Hizmet birleştirmede önemli fark
Hizmet birleştirmesi, 2008 öncesi ve sonrasına göre değişiyor.
- Kişinin 2008 öncesi hizmeti var ise (memur, işçi, Bağ-Kur) hizmet birleştirmesi eski mevzuata göre, yani son 7 yıldaki en çok hizmetin geçtiği kuruma göre yapılmaktadır.
- Kişi, ilk defa 2008'den sonra işe başlamışsa, bu halde 5510 sayılı Kanuna tabi olacak. Bu kanundaki hükme göre ise, sigoratlılık süresi en çok hangi statüde geçmiş ise o statüden emekli olacaktır.
İŞTE DETAYLAR
SSK. , BAĞ-KUR VE EMEKLİ SANDIĞINA TABİ HİZMET SÜRELERİ BULUNANLARIN EMEKLİ/YAŞLILIK AYLIĞI HAKKINDA HANGİ KANUN HÜKÜMLERİ ESAS ALINACAKTIR.
Emekli Sandığına tabi devlet memurluğu hizmetleri ile birlikte Sosyal Sigortalara, Bağ-Kur'a ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara göre sigortalılık süreleri olanlar hakkında 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun hükümleri uygulanmak suretiyle hizmet süreleri birleştirilmektedir.
Bu kanun hükümlerine göre; ilgililerin hizmet sürelerinin hesabı yapılmak suretiyle hangi kanun hükmüne tabi olacakların ve aylıklarının bağlanacağının tespiti yapılmaktadır. Bu tespit işleminde ilgililerin son yedi yıllık fiili hizmet süreleri esas alınmaktadır. Buna göre;
Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) üzerinden;
- Son yedi yıllık hizmetleri içerisinde hizmet süresi fazla olan kurum (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı gibi)
- Son yedi yıllık hizmetleri içerisinde SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı hizmetlerinin eşit olması halinde ise son defa tabi olunan Kurum,
Mevzuatına ilişkin hükümler uygulanmaktadır. (506 Sayılı Kanun, 1479 sayılı Kanun veya 5434 sayılı Kanun gibi)
Bu kanunda son defa tabi olunan kurum mevzuatına göre işlem yapılacak olanlar ayrılmış, bu gruba girenlerde son yedi yıllık hizmet hesabı yapılmamaktadır. Bu durumlar;
- Malullük,
- Ölüm,
- 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden re'sen emekli olma,
- Süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme,
- Bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi,
Halleridir. Buna göre de ilgililere hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanmaktadır.
ÖRNEK ; 02,05,1982 - 07,12,2003 tarihleri arasında 21 yıl SSK.lı hizmeti olan bir kişi, 12,03,2004 tarihinde devlet memuriyetine girmiş, 13,03,2009 tarihine kadar 5 yıl çalıştıktan sonra emekli olmuştur. Bu kişi hakkında son yedi yıllık hizmet süresine baktığımızda (13,03,2009 tarihinden geriye doğru 13,09,2002 tarihine kadarki süre içerisinde Devlet memurluğunda geçen süresi 3 yıl 6 ayın üzerindedir. Bu kişi hakkında 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa göre emekli aylığı bağlanacaktır.
5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA BU UYGULAMADA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTIR.
A) 5510 SAYILI KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİ OLAN 2008 YILI EKİM AYI BAŞINDAN SONRA İLK DEFA GÖREVE GİRENLER HAKKINDA SON YEDİ YILLIK HİZMETE GÖRE AYLIĞI BAĞLAYACAK KURUM TESPİTİ YAPILMAYACAKTIR.
5510 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi ve geçici 2 nci maddesi ile getirilen yeni uygulamada Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren ilk defa sigortalı sayılanlar açısından değişiklik yapılmıştır. Yeni uygulamaya göre;
- Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren ilk defa sigortalı sayılanlardan 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinden, eski ifade ile SSK, Bağ-Kur, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara ve Emekli Sandığına tabi olarak çalışmaları bulunanlardan yaşlılık aylığı bağlanma taleplerinde SON YEDİ YILLIK HİZMET SÜRESİ İÇERİSİNDE TESPİT YAPILMAYACAK BU DURUMDA OLANLAR HAKKINDA;
- En fazla sigortalılığın geçtiği sigortalılık hali,
- Hizmet sürelerinin eşit olması ile malüllük ve ölüm halleri ile yaş haddinden re'sen emekli olma, süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları sigortalılık halinin kanunla değiştirilmesi durumunda ise son sigortalılık hali,
Esas alınacaktır. Bu uygulama 2008 yılı Ekim ayı başından sonra 5510 sayılı Kanun kapsamında ilk defa sigortalı olanlar hakkında uygulanacaktır.
ÖRNEK ; 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra 15,12,2009 tarihinde sigortalı göreve girmiş bir kişiyi ele alalım. 15,12,2009 - 07,12,2033 yılları arasında 24 yıllık bir süresi var, bu kişi daha sonra 08,03,2034 tarihinde devlet memurluğuna girmiş ve 08,03,2038 tarihinde emekli olmuştur. Bu kişi hakkında 5510 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi hükmü uygulanacak ve son yedi yıllık hizmetlerine bakılmadan tüm hizmetleri dikkate alınacağından, tüm hizmetlerde de sigortalı süresi daha fazla olduğundan bu kişi hakkında kamu görevlisi yani devlet memuru olarak değil sigortalı olarak aylık bağlanması işlemi yapılacaktır.
B) 5510 SAYILI KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİ OLAN 2008 YILI EKİM AYI BAŞINDAN ÖNCE ÖNCEKİ MEVZUATA TABİ OLANLARDA SON YEDİ YILLIK HİZMETLER DİKKATE ALINARAK AYLIĞI BAĞLAYACAK KURUMUN TESPİTİNİN YAPILMASI İŞLEMLERİNE DEVAM EDİLECEKTİR.
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 2008 yılı Ekim ayı başından önce önceki mevzuatlara tabi çalışmaları olanlarda bağlanacak olan aylıkların hesabında, yine önceki mevzuata göre işlem yapılacağı, 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinde açıklanmıştır.
Bu maddede;
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı (SSK yada Bağ-Kur'lu, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklara göre hizmetleri olanlar) veya iştirakçi (5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı) olup, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayın başından sonra aylık talebinde bulunanlardan, farklı sosyal güvenlik kurumlarına yada bu Kanunda belirtilen sigortalılık hallerinden birden fazlasına tabi olanlara aylık bağlanmasına esas alınacak kanunun, 5510 sayılı Kanunla mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre tespit olunacağı ve bunlar hakkında, 5510 sayılı Kanunun geçici maddelerindeki hükümlerinin uygulanacağı, ifade edilmiştir.
SONUÇ:
-5510 sayılı Kanunun yürürlüğünden önce farklı sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olanlar hakkında uygulanacak olan Kanun hükmü 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesi,
-5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ilk defa SSK, BAĞ-KUR ve ESKİ İFADE İLE EMEKLİ SANDIĞINA tabi hizmetleri olanlar hakkında uygulanacak olan Kanun hükmü ise 5510 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi olacaktır.
- Hizmet sürelerinin eşit olması ile malüllük ve ölüm halleri ile yaş haddinden re'sen emekli olma, süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları sigortalılık halinin kanunla değiştirilmesi durumunda ise son kurum sigortalılık halinin esas alınmasına dair 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde yer alan hükümlerin 5510 sayılı Kanunda da aynı şekilde korunmaktadır.
MEVCUT UYGULAMA DIŞINDA AYKIRI YORUM;
Sigortalı, Bağ-Kurlu veya Emekli Sandığı hizmetleri bulunan, yani değişik statülerde hizmetleri olanların hizmetlerin birleştirilmesinde şu an için uygulanan sistemden vazgeçilerek;
- İlgililerin değişik statülerde geçen hizmetlerinden vazgeçerek tek başına bir statüde geçen hizmetler üzerinden aylık bağlanmasını talep edebilmesi,
- Tek başına bir statüde geçen hizmetler üzerinden tam aylık bağlanması ve diğer statülerde geçen süreleri için de oransal bir aylık oranı belirlenerek aylık oranının artırılması,
- Malullük, Ölüm, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden re'sen emekli olma, Süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve Bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi durumunda son statünün esas alınarak aylık bağlanılması uygulamasından vazgeçilmesi ve son 7 yıl içerisindeki hizmetler üzerinden veya hangi statüde hizmeti fazla ise o statüden aylık bağlanması sistemine geçilmesi, yani bu istisnaların ortadan kaldırılması,
- Değişik statülerde geçen hizmetlerin mutlak surette birleştirilmeyip, her bir statüde aylık bağlanmasına yeterli bir hizmet olduğunda ayrı ayrı aylık bağlanmasının sağlanılması,
- Sosyal güvenlik destek primi uygulamasından vazgeçilerek, sonradan geçen hizmet sürelerinde tam prim alınması ve bu hizmetlerin tek bir aylıkta dikkate alınarak aylık oranlarının artırımının sağlanması,
Konularını tartışmaya açmak gerektiğini değerlendirmekteyiz.