İşyeri bildirgesi nasıl verilecek?

Ankara’dan okurumuz Kamil Ketenci soruyor: “Bünyamin bey, muhasebecilik yapıyoruz. İşyeri bildirgesini verme usulü değişti mi? İnternete taşınacak diyorlar, doğru mudur? Belgeleri nasıl vereceğiz? Bilgi verirseniz sevinirim.”

Sayın okurum, bildiğiniz üzere 2008 yılındaki reform sonrasında birçok SGK bildirimi elektronik ortama taşınarak; işveren, muhasebeci ve mali müşavirlerin işleri kolaylaştırıldı.

Ancak işyeri bildirgeleri kâğıt ortamında devam ediyordu.

Şimdi ise SGK, işyeri bildirgelerin e-sigorta yoluyla gönderilmesi konusundaki çalışmalarına başlamış bulunuyor.

İşyeri bildirgesi nedir, sosyal güvenlik mevzuatındaki önemi nedir, SGK işyeri bildirgesinin verilme usullerinde ne yenilikler yapıyor? Bu soruları tüm okurlarımızı bilgilendirecek şekilde ayrıntılı olarak açıklayalım.

İşyeri Bildirgesi Verilme Usulü

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun işverenlere zorunlu koştuğu yükümlülüklerden birini işyeri bildirgesi verme zorunluluğu oluşturuyor.

İşyeri bildirgesi SGK’ya verilecek olan, şekli Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde gösterilen bir bildirge ile, yeni bir işyeri açtığını ve bu işyerinde sigortalı çalıştıracağını beyan etmeyi ifade ediyor.

İşyeri bildirgesinin en geç sigortalı çalıştırılmaya başlanılan tarihte SGK’ya verilmesi zorunlu.
Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri SGK’ya yapılmış sayılmakta.

Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde SGK’ya bildiriyorlar.

İşyeri Bildirgesinde Özel Haller Var

Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tâbi şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi veya diğer bir şirkete katılması durumunda, bu hususların ticaret siciline tesciline ilişkin ilân tarihini; adi şirketlerde şirkete yeni ortak alınması durumunda ise en geç yeni ortağın alındığı tarihi takip eden on gün içinde, işyeri bildirgesi ile SGK’ya bildirilmek zorunluluğu bulunuyor.

Başka bir deyişle şirketlerde belirtilen bu haller, yeni bir işyeri açılmasa dahi, sanki yeni bir işyeri açılmış gibi sıfırdan bildirge vermeyi gerektirmekte.

İşyerinin faaliyette bulunduğu adresten başka bir ildeki adrese nakledilmesi, sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene devredilmesi veya intikal etmesi halinde, işyerinin nakledildiği, yeni işverenin işi veya işyerini devraldığı tarihi takip eden on gün içinde, işyerinin miras yoluyla intikali halinde ise mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, işyeri bildirgesini SGK’ya vermekle yükümlüdür.

Daha açık bir şekilde söyleyecek olursak, yeni bir işyeri açılışı olmasa dahi işverenin değişmesi hali, sıfırdan yeni bir işyeri bildirgesi verilmesini gerektirmektedir.

Hangi Belgeleri Vermek Gerekiyor?

İşyeri bildirgelerini verirken SGK’ya ibraz edilmesi gereken bazı evraklar da var. Bu evraklar Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 29 uncu maddesinde açıklanmış.

Buna göre işyeri bildirgesini şu evrakların eklenmesi gerekiyor:

- Daimi mahiyetteki işyerlerinde, işyerinin adresini gösterir yerleşim belgesi
- Gerçek kişi işverenler yönünden kendilerinin, tüzel kişi işverenler yönünden ise tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerin imza sirküleri
- İşverenden iş alan alt işverenlerin yaptıkları sözleşmenin bir örneği
- Tüzel kişiler için; hükmi şahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesi
- Adi ortaklıklar; noter onaylı ortaklık sözleşmesi
- İhale konusu işlerde; işin sözleşmesi veya işin üstlenildiğini gösterir idarenin yazısı
- İnşaat işyerlerinde; yapı ruhsatının fotokopisi, varsa arsa sahibi ile müteahhit arasındaki inşaat yapım sözleşmesi.

İşyeri Bildirgesi Neden Önemli?

Sosyal güvenlik hukuku açısından işyeri bildirgesi en önemli beyanlardan birini oluşturuyor.

Beyan esasına dayalı olan sosyal güvenlik sistemimizdeki yükümlülükler işyeri bildirgesi ile başlıyor. Bu şekilde işyeri sicil numarası alan (SGK’da bir işyeri dosyası oluşturan) işveren her ay verdiği aylık prim ve hizmet belgeleri ile sigortalıların kazançlarını ve hizmetlerini SGK’ya bildiriyor.

Bu bildirimler ise prim tahakkuku olarak ödeniyor, sigortalılara kısa ve uzun vadeli sigorta kollarından gerekli yardımların yapılmasını sağlıyor.

Görüldüğü üzere, sosyal güvenlik açısından “bismillah” diyerek başlamak mesabesinde olan işyerinin tescili ve işyeri bildirgesi verilmesi çok önemli.

Artık İnternetten Verilebilecek

İşverenler ve muhasebeciler şimdiye kadar işyeri bildirgesi kâğıt ortamında düzenliyor, gerekli belgeleri de ekleyerek SGK’nın işyerinin adresinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlüğüne veriyordu.

Ancak SGK şimdi bu konuda düzenleme yapıyor.

İşveren işlemlerinin kolaylaştırılması ve işlemlerin elektronik ortama taşınması amacıyla halen kâğıt ortamında ilgili SGK birimine verilmekte olan işyeri bildirgelerinin, e-sigorta kanalıyla internet üzerinden gönderilebilmesine imkan sağlayan program çalışmaları tamamlanmış bulunuyor.

Bu program aracılığıyla ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenler de SGK’ya daha evvel evrak olarak verdikleri işyeri bildirgesini bundan böyle internet üzerinden verebilecek.

Sistem Nasıl İşleyecek?

Bildirim SGK’nın resmi web adresi olan www.sgk.gov.tr adresi üzerinden ulaşılabilen ve Kurumun elektronik database’i olan e-sigorta kanalı ile yapılacak.

İşyeri bildirgelerinin SGK’ya e-sigorta yoluyla gönderilebilmesi için ilk olarak bildirgeyi düzenleyecek olan kişiye ilişkin T.C. Kimlik Numarası, nüfusa kayıtlı olduğu il, cilt no ve doğum yılı bilgilerinin sisteme girilmesi gerekmekte.

Bildirgeyi düzenleyecek olan kişiye ilişkin bilgilerin sisteme girilmesinin ardından, işverenin tüzel kişilik koduna bakılarak,
- Gerçek kişi,
- Kamu tüzel kişisi,
- Özel hukuk tüzel kişisi,
- Adi ortaklık,
- Apartman yöneticiliği,

olarak beş farklı şekilde işyeri bildirgesi düzenlenebilecek.

Müstenit Belgeler Elden Götürülecek

İşyeri Bildirgelerinin düzenlenmesi sırasında, gerçek kişi işverenlerin T.C. Kimlik Numarası’nın, tüzel kişi işverenlerin ise vergi kimlik numarasının sisteme girilmesi zorunlu.

İşyeri bildirgelerinin elektronik ortamda düzenlenmesinin ardından işyeri bildirgesi ilgili Sosyal Güvenlik Merkezi’ne/ İl Müdürlüğü’ne elektronik ortamda intikal ettirilecek.

Ancak elektronik başvuruda belirtilen belgelerin elden SGK’ya götürülmesi gerekiyor.

Bunun için Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 29 uncu maddesinde belirtilen belgeler ile birlikte yedi gün içerisinde ilgili Sosyal Güvenlik Merkezi’ne giderek müracaatta bulunmak gerekmekte.

İnternet ortamında yapılan tescil sonrasında belgelerin SGK’ya götürülmesi ile işyeri tescil işlemleri gerçekleştirilmiş olacak. Bu aşamada işveren yada muhasebeciye işyeri numarası verilecek ve e-bildige şifresi sağlanacak.

Henüz Pilot Uygulamada

Şunu önemle belirtmek gerekir ki, uygulama henüz tüm Türkiye’de başlamış bulunmuyor.
E-sigorta kanalıyla işyeri bildirgesi verme uygulaması öncelikle pilot il olarak Ankara’da uygulanacak.

SGK’nın sistemi devreye almasını müteakip Ankara’da yaşayan vatandaşlar işyeri bildirgesini seçimlik olarak, yani tercihleri halinde internet üzerinden verebilecekler.

Eğer sistem başarılı olur ise tüm Türkiye’ye yaygınlaştırılması ve ilerleyen aşamalarda da işyerinin tesciline müstenit belgelerin de internet ortamından alınarak tüm işyeri tescil prosedürünün elektronikleştirilmesi gündemde.

İşverenlerin işlerini kolaylaştıracak bu uygulamanın başarılı olmasını dileyelim.

---

Kıssadan Hisse
“Boş zaman yoktur, boşa geçen zaman vardır.”
— Tagore

---

Sorularınız için:

Yazarın tüm yazıları için: