Mevzuatta 'sakat, çürük, özürlü' ayıklaması...

Bazı kanun ve KHK'larda yer alan ''sakat'', ''özürlü'' ve ''çürük'' gibi ibarelerin, uluslararası hukuki metinlere ve literatüre uyum amacıyla ''engelli'' ibaresi ve türevleriyle değiştirilmesini öngören yasa tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Yer Alan Engelli Bireylere Yönelik İbarelerin Değiştirilmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'na göre, Askerlik Kanunu'ndaki ''çürük'' ifadesi ''askerliğe elverişli olmama'' şeklinde değiştiriliyor. Yasanın geçici 46. maddesindeki ''özürlüler'' ibaresi ise ''engelliler'' olarak düzenleniyor.

Tasarı Medeni Kanun, Terörle Mücadele Kanunu, Emekli Sandığı Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Sosyal Hizmetler Kanunu, Türkiye Emekli Subaylar, Emekli Astsubaylar, Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri ile Muharip Gaziler Dernekleri Hakkında Kanun, Karayolları Trafik Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Dernekler Kanunu, Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun da aralarında bulunduğu 85 yasadaki ''özürlü'', ''sakat'' ve ''çürük'' gibi ifadelerin değiştirilmesini kapsıyor.

Tasarıyla 9 kanun hükmünde kararnamede de aynı nitelikte değişiklik öngörülüyor.

Engelliler, daha önce ilgili mevzuata göre aldıkları sağlık kurulu raporlarına istinaden yararlandıkları haklardan raporun geçerlilik süresince yararlanmaya devam edecek. Engellilerin durumlarını niteleyen belge, kimlik, kart ve benzeri belgelerin yenilenmesi gerekmeyecek.

NEGATİF ALGILAMA KONUSU

Tasarının genel gerekçesinde, Türkiye'nin taraf olduğu BM Engelli Hakları Sözleşmesi'nde ve insan hakları belgelerinde ''özürlü'' kişi ya da birey ifadesinin yerine ''engelli'' ifadesinin tercih edildiği vurgulandı.

Engelli kişi ya da birey ifadesinin uluslararası kurumlar ve sivil toplum örgütleri tarafından yerleşik hale getirilmeye çalışılmasının, aynı zamanda tıbbi perspektiften sosyal perspektife doğru bir geçişi de ifade ettiğine yer verilen gerekçede, Türkiye'deki mevzuatta kullanılan ''özürlü, ''sakat'' ve ''çürük'' ifadelerinin toplum nezdinde ağırlıklı olarak negatif algılandığı kaydedildi.

Tasarıyla mevzuatta terminoloji birliğinin sağlanmasının, uluslararası hukuki metinlerde ve literatürde ağırlık kazanan eğilimin yansıtılmasını, söz konusu ifadelere yönelik toplum nezdindeki negatif algının izale edilmesinin amaçlandığı belirtilerek, mevzuattaki ''sakat'', ''özürlü'' ve ''çürük'' ibarelerinin ve türevlerinin yerine ''engelli'' ibaresinin ve türevlerinin kullanılmasının öngörüldüğü belirtildi.