''özürlü, ''sakat'' ve ''çürük''
ifadelerinin toplum nezdinde ağırlıklı olarak negatif algılandığı
kaydedildi.
Tasarıyla mevzuatta terminoloji birliğinin sağlanmasının,
uluslararası hukuki metinlerde ve literatürde ağırlık kazanan
eğilimin yansıtılmasını, söz konusu ifadelere yönelik toplum
nezdindeki negatif algının izale edilmesinin amaçlandığı
belirtilerek, mevzuattaki ''sakat'', ''özürlü'' ve ''çürük''
ibarelerinin ve türevlerinin yerine ''engelli'' ibaresinin ve
türevlerinin kullanılmasının öngörüldüğü belirtildi.