Patron sigorta yapmazsa çalışan ne yapabilir?
İş yerlerinde sigortasız çalıştırlan kişi ne yapabilir, şikayetlerini nereye bildirebilir?
MEMURLAR - Hizmet akdiyle yani 4857 sayılı İş Kanununa tabi işçi olarak çalışanların ihbar ve şikayet başvurusu yapacakları yerler, ihbar ve şikayetin konusuna göre değişmektedir. İhbar ve şikayetin konusuna göre başvuru yapılması gereken yerler aşağıda belirtilmiştir.
Alo 170-Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi:
Öncelikle, çalışma hayatı ve sosyal güvenlik hakkında her türlü;
• Soru,
• Öneri,
• Eleştiri,
• İhbar,
• Şikâyet,
• Başvuru ve talepler,
telefonla ALO 170’e iletilebilir.
Söz konusu iletişim merkezi, mesai saatleriyle sınırlı olmaksızın 7 gün 24 saat aranabilir.
İletişim merkezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türkiye İş Kurumu tarafından sunulan tüm hizmetlerle ilgili olarak bilgilendirme yapmakta ve çözüm üretmektedir.
İletişim Merkezine gelen tüm çağrılara uzmanlar doğrudan cevap vermekte, ilk görüşmede sonuçlandırılamayan talepler, telefonda gerekli bilgiler alındıktan sonra ilgili birime gönderilmekte, ilgili birim (Bakanlık, Sosyal Güvenlik Kurumu veya Türkiye İş Kurumunun ilgili birimi), talep sahibiyle daha sonra irtibata geçerek talebi sonuçlandırmaktadır.
Söz konusu telefon hattını kullanmak yerine, eğer ilgili birime doğrudan başvurmak isteniyorsa, bu durumda ihbar ve şikayetin konusuna göre başvuruda bulunulması gereken birim aşağıda belirtilmiştir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının İlgili Birimine Yapılması Gereken Başvurular:
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren; hizmet akdinin feshi, işten çıkarılma, ücret – prim – ikramiye – fazla mesai alacakları, kıdem ve ihbar tazminatı alacakları, mobbing (psikolojik baskı ve yıldırma) gibi konularda daha önce ihbar ve şikayet başvurularının bir kısmı Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine (eski adıyla Bölge Çalışma Müdürlüklerine) bir kısmı ise İş Teftiş Grup Başkanlıklarına yapılıyordu. Ancak, 665 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile Bakanlığın Bölge Müdürlükleri kapatılmış, İş Kur İl Müdürlüklerinin ismi Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü olarak değiştirilmiş, Bakanlık bölge müdürlükleri tarafından yürütülen iş ve işlemler Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine devredilmiştir. Bu nedenle, daha önce Bakanlık bölge müdürlüklerine yapılan başvuruların, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine yapılması gerekmektedir.
İş Teftiş Grup Başkanlıklarına Yapılması Gereken Başvurular:
İş sözleşmesi devam eden yani işyerinden ayrılmamış olup halen çalışmaya devam edenlerin ise ücret – prim – ikramiye – fazla mesai alacakları, mobbing (psikolojik baskı ve yıldırma) gibi konulardaki başvurularını Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine değil, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu’nun ilgili Grup Başkanlığına yapmaları gerekmektedir. Ayrıca, toplu işten çıkarılma, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda da başvuruların ilgili İş Teftiş Grup Başkanlığına yapılması gerekmektedir.
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine Yapılması Gereken Başvurular:
Hizmet akdi sona ermiş yani işten çıkmış veya çıkarılmış olanların; hizmet akdinin feshi, işten çıkarılma, ücret – prim – ikramiye – fazla mesai alacağı, kıdem ve ihbar tazminatı alacağı gibi konulardaki ihbar ve şikayet başvurularını işyerlerinin bağlı bulunduğu yerdeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya bu müdürlüklere bağlı hizmet merkezlerine yapmaları gerekmektedir.
İşsizlik Ödeneği – İş Kur Uygulamalarıyla İlgili Başvurular:
İşsizlik sigortasından alınan işsizlik ödeneği ve Türkiye İş Kurumunun hizmet alanına giren diğer konularla ilgili başvuruların da Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya bu müdürlüklere bağlı hizmet merkezlerine yapılması gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) Yapılması Gereken Başvurular:
Sigortasız çalıştırılma, gerçek ücret yerine düşük ücretten sigortalı bildirilme, iş kazası ve meslek hastalığı gibi konulardaki başvuruların, işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Merkez Müdürlüğüne yapılması gerekmektedir.
Ayrıca; Kurumun web sitesinde (www.sgk.gov.tr) her sayfanın alt kısmında yer alan Bize Ulaşın (http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/e_sgk/diger_uygulamalar/bize_ulasin/) linkinden kolayca ulaşılabilecek sayfadaki Dilek – Öneri – Şikayet Formu doldurularak da ihbar – şikayet başvurusu gerçekleştirilebilir.
Konulara Göre İhbar ve Şikayet Başvurularının Yapılacağı Yerler:
• İşten ayrılmış kişiler için; hizmet akdinin feshi, işten çıkarılma, ücret – prim – ikramiye – fazla mesai alacağı, kıdem ve ihbar tazminatı alacağı gibi konulardaki ihbar ve şikayet başvurularının işyerlerinin bağlı bulunduğu yerdeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya bu müdürlüklere bağlı hizmet merkezlerine,
• İş sözleşmesi devam eden yani işten ayrılmamış olan kişiler için ise ücret – prim – ikramiye – fazla mesai alacakları, mobbing (psikolojik baskı ve yıldırma) gibi konulardaki başvuruları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Grup Başkanlığına,
• Toplu işten çıkarılma, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konulardaki başvuruların da İş Teftiş Grup Başkanlığına,
• İşsizlik ödeneği ve Türkiye İş Kurumunun hizmet alanına giren diğer konularla ilgili başvuruların Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya bu müdürlüklere bağlı hizmet merkezlerine,
• Sigortasız çalıştırılma, gerçek ücret yerine düşük ücretten sigortalı bildirilme, iş kazası ve meslek hastalığı gibi konulardaki başvuruların, işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Merkez Müdürlüğüne,
yapılması gerekmektedir.