Emeklilik statüsü tercih edilebilir mi?
Emeklilik statüsü tercih edilir mi, emekli olmak isteyenler kendi emeklilik statüsünü kendisi seçebilir mi, SSK'lı olan bir çalışan bağ-Kur'dan emekli olabilir mi? Bu soruların cevabını memurhaberçcom yazarı veriyor...
MEMURHABER/ÖZEL İÇERİK/BÜNYAMİN ESEN- Okurumuz Burhan ÇANAK soruyor:
“18.11.1965 tarihinde doğdum. 01.01.1987 tarihinde bir şirkette çalışmaya başlayarak ilk kez sigortalı oldum. Bugüne kadar aralıklarla SSK ve Bağ-Kur ödedim. En son olarak 2009 Temmuz ayından beri dükkan işletiyorum, Bağ-Kurluyum. SSK günüm 1250 gün. Bağkur’da ise 3800 günüm var. Nasıl emekli olurum? Hizmet dökümüm ektedir. SSK emekliliği daha iyi diyorlar, bunun için ne yapmalıyım, SSK hizmetim de var diye tercih hakkım var mı?”
Sigortalıların farklı statülere tabi çalışmaları olabilmektedir. Eski tabiriyle SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, tarım Bağ-Kur, tarım SSK, isteğe bağlı gibi çeşitli statülere tabi sigorta hizmet günü olanların hangi statüden emekli olacakları önem arz etmektedir.
Emeklilikte son 7 yıl önemli
Kişinin hangi statüden emeklilik tercihe bağlı değildir. Sosyal güvenlikte farklı statülere (SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur, tarım gibi) bağlı çalışmaları bulunanların hangi statüye bağlı olarak emekli olacağı son yedi yıl içerisinde (boş geçen günler değil çalışılan günler sayılır) en fazla hangi statüye bağlı olarak prim ödediğine göre belirlenir.
Şuan toplam prim gününüz 5050 gün. Hizmet dökümünüze göre son yedi yılının yarısından fazlası Bağ-Kur’da geçmiş. Buna göre bugün için Bağ-Kur şartlarına tabisiniz. Bağ-Kur şartlarından emekli olmak için 9000 gün prim ödemiş olmanız gerekecektir.
Alternatif olarak prim gününüz 5400 günü tamamlayacak şekilde bir yıl daha Bağ-Kur’lu çalışırsanız, gün sayınız 5400’ü geçeceğinizden çalışmayıp yaşı bekleyebilirsiniz. Bu takdirde 58 yaşınızı doldurduğunuz 18.11.2023 tarihinde Bağ-Kur şartları ile emekli olursunuz.
4/a (SSK) koşullarıyla emeklilik avantajlı
Öte yandan dükkânınızı devreder yada SSK’lı bir işyerinde çalışmaya başlarsanız emeklilik şartlarınız öne çekilir.
Sigortalı bir işte çalışıp son 1260 gününüzü SSK primi şeklinde ödemeniz halinde SSK şartlarında 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim gün sayısı ve 50 yaşında emekli olursunuz. SSK statüsünden emekli olmanız hem daha az ödemeniz hem de daha fazla emekli aylığı almanız açısından daha avantajlıdır.
Yılınızı doldurmuşsunuz, 3,5 yıl sigortalı bir işte çalışırsanız 4/a (eski SSK) koşulları ile emeklilik seçeneğine geçersiniz. 50 yaşınızı doldurduğunuz 18.11.2015 tarihinde emekli dilekçesi verirsiniz. SSK şartlarından sekiz yıl önce emekli olur daha fazla maaş alırsınız.
4/a’lı olmak için işinizi kapatmanıza gerek yok
Sosyal güvenlikte teklik ilkesi geçerlidir. Yani birkaç statüye ayni anda tabi olarak çalışan kişinin sigortalılığı baskın olan statüden gerçekleşir.
Geçtiğimiz yıl çıkan 6111 sayılı Yasa ile halen bir işyeri işletmesi nedeniyle vergi mükellefiyetinden dolayı 4/b sigortalısı (Bağ-Kur’lu) olanların hizmet akdine tabi olarak bir işyerinde çalışmaya başlamaları halinde 4/a sigortalısı olma hakları tanındı. Başka bir deyişle 4/a sigortalısı baskın hale geldi.
Başkasına ait bir işyerinde çalışmaya başlarsanız 4/a kapsamında sigortalı olacaksınız, işe girdiğiniz günün bir gün öncesinden Bağ-Kur’unuz kesilecek. Bu şekilde hizmetiniz SSK şartlarına sayılacak. İşyerinizi kapatmanıza yada devretmenize gerek bulunmuyor.