SGK'nın bu unutkanlığı pahalıya patladı!

Sayıştay’ın bütçenin kara deliği SGK’da yaptığı denetimde ise pes dedirten sonuçlar çıktı.

Kurumun 1 milyar liraya yakın prim alacağını takip etmediği için zaman aşımına uğrattığı, 901 milyon liralık primi ise göz göre göre tahsil etmediği anlaşıldı.

Her yıl Hazine’den milyarlarca lira aktarılan bütçenin kara deliği Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) prim alacaklarının artırılması ve kayıtdışının kayıt altına alınarak bütçesinin düzeltmesine çalışılırken, kurumla ilgili iki gelişme pes dedirtti.

SGK PRİM ALACAKLARINI KONTROL ETMİYOR

Sayıştay’ın, SGK’nın 2010 yılı hesaplarına ilişkin hazırladığı denetim raporu çok kritik 2 gerçeği ortaya koydu. Buna göre sosyal güvenlik sistemindeki kara deliğin kapanması için işverenden çalışanlara, her gelirden prim ve vergi toplamaya çalışılırken, SGK’nın 989.4 milyon liralık prim alacağını takip etmediği için zaman aşımına uğrattığı ortaya çıktı. Aynı zamanda SGK’nın yasal olarak alması gerekirken, şirket yöneticisi 270 bin 503 kişiden sigorta primi tahsil etmediği, bu nedenle 901 milyon liralık gelirden olduğu tespit edildi. Sayıştay, kayıtdışıyla mücadele edilirken, bu tür durumlara yol açmaması konusunda SGK’yı uyardı.

ZAMANINDA TAHSİL EDİLMEYEN BORÇLAR ZARARA UĞRATTI

Raporda yeralan tespitlerde bu durum şöyle anlatıldı:

“ SGK prim ve diğer alacakları, ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. 5510 sayılı kanunun 93. maddesinde bu hüküm düzenlenmiştir. 2001 yılı öncesi döneme ilişkin 989 milyon 442 bin 373 lira kurum alacakları zamanında takip edilemediği için zaman aşımına uğramıştır. Kurum alacaklarının sağlıklı takibinin yapılmayarak gerekli hukuki işlemlerin vaktinde yapılmaması alacakların zamanaşımına uğramasına sebebiyet vermektedir.”

270 BİN KİŞİ UNUTULMUŞ

Raporda bu durumla ilgili kurumu uyaran Sayıştay, şu değerlendirmede bulundu:

“SGK’nın prim ve alacaklarının takibi, tahakkuku ve zamanında tahsili amacıyla elektronik araçların kullanılmasının artırılmasının yanında, icra takip süreçlerinin de etkin hale getirilmesi gerekmektedir. Adlarına prim ödenen kişilerin etkin prim takip ve tahsilini sağlamak amacıyla prim ödeme dönemlerinde bilgilendirilmeleri yerinde olacaktır.”

Aynı raporda, ayrıca bir başka pes dedirten tespite daha yer verildi. Buna göre yasaya göre şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya müdür olan kişilerin aktif sigortalı olması gerektiğine dikkat çekildi. Ancak 2010 yılında şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya müdür olduğu halde 270 bin 503 kişiden sigorta primi alınmadığı tespit edildi.

Sayıştay raporunda bu tespitin ortaya koyulması öncesinde, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya şirket müdürü olarak görev yapan kişilerin listesinin alındığı, SGK’dan da aktif olarak sigortalı olan kişilerin listesinin istendiği anlatıldı.

PRİM TUTARI 1 MİLYARA ULAŞTI

Ardından raporda, “İki veri üzerinde yapılan inceleme neticesinde, şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya müdür olduğu halde sigortalı olarak görünmeyen 270.503 kişi belirlenmiştir. 2010 yılı ikinci altı ayı brüt asgari ücret üzerinden bu kişiler tarafından yatırılması gerekli olan yıllık prim tutarı en az 901.042.787 TL olmalıdır” denildi.

Buna göre söz konusu 270.5 bin kişinin ödemesi gereken prim tutarı, asgari ücret aldıkları varsayımına göre yapıldığında bile rakam 1 milyar liraya yaklaştı. Bu kişilerin yönetici olmaları nedeniyle asgari ücretin çok üzerinde ücret aldıkları düşünüldüğünde rakamın çok daha büyüyeceği öngörülüyor.