Koronavirüs aşısında etkinlik ne zaman ne kadar düşüyor? İşte kritik araştırma sonuçları...

İki doz Biontech-Pfizer veya AstraZeneca olmalarına rağmen Mayıs-Temmuz 2021 arasında PCR testi pozitif sonuçlanan 1 milyondan fazla kişiyle ilgili verileri de içeren küresel bir araştırmaya göre, iki doz aşıların Kovid-19'dan koruma etkinliği azalıyor.

Britanya merkezli Zoe uygulamasıyla küresel çapta 4 milyondan fazla kişinin verilerini paylaşması sayesinde dünyada sürmekte olan en büyük Kovid-19 araştırmasına göre, Biontech-Pfizer aşısının ikinci dozunu olduktan bir hafta sonra yüzde 95.3 oranında diye bilinen koruyuculuk, bir ay sonra yüzde 88'e, 5-6 ay sonra yüzde 74'e düşüyor. AstraZeneca aşısının koruyuculuğu ise bir ay sonra yüzde 77'ye, 4-5 ay sonra yüzde 67'ye iniyor.

Madalyonun öbür yüzünde, Delta varyantının yayılmasıyla dünya çapında yeni vaka sayılarının yeniden artışa geçmesine karşın, iki doz aşılar, insanları Kovid yüzünden ağır hastalanma ve ölümden korumada hala çok iyi çıkarıyor.

İngiltere Halk Sağlığı kurumunun tahminlerine göre bugüne dek İngiltere bölgesinde toplu aşılama programı sayesinde 84 bin 600 ölüm ve 23 milyon enfeksiyon önlendi.

Zoe uygulamasının kurucusu ve araştırmanın yöneticisi Prof. Tim Spector, elde edilen bulguların, iki doz aşı olanların bazılarında yeni vakalar görülmesini açıkladığı görüşünde.

'Aşı olmamak için bir neden değil'
"Korumanın azalması beklenmelidir ve aşılanmamak için bir neden değildir" diyen Spector, "Aşılar, nüfusun çoğunluğu için, özellikle Delta varyantına karşı hala yüksek düzeyde koruma sağlıyor, bu yüzden hala mümkün olduğunca çok insanın tam olarak aşılanmasına ihtiyacımız var"vurgusunu yaptı.

'Kışa kadar yüzde 50'ye düşebilir'
Spector, enfeksiyona karşı korumanın kışa kadar yüzde 50'ye düşebileceği ve takviye aşı dozları olunmasına ihtiyaç duyulacağı tahmininde bulundu.
Ancak diğer uzmanlar, gelecek aylar için tahminlerde bulunmada temkinli olunması çağrısı yapıyor.

İsrail'in başlattığı üçüncü doz destekleyici aşı uygulamasına ABD de 20 Eylül'de geçecek. Britanya'nın da danışma organlarının kararına göre gelecek ay bazı gruplara üçüncü doz aşı yapacağı öngörülüyor.

'Kovid olmak da doğal destekleyici doz'

Son dönemde Kovid enfeksiyonu geçirdiği için fiilen doğal destekleyici doz almış konumundaki pek çok kişinin üçüncü doz aşı olmasına gerek kalmayacağına dikkat çeken Spector, şu uyarıda bulundu:

'Herkese yapılmamalı'

"Bu yüzden, sahip olduğumuz kaynaklar göz önüne alındığında büyük bir israf ve etik açıdan şüpheli olacak şekilde destekleyici doz aşıyı herkese yapmaktan ziyade her şey çok daha dikkatli bir şekilde yönetilmeli. Geçen seferden daha hedef güden bir yaklaşıma ihtiyacımız var."

'Kovidli ortamda sık bulunma faktörü'

Reading Üniversitesi'nin hücresel mikrobiyoloji uzmanı Dr. Simon Clarkeise "Toplumdaki enfeksiyon seviyeleri, bir kişinin herhangi bir zamanda Kovid ile karşılaşma ve ona yakalanma şansını değiştirecek ve azalan bağışıklığa ilişkin kesin sonuçlar çıkarmayı zorlaştıracaktır" itirazında bulundu.

'Halk sağlığı stratejisinde hesaba katılması gerek'
Aynı üniversiteden Dr. Alexander Edwards, destekleyici aşı dozlarına ne zaman ve kimler için ihtiyaç olabileceğini anlamanın önemli olduğunu belirtti.

Aşılamanın insanlara tam koruma sağlamamasının ve tüm enfeksiyonları önlememesinin bir sürpriz olmadığını, varyantların halk sağlığı üzerinde önemli etkisinin olduğunu ve Britanya'da hala Kovid'den ölenlerin olduğunu anlatan Edwards, "Elimizdeki aşılar kaydadeğer düzeyde güvenli, etkili ve hala diğer aşılardan çok daha fazla yarar sağlıyor" diyerek ekledi:

"Koruyuculuğun mükemmel olmadığı ve zaman içinde azalacağını hesaba katacak şekilde halk sağlığı stratejimizi proaktif olarak planlamalıyız."

Benzer araştırma
Geçen hafta Ulusal İstatistik Ofisi ve Oxford Aşı Grubu tarafından yayımlanan benzer bir çalışmaya göre de Britanya'da Delta varyantına yakalanmış yaklaşık 400 bin kişiden alınan PCR test sonuçlarına dayanarak, iki doz Biontech-Pfizer aşısı başlangıçta semptomatik Kovid enfeksiyonuna karşı yüzde 90'dan fazla, AstraZeneca yaklaşık yüzde 70 oranında etkililik gösterdi. Ama 3 ay sonra Biontech-Pfizer aşısının sağladığı koruma önemli ölçüde düşerken, AstraZeneca'nın sağladığı bağışıklık daha istikrarlı düzeyde seyretti.