Performans ve proje ödevleri neden kaldırıldı?

MEMURHABER.COM-ÖZEL İÇERİK- Proje ve performans ödevi kavramları, 2004 yılında başlatılan müfredattaki yeni yapılanma ile gündemimize girmiştir. Son günlerde ise amacını aşıp; velilere, öğrenci yakınlarına büyük yük getirdiği için kaldırılacağı bizzat Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı tarafından müteaddit defalar tekrarlanmıştır.

Biz öncelikle proje ve performans ödevi nedir, bu ödevlerin öğrencinin ders notlarına etkisi nedir? Bu soruların cevabını kısaca verelim.

Proje ödevi; öğrencilerin grup halinde veya bireysel olarak istedikleri bir alan veya konuda inceleme, araştırma ve yorum yapma, görüş geliştirme, yeni bilgilere ulaşma, özgün düşünce üretme ve çıkarımlarda bulunmaları amacıyla ders öğretmeni rehberliğinde yapacakları çalışmalarıdır. Bu ödevler, öğrencilerin yaratıcılık, araştırma, iletişim gibi üst düzey zihinsel becerilerini geliştirir. Öğrenciler proje konularında yaparak, yaşayarak, inceleyerek bilgi kazanırlar.

Öğrenciler, bir ders yılında istedikleri ders veya derslerden bireysel ya da grup çalışması şeklinde en az bir proje hazırlar. Öğrenciler istedikleri takdirde farklı derslerde ya da aynı derste birden fazla proje hazırlayabilir. Projeler teslim edildikleri yarıyılda değerlendirilir.

Öğrenciler bir yıl içerisinde istedikleri sayıda proje alabilirler. Aynı dersten birden fazla proje alan öğrencilerin proje notu, projelerden aldıkları puanların aritmetik ortalaması alınarak belirlenir. Öğrenciler farklı derslerden proje almışlarsa, aldıkları puanlar o derslerin projeyi teslim ettikleri yarıyıl notuna dahil edilir. Kısacası proje ödevi notu ortalaması, bir sınav notu değerinde öğrencinin ders notuna etki etmektedir. İyi hazırlanmış bir proje ödevi öğrencinin ders notunun yükselmesine büyük katkı sağlamaktadır. Tam tersi bir durum ise ders notunun düşmesine etki etmektedir.

Performans ödevi; öğrencinin gerçekleştirdiği ya da tamamladığı ve belirli performans ölçütlerine göre öğretmen tarafından değerlendirilen etkinlik ya da ödevden oluşur. Kısa süreli çalışmalardır. Performans ödevleri öğrencinin bilgisini günlük hayatta nasıl kullandığını ölçmek amacıyla verilen ödevlerdir. Öğrencilerin bilgi ve becerilerini gerçek yaşam durumları bağlamında kullanmalarını gerektirir.

Öğrenci her yarıyılda derslerden bireysel ya da grup çalışması seklinde en az bir performans ödevi hazırlar. Ödev puanlarının aritmetik ortalamaları alınarak ilgili dersin yarıyıl notunun belirlenmesi için ortalamaya dâhil edilir.

Performans ödevleri de öğrencinin ders notunu proje ödevlerinde olduğu gibi bir sınav notu ölçüsünde etkilemektedir. Bu nedenle iyi hazırlanmış bir performans ödevi öğrencinin notunu yükseltmekte, kötü hazırlanmış performans ödevi ise öğrencinin notunu ters yönde etkilemektedir.

Şimdilik bu bilgileri bir kenara koyalım ve bizim öğrencilik yıllarımıza 1980’li yılların ikinci yarısına dönelim. O dönemlerde okullarda proje ve performans ödevleri yoktu. Fakat 1. Ve 2. Dönem her dersten ayrı ayrı hazırlanan temiz ödev başlıklı bir ödev hazırlama uygulaması vardı. Her dersten verilen temiz ödev konusunu kütüphanelerdeki kaynaklardan araştırır, araştırma sonuçlarımızı çizgisiz dosya kağıtlarına kendi el yazımız ile özene bezene yazardık. Ödevimize yaptığımız kapakla birlikte süresi içerisinde öğretmenimize teslim ederdik. Bu temiz ödev notları da ders notumuza ilave edilir, genellikle bizlerin düşük olan not ortalamamızı yükseltmemize vesile olurdu. Notla değerlendirildiği ve katkı sağladığı için de bu günkü proje, performans ödevleri gibi veliler; öğrencinin temiz ödev yapmasında yardımı esirgemez işi büyütenler farklı kişilerden yardım almayı ihmâl etmezdi. Öğretmenler de bu günkü gibi temiz ödev notlarında cömert davranmaz çok titizlenirlerdi. Fakat temiz ödevler de belli bir mesafeden sonra amacını aştığı için uygulamadan kaldırılmıştır.

Yazımıza son vermeden dönelim yazımızın başında verdiğimiz proje ve performans ödevi ile ilgili bilgilere. Yukarıdaki bilgilerden de anlaşılacağı üzere proje ve performans ödevleri öğrencinin araştırma, yaparak yaşayarak uygulama becerilerini arttırmak ve yapılan bu etkinliklerin öğrencinin ders notunu düzeltmeye yönelik kullanılması amacı ile programa konulmuştur. Bu hâli ile proje ve performans ödevlerinin öğrencinin eğitimine katkısı olduğuna kimse itiraz edemez.

Fakat her işte olduğu gibi uygulamada öğrencisinin notunu yükseltmeyi amaçlayan velilerin, öğrenci yerine proje ve performans ödevlerini kendileri yapmaya başlamaları işi rayından çıkarmıştır. Hatta bırakın veli yardımını, okul yakınlarındaki kırtasiye veya internetteki bazı siteler profesyonel olarak ücreti karşılığı proje ve performans ödevi hazırlamaya başlamıştır.

Sonuç olarak şu anki uygulama ile (Proje-Performans ödevini tam lâyığı ile yapan öğrenci ve tam lâyığı ile değerlendiren öğretmenleri ayrı tutarak) proje ve performans ödevleri öğrenci, öğretmen ve veli tarafından amacından çok farklı bir şekilde uygulanmaktadır. Bu hâli ile bu ödevlerin öğrencinin eğitimine olumlu katkısı olduğunu kimse söyleyemez. Bu nedenle de taraflar haklı olarak bu yanlışlığı değişik ortamlarda yüksek sesle dile getirmektedir. Bakanımızın da açıkladığı gibi bu uygulama çok kısa sürede yürürlükten kaldırılacaktır.

Fakat temennimiz Nasrettin Hoca’nın Timur’dan köylerindeki filleri almalarını istemeye gitmeleri gibi, proje ve performans görevlerinin yerine yeni yüklerin gelmemesidir. Hepinize iyi bir hafta sonu diliyorum. (31.01.2014)