BAĞ-KUR borcu olanlar sağlıktan nasıl yararlanacak?

MEMURLAR - Soru: Bağ-Kur’a prim borcumuz için yeni yasa kolaylık getirecekmi? Borcum olduğu için sağlıktan da faydalanamıyorum. Sağlıktan yararlanmam için düzenleme geldi mi?

Sami Şen

Cevap: Halen Meclis’te yasalaşmayı bekleyen yasada sizin durumunuzda olanların sağlıktan yararlanmalarını sağlayacak özel bir düzenleme bulunmuyor. Ne var ki, borcunuz 60 ay ve üzerinde olduğu için sağlıktan yararlanamıyor olmanıza karşılık, çıkacak yasayla getirilen ‘yapılandırmayla’ borcunuzu taksitlendirerek, hemen sağlık yardımlarından yararlanmaya başlayabilirsiniz.

Yeni getirilen düzenlemeyle, prim borçları için faiz ve gecikme zamları silinecek. Ancak prim borçlarına, bu sefer kesinleştiği tarihten itibaren, enflasyon oranında güncelleme uygulanacak. Her durumda borçlar eskisine göre azalacak ve en çok 36 ayda 18 eşit taksitte (iki ayda bir) ödenebilecek.

Yüzde 40 işgücü kaybı erken emekli eder

Soru: MS hastası oğlum var. Bu hastalığın tanısı geçen yıl konuldu. Bir yıl içerisinde iki kez atak geçirdi. Doktorumuz yüzde 60 oranında rapor verdi. Oğlumun erken emekli olabileceğini MS Derneği’nin düzenlemiş olduğu toplantıda söylemiştiniz. Ancak bir kez daha sizden bu konuda yazılı olarak bilgi almamız mümkün mü? Bir de her MS tanısı konan kişi erken emekli olabilir mi? Malulen emekli olabilir mi?

Samime Kıran

Cevap: En son sorduklarınızdan başlayarak cevap verecek olursak; her MS teşhisi konan kişinin erken emekli olması ya da malulen emekliliği kazanması söz konusu değildir. Aslında diğer bütün hastalık gruplarında da durum aynıdır. Erken emeklilik hakkından yararlanmak için en az yüzde 40 ve üzerinde işgücü kaybının alınacak sağlık kurulu raporuyla ortaya konması gerekir. Raporda belirlenen işgücü kaybı oranı yükseldikçe daha erken emekli olma şansı yakalanır.

Engellilerin emekliliklerinde diğer sigortalıların aksine yaş şartı bulunmamaktadır. Gerekli prim ödeme gün sayısını ve sigortalılık süresini dolduran engellilerimiz yaşı beklemeden emekli olabilirler. Engellilerin emekli olması için gerekli olan sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı, kişilerin işe giriş tarihi ve rapor oranına göre farklılaşıyor.

Kademeli geçiş var

1 Ekim 2008 öncesi sigortalılık girişi olan engelliler, rapor oranları ve derecelerine göre farklı prim ödeme gün sayılarına ve sigortalılık sürelerine tabiler. I. Derece yüzde 80 ve üzeri engelli raporu olan kişiler, işe giriş tarihlerine bakılmaksızın 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün yani 10 yılı prim ödemiş olmaları şartıyla emekli olabiliyorlar.

II. Derece ve III. derece engelli raporu olanlar için 5 Ağustos 1991 tarihi ve öncesi ile sonrası arasında emeklilik şartları farklılık gösteriyor.

5 Ağustos 1991 ve öncesinde sigortalılık başlangıcı olan II. derece ve III. derece engelliler 15 yıl ve 3600 gün şartlarını yerine getirerek emekli olabiliyorlar. Ancak bu tarihten sonra sigortalılık başlangıcı olan engellilere her bir geçiş dönemi için II. derece engelliler için prim ödeme gün sayısına 80 gün, III. derece engelliler için ise 160 gün eklendiğini görüyoruz. Kademeli geçiş uyarınca prim ödeme gün sayılarına ekleme olunca sigortalılık süresi de yükseliyor.

Engellilik oranları 1 Ekim 2008 öncesinde yüzde 40-60, yüzde 60-80 ve yüzde 80 üzeri olarak sınıflandırılırken, yeni dönemde yüzde 40-49, yüzde 50-59 ve yüzde 60 üzeri olarak belirlendi.