Emeklilikte yaşa takılanlar sağlıktan nasıl yararlanır?
Emeklilikte yaşa takılanların sağlık hizmetinden faydalanmaları için ne yapmaları gerekiyor? Prim ve sigortalı süresini tamamlayıp, emeklilik için yaşı bekleyenler sağlık hizmetlerinden faydalanmak için neler yapmalı?
Emekli olabilmek için prim gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaş şartlarından herhangi birini doldurmayanlara emekli aylığı bağlanamıyor dolayısıyla çalışanlar emeklilik için birçok şartı yerine getirdiği halde sadece bir faktörü tamamlayamadığından dolayı tam olarak emeklilik statüsüne yetişemiyor.
Emeklilikte en çok yaşanan durum ise 'yaşa takılma' konusu. Emekli aylığının bağlanabilmesi için kişinin yaş şartını sağlaması gerekiyor. Peki emeklilik için prim gün sayısını doldurduğu halde yaş şartını yerine getiremediği için emekli aylığı bağlanmayan vatandaşlar; yani 'emeklikte yaşa takılanlar' sağlık hizmetlerinden nasıl faydalanabiliyor?
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR SAĞLIKTAN NASIL YARARLANIR?
Akşam Gazetesi'nde yer alan ilgili haberde verilen örneğe göre; 1 Ocak 1970 doğumlu ve 1 Ocak 1990 tarihinde ilk kez sigortalı olan bir erkek, 5 bin 525 gün, 52 yaş ve 25 yıl sigortalılık süresiyle emekli olabilir. Bu sigortalı ilk kez sigortalı olduğu tarihten sonra kesintisiz olarak çalışmasını sürdürmüşse 2006'da prim gününü, 2015'te ise sigortalılık süresini doldurmuş olur. Ancak emekli olmak için 52 yaşını yani 1 Ocak 2022 tarihini beklemek zorundadır. Emeklilik gerekçesiyle 2015 yılında işten ayrılıp tazminatını alsa bile emekli aylığı kesin ve kesin 2022 yılından önce bağlanamaz.
EŞİ ÜZERİNDEN SAĞLIK HİZMETİNDEN FAYDALANABİLİR Mİ?
Aylık bağlanmasını çalışmadan bekleyecek olan bu durumdaki kişiler, sağlık hizmetlerinden yararlanmada sorunlar yaşayabiliyor. Eğer bu durumdaki kişiler, 'başka bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi' statüsünde değilse gelir testi yaptırıp test sonrası primi ödemek zorunda. Ancak eşi çalışıyor veya emekliyse bu durumda gelir testine gerek yok. Eşi üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.
STATÜYE DİKKAT
Emeklilik için yaşı bekleyenlerin dikkat etmesi gereken bir diğer nokta ise, bu kararlarından vazgeçerek yeniden çalışmaya başlarlarsa sigortalılık statüleridir. Emekli olmak için gerekli yaş dışındaki diğer şartları sağladıktan sonra aylık bağlatma yaşını çalışmadan bekleme kararı almış ve bugüne kadar 4/a'lı yani eski adıyla SSK'lı olarak çalışmış bir kişi, bu kararından vazgeçip yeniden çalışmaya başlar ve Bağ - Kur primi öderse bu durumda Bağ - Kur statüsü ile emekli olabilir.
"NASIL OLSA YAŞI BEKLİYORUM" DEMEYİN...
'Nasıl olsa yaşı bekliyorum' diyerek Bağ - Kur kapsamında sigortalı olmaya başlayan bir kişi emekli olmadan önceki son 1.261 gün bu statüde prim öderse emeklilik hayalleri suya düşebilir. Hem gerekli koşul bakımından, hem de emekli maaşı bakımından ciddi kayıplar yaşanabilir.
EMEKLİ MAAŞINA PROMOSYON NE ZAMAN?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yürütülen emekliye maaş promosyonu yönelik görüşmeler devam ediyor. Bakan Süleyman Soylu'nun daha önce paylaştığı bilgilere göre bu konuda görüşmeler hemen hemen sonuçlandırıldı. Tüm bankalar, emekliye promosyon konusunda hemfikir. Üzerinde tartışılan konu ise bu promosyonun ne kadar olacağı yönünde. Bu yaza yetiştirilmesi hedeflenen promosyonla ilgili ilk bilgiler, bu paranın '13'üncü maaş' kadar olmayacağı yönünde.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ANNEYE ERKEN EMEKLİLİK
Bakıma muhtaç, ağır engelli çocuğu bulunan kadınlar erken emekli olabiliyor. Çalışma süreleri yüzde 25 artırılıyor. Bu durumdaki kadınlara isteğe bağlı sigortalı olduklarında da aynı hak veriliyor. Daha önce hiç çalışması olmayan ve çocuğu 1 Ocak 2016 tarihinde 'ağır engelli' olduğu tespit edilen bir kadın, bu tarihte isteğe bağlı sigortalı olmuşsa, 9 bin gün ve 58 yaş şartına bağlı. Bu durumdaki kadın sigortalının çalıştığı her yıl 360 yerine 450 gün olarak değerlendirileceği ve çalıştığı her bir yıl için emekliliğinden 90 gün indirileceği için; 25 yıl yerine 20 yıl çalışması ve 58 yaş yerine 53 yaşında emekliğe hak kazanır.