GSS borcu olanlara müjdeli haber
Kamuoyunda ‘işsiz evlat vergisi’ olarak tartışılan sorun, Meclis’teki torba yasa ile çözülüyor. 25 yaşına kadar olan ve GSS prim borcu bulunan 3.5 milyon gence af geliyor. Devlet, 3.6 milyar liralık alacağının tahsilatından vazgeçiyor.
Genel Sağlık Sigortası sistemi kurgulanırken 18 yaşından büyük olup da okumayan veya eğitimini sürdürse de 25 yaşı geçen gençlerin gelir testi yaptırması zorunlu kılındı. Yapılan yeni düzenlemeyle birlikte milyonlarca genci ilgilendiren GSS borcu siliniyor. Peki kimlerin GSS borcu silinecek? İşte detaylar...
Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın haberine göre: 25 yaşını doldurmamış gençlerin GSS borcu siliniyor. Peki ama nasıl olacak? Önce bir özet yapayım, sonra Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında sigorta prim borçlarının nasıl silineceğini ve bu imkandan kimlerin yararlanacağı bilgisini vereyim. Şunu kabul edelim, GSS uygulamasına geçtiğimiz 2012 yılından bu yana işleyişte bazı aksaklıklar oldu ki, bunlara son iki yazımızda da değindik. Ama en büyük sorun, gençlerin devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanmasında yaşandı.
Sistem kurgulanırken, 18 yaşından küçükleri, anne-babası
sigortalı olsun, olmasın otomatik GSS kapsamında sayıldı. Hatta
lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim
görmesi halinde de 25 yaşını doldurmamış gençlerin de
anne-babasının sağlık güvencesinden yararlanmasına da imkan
tanındı. Buraya kadar
sorun yok.
GELİR TESTİ YAPTIRMAK ZORUNLU
Ancak GSS’ye bir şart daha eklendi; o da, 18 ve 25 yaş üstü okumayan, çalışmayan gençlerin, kendilerinin sigorta kapsamına alınacağı, haliyle de gelir testi yaptırmak zorunda olduklarıydı.
3,5 MİLYON GENCİN BORCU SİLİNİYOR
İşte, asıl sorun da buradan kaynaklandı. 18 yaşından büyük olup da okumayan, 25 yaşından büyük olup da eğitim hayatı devam eden ya da üniversiteden mezun olup da iş bulamayan 3,5 milyona yakın genç, biranda 400-500 liraları bulan prim borçları ile karşı karşıya kaldı. Uygulamadan haberdar olmayanlar -ki, çoğunluk bilmiyordu- sağlık hizmetinden yararlanamadı. Yetmedi, sorun öyle hal aldı ki, gençlerden dolayı anne-babalar prim borçlusu çıktı, onlar da hastane kapılarından geri döndü. Ve bu sorun, aylarca kamuoyunda ‘işsiz evlat vergisi’ olarak tartışıldı.
PRİM BORÇLARINA AF GELİYOR
Meclis’teki torba yasa ile bu sorun artık çözülüyor ve gençlerin prim borçlarına af geliyor. Kanun tasarısı komisyonlardan geçti, önümüzdeki günlerde torba yasanın tüm maddeleri onaylandıktan sonra muhtemelen bir-iki hafta içinde prim affı uygulamaya girecek.
Peki, kimler, nasıl yararlanacak? Bu haktan, 25 yaşına kadar olan ve prim borcu bulunan 3.5 milyon genç yararlanacak. Bir başka ifadeyle, yeni yasa ile devlet, 3.6 milyar liralık alacağının tahsilatından vazgeçiyor. Yeri gelmişken belirteyim, kamuoyunda, ‘tüm GSS prim borçları siliniyor’ şeklinde yanlış bir kanı var. Sadece gençlerin prim borcu siliniyor; geri kalan 4 milyondan fazla kişinin borcu baki. Ama şunu da söyleyeyim, önümüzdeki dönemde GSS konusunda yeniden bir yapılandırılmaya gidilerek, sistemdeki gelir testi, prim ödenmesi gibi mevcut diğer sorunları da çözmek için çalışma başlatılacak.
YENİ YASADAN KİM NASIL YARARLANACAK?
18 yaşını doldurmuş, okumayan ve çalışmayan gençlerin prim borçları silinecek.
20 yaşında olup da okuyan ya da işsiz olanların borçları silinecek.
25 yaşında olup da yükseköğrenim gören ya da iş bulamayanların borçları silinecek.
Yeni yasa ile 18 yaşını dolduran ve eğitimine devam eden gençlerin 25 yaşına kadar primleri devlet tarafından karşılanacak.
Lise mezunu olan ancak üniversiteyi kazamayanların 20 yaşına ve iş bulana kadar primlerini devlet ödeyecek.
Üniversiteden mezun olup da iş bulamayan gençlerin iş bulana kadarki sürede primlerini devlet karşılayacak.