Emekli olup çalışanlar kıdem tazminatı alabilir mi?
Milliyet gazetesi yazarı Cem Kılıç emekli olup çalışanların kıdem tazminatı alıp alamayacağını köşesine taşıdı.
Emekli olduktan sonra prim ödeyerek çalışmaya devam eden işçinin iş sözleşmesi feshedilirse kıdem tazminatı hakkı doğar. Kişinin emekli olurken kıdem tazminatını almış olması da sonucu değiştirmez.
İş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazandıracak şekilde sona ermesi, işçinin işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan davranışları veya kadın işçi ise evlenmesi nedeniyle sözleşmesini sona erdirmesi, işverenin ise sözleşmeyi işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan bir davranışı dışında bir nedenle sona erdirmesidir. İşçinin ölümü halinde de yakınları kıdem tazminatını alır.
Çalışan daha önce emeklilik hakkı kazandığı için kıdem tazminatı almışsa tekrar aynı gerekçeyle kıdem tazminatı alamaz. Çalışan emekli aylığını alarak çalışmaya devam ettiği için ancak kanunda sayılan diğer hallerde kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Kıdemi sıfırlanır
Yargıtay, emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı ödenmesi ve diğer hakların verilmesini önceki kıdeme ilişkin hakların sıfırlanması olarak değerlendiriyor. Bu durumda yeni bir çalışma dönemi başladığı için bir yıllık asgari sürenin baştan geçirilmesi gerekir ve kıdemi belirleyen süre emeklilik için ödenen kıdem tazminatı tarihinden sonraki döneme göre hesaplanır.
Çalışan 10 yıldır aynı işverenin yanında çalışsa da 8 yıllık dönem için kıdem tazminatı ödenmişse sadece 2 yıllık bakiye dönem için kıdem tazminatı ödenecektir.
Emekli olmayanlar
Diğer bir ihtimal kişinin emekliliğe hak kazandığı halde emekli olmadan çalışmaya devam etmesidir. Bu durumda çalışanın sözleşmesi yukarıda sayılan şekillerde sona erdiğinde çalışan aynı işverenin yanında çalıştığı tüm süre üzerinden kıdem tazminatı alacaktır. Bunlara ek olarak kişi daha önce emekli olmak için ayrılıp kıdem tazminatı almadığından iş sözleşmesini doğrudan kendisi emeklilik için feshedebilecek, tüm çalıştığı süre üzerinden kıdem tazminatı alacaktır.
Hemen ödenir
İşverenin kıdem tazminatı ödeme zorunluluğu kuruma başvuru yapıldığını gösterir belgenin kendisine verilmesi ile birlikte başlar. Aylığın veya gelirin bağlanmış olması gerekli değildir. Tazminatın işverence hemen ödenmesi gerekmekir. İşveren tazminatı geciktiremez.
Emeklilik yaşı yükselip emekli maaşları düştüğü için emekli olduktan sonra çalışan kişi sayısı artıyor. 65 yaş üzeri olup çalışanların sayısı 745 bin. Bu sayı emeklilik daha da artacak. Dolayısıyla emekli olduktan sonra çalışanların ne zaman kıdem tazminatı alacaklarını iyi seçmeleri gerekecektir.