Atama yönetmeliğindeki sözlü sınava karşı çıktılar
MEB'in yeni yönetici atama yönetmeliğini eleştiren Eğitim-Bir-Sen "Yeni yönetmelik çözüme değil, yeni sorunlara kapı aralayacaktır." derken yönetmelikteki sözlü sınava çıktı.
Memur Sen'e bağlı Eğitim Bir Sen, MEB Yönetici atama yönetmeliğiyle ilgili geniş bir açıklamada bulundu:
EĞİTİM BİR SEN'İN YAPTIĞI AÇIKLAMA
Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yönetici Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği değiştirildi. Eğitim-Bir-Sen olarak yaptığımız değerlendirmede öne çıkan önemli hususlar şöyledir:
Bu yönetmelik ile yönetici atama ve yer değiştirme kurgusu neredeyse tamamen değişmiştir. Yeni yönetmelik çözüme değil, yeni sorunlara kapı aralayacaktır.
Kurum Tipleri Kaldırıldı
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte bulunan kurum tipleri (A, B, C) kaldırılmıştır. Tüm eğitim kurumlarının tek tip eğitim kurumu olarak değerlendirilmesi esas alınmıştır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte ilçe milli eğitim müdürlüğüne atanmak için 3 yıl A tipi bir okulda çalışmış olmak ve il milli eğitim müdürlüğüne atanmak için 8 yıl A Tipi okul müdürlüğünde çalışmış olmak şartları aranmaktaydı. Bu durumda, yeni yönetmelikle öngörülen b düzenlemeyle il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine atamada hukuki belirsizlik oluşacaktır.
Kapsam maddesinden ve yönetici tanımından müdür başyardımcılığı çıkartılmıştır. Müdür başyardımcılığının müdür yardımcıları arasından atanacağı dikkate alındığında, ‘Bakanlık uzun vadede müdür başyardımcılığını kaldırmak mı istiyor’ sorusu akıllara gelmektedir.
7/Ç Maddesinde Eski Haline Dönüldü
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte adayların başvuracakları eğitim kurumlarına alanı itibarı ile öğretmen olarak atanabilme şartı aranırken, yeni yönetmelikte “alanı itibarı ile öğretmen olarak atanabilmek veya bu eğitim kurumunda aylık karşılığı okutabileceği ders bulunmak” şartı getirilerek 2009 yılında yürürlüğe konulan ve daha sonra yürürlükten kaldırılan hüküm tekrar geri getirilmiştir.
Sendika olarak aylık karşılığı okutabileceği ders bulunmak şartının getirilmesini olumlu bir değişiklik olarak değerlendiriyoruz.
Müdürlük İçin Öngörülen Hizmet Süreleri Değişti
Yürürlükten kaldırılan yönetmeliğe göre müdürlük sınavına girmek için yöneticilik yapmış olmak şartı aranırken, yeni yönetmelikte “beş yıl öğretmen kadrosunda görev yapmış olmak” şartı getirilmiştir. Müdür yardımcılığı sınavına girmede ise daha önceki yönetmelikte olduğu gibi üç yıl öğretmen kadrosunda çalışmış olmak şartı yeterli görülmüştür. Bu durum yeni tartışmaları da beraberinde getirecektir.
Vali Üç Aday Arasından Atama Yapacak
652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile sözlü sınav getirilmişti. Sözlü sınav, hatırlanacağı gibi, kısa bir süre önce Anayasa Mahkemesi tarafından Anayasa’ya aykırı görülmemiş ve bir nevi vize verilmişti. Yeni yönetmelikte ise teşkilat yasasına uyarlanarak müdür ve müdür yardımcılığına atamalarda sözlü sınav getirilmiştir. Getirilen sözlü sınav puanı atamalarda yüzde 30 oranında etki edecektir.
Yeni yönetmeliğe göre yöneticilik sınavı ve değerlendirilmesinde; iller, boş olan eğitim kurumları yöneticiliklerini ilan edecek, adaylar ilan edilen boş eğitim kurumları arasından en çok 24 eğitim kurumunu tercih edebileceklerdir. Yazılı sınav puanına göre, puanı en yüksek olan altı aday sözlü sınava çağrılacaktır. Yazılı sınav puanının yüzde 50’si, sözlü sınav puanının yüzde 30’u ve Yönetici Değerlendirme Formu’na göre hesaplanan puanın yüzde 20’si alınarak her eğitim kurumu için valiliğe sunulmak üzere toplam puanı en yüksek olan üç aday belirlenecek; valilik bu üç adaydan birisinin yönetici olarak atamasını yapacaktır.
Bir aday için, tercih ettiği her eğitim kurumu sayısı kadar sözlü sınav yapmak bu sürece teatral bir hava katacaktır. Böyle bir değerlendirmenin uygulanabilirliği neredeyse imkânsız olmakla birlikte valiliklerce en fazla puana sahip üç aday arasından hangi kriterlere göre belirleme yapılacağı, yapılacak belirlemenin objektif, denetlenebilir, öngörülebilir nitelikte olup olmayacağı muallaktır. Bu şekilde yapılacak her atamanın idari yargıda dava konusu edilebileceği ve bunun da yönetici atama sürecini sekteye uğratacağı açıktır.
Yeni Atama Dönemi Bol Komisyonlu Olacak!
İllerde, her elli müdür ve müdür yardımcısı unvanı sözlü sınavı için birer komisyon oluşturulacaktır. Komisyonlar, yeterli üye bulunmaması halinde aynı kişilerden oluşturulabilecektir.
Sözlü sınav; her ilin valiliği tarafından il milli eğitim müdürü veya görevlendireceği bir milli eğitim müdür yardımcısının başkanlığında, iki milli eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü, bir ilçe milli eğitim müdürü ile bir eğitim kurumu müdürünün katılımıyla beş asıl üyeden oluşan Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu’nca yapılacaktır.
Müdürlerin de Rotasyon Süresi 8 Yıla Çıkarıldı
Müdür başyardımcıları ve müdür yardımlarının zorunlu yer değiştirme (rotasyon) süresi 8 yıl olarak uygulamaya devam ederken, okul müdürü zorunlu yer değiştirme süresinin 5 yıldan 8 yıla çıkarılması olumlu bir değişikliktir. Yine bu yönetmeliğin kapsam maddesinde müdür başyardımcılığı olmamasına rağmen müdür başyardımcılıkları da rotasyona tabi tutulmuşlardır.
Okul yöneticilerinin zorunlu yer değiştirmeleri daha önce sadece değerlendirme puanı üstünlüğüne göre yapılırken, yeni düzenlemede hizmet süreleri zorunlu yer değiştirmede belirleyici duruma getirilerek hizmet puanlarının yüzde 70’i ve değerlendirme puanın yüzde 30’unun toplamı esas alınarak yer değişikliği yapılacaktır. Burada hizmet puanından kast edilenin, öğretmenlik hizmet puanı mı yoksa yöneticilik süresi esnasında aldıkları hizmet puanı mı olduğu izaha muhtaçtır.
Kazanılmış Haklar Gasp Edildi
Kurucu müdürlük, müdür yetkililik ve daha önce yöneticilik yapmış ancak herhangi bir gerekçeyle yöneticilikten ayrılanların kazanılmış hakları hiçe sayılmıştır. Uzun yıllar yöneticilik yapmış ancak herhangi bir sebeple yöneticiliği düşen veya yöneticilikten ayrılanların tekrar yöneticiliğe dönmeleri için yeni yönetmelikte herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Burada eksik düzenleme yapılarak mevzuatta boşluk oluşturulmuştur. Bu konuda ciddi mağduriyetler yaşanacaktır. Yapılan eksik düzenleme yargı konusu olacaktır.
Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu kararıyla görevlendirilenler ve uluslararası kuruluşlarda ya da yurtiçinde bir yıl ve daha fazla süreyle geçici veya sürekli olarak görevlendirilenler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 108. maddesinin dördüncü fıkrası hükümleri çerçevesinde bir yıldan daha fazla süre ile aylıksız izin alanlar ile 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’nun 18. maddesi kapsamında aylıksız izne ayrılan sendika yöneticilerinin yöneticilikleri eski yönetmeliğe göre korunmakta iken yeni yönetmelikte bu hakları yok sayılmıştır. Bu eksiklik de dava konusu olacaktır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmeliğe göre iller arası yer değişikliği hakkı vardı. Yeni yönetmelikte bu hakkın alınmış olması kazanılmış hakların gasbıdır.
Kapatılan, dönüştürülen ve birleştirilen okulların yöneticileri ile ilgili herhangi bir hüküm olmaması beraberinde belirsizlikler getirmekle birlikte bu konuda da hukuki boşluk oluşturulmuştur.
Atama komisyonlarında sendika temsilcilerine yer verilmemesi, Bakanlığın eğitimin paydaşlarına karşı bakışını yansıtmaktadır.
Nitelikli okullar dediğimiz fen ve sosyal bilimler liselerine yönetici atamada; seçme sınavı ile bu okullara atanan öğretmenlerin öncelikle atanmaması, daha önce bu konuda verilen mahkeme kararlarına aykırı bir düzenleme olmuştur. Bu da beraberinde yeni davaları getirecektir.
2011 Sınav Sonuçları Geçerli
2011 yılında yapılan müdür ve müdür yardımcılığı sınav puanları geçici madde ile yeni sınav yapılıncaya kadar geçerli olacaktır.
Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formu
Yönetim alanında yapılan yüksek lisans ve doktora 2’şer puan azaltılarak, yönetim alanında yapılan yüksek lisans için 6 puan, yönetim alanında yapılan doktora için 10 puan verilmesi öngörülmüştür.
Bakanlık tarafından düzenlenen web tabanlı ve diğer sertifikalı eğitimlerin her biri için 0,5 puan verilmesi öngörülmüştür (En fazla 6 adet olmak şartıyla).
Başarı ve Üstün Başarı Belgesi için verilen puanlar aynen korunarak, ödül için öngörülen 5 puan tamamen kaldırılmıştır.
Her aylıktan kesme, ders ücretlerinin kesilmesi ve maaş kesilmesi cezası -1 puan iken -2 puan olarak, her kademe ilerlemesinin durdurulması, kıdem indirilmesi ve derece indirilmesi cezası ise -2 puan iken -4 puan olarak belirlenmiştir.
Uzman öğretmenlikten alınan 4 puan aynı kalırken, başöğretmenlikten alınan 6 puan 5 puana düşürülmüştür.
Kurucu müdür olarak görev yapılan eğitim kurumuna yapılacak atamalarda öngörülen 5 puan 10 puana yükseltilmiştir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikte müdürlükte geçen her yıl için 0,84 puan verilirken, yeni değişiklikte müdürlüğe puan verilmemiştir.
Yatılı kız öğrencisi bulunan eğitim kurumu yöneticiliklerine başvuran bayan adaylar için öngörülen 15 puan 10 puana düşürülmüştür.
EK-4 kaldırılmış olup yerine; mesleki ve teknik eğitim veren eğitim kurumlarına atanacak meslek dersleri öğretmenleri (İHL ve imam hatip ortaokulu dahil) ile özel eğitim veren okulların yöneticiliğine atanacak görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıfı alanı öğretmenlerine 15 puan verilmesi öngörülmüştür.
Yönetici Değerlendirme Formu; bireysel başarıyı, kişisel gelişimi, akademik ve mesleki kariyeri ön plana çıkarmak yerine idari yargıya konu edilerek kesinleşmemiş disiplin cezalarını, yöneticiliğe atamada etki eder hale getirilmiştir.
Diğer yandan, yönetmelik metninde bazı anlamsız, arızalı ve teknik hatalar içeren düzenlemeler olmakla birlikte birbiri ile çelişkili hükümlere de yer verilmiştir. “Atama ve yer değiştirmelerde puan eşitliği” başlıklı 17. maddenin 1. fıkrasında, “atamalarda puan eşitliği halinde, sırasıyla öğrenim düzeyi, öğretmenlik kariyer basamağı üstünlüğü, yöneticilikteki ve öğretmenlikteki hizmet süresi atamaya esas alınır” hükmü yer alırken, 12. maddenin 3. fıkrasında ise, “…valiliğe sunulan üç adaydan uygun görülen aday, vali tarafından atanır” hükmüne yer verilerek, iki hüküm arasında açık bir çelişki oluşturulmuştur. Yine 12. maddenin 4. fıkrasında, “kadın öğretmenler” ibaresinin yanlış yazıldığını değerlendirmekteyiz. Doğrusu, “kadın aday” ibaresi olmalıydı. Bu maddenin 5. fıkrasında ise, “müdür başyardımcısı görevlendirilir” hükmüne yer verilerek yönetmelik kapsamında olmayan bir göreve yine atama başlığı altında görevlendirme yapılması öngörülmüştür. Buna benzer birçok teknik hata olduğu açıktır. Kısacası, anlaşılan, bu yönetmelik çok su götürecek ve suyu çok ısıtacaktır.
Yeni yönetmelikte eksik düzenlemeler, çelişkili durumlar olduğu için, bu durum ilerde mağduriyetlere de sebep olacaktır. Oluşan hukuki boşluklar, hak kayıpları ve ihlalleri, eksik ve çelişkili düzenlemeler nedeniyle ortaya çıkan kaos, mahkeme kapısını işaret etmektedir. Eğitim-Bir-Sen olarak, bu yönetmeliği tüm boyutları ile değerlendirerek, Bakanlık yanlışından dönünceye kadar, hukuki ve yasal haklarımız da dâhil olmak üzere itirazımızı ve tepkimizi sürdüreceğiz.