Kademeli sistemde emekli maaşının sırrı
Kademeli sistemdeki sigortalılar çeşitli zamanlardaki sosyal güvenlik reformlarından daha az etkilenir ve genel kural olarak ilk işe giriş tarihleri ne kadar önce ise o kadar erken emekli olurlar.
Ankara’dan okurumuz Salih Tercan soruyor: “Bünyamin bey, 1974 doğumluyum. İlk kez 1992 yılının Ağustos ayında sigortalı girişim var. Ondan öne 1990 yılında Lise stajım var. Sonra üniversiteyi okudum. Askerliğe 1997 yılında gittim. 2000 yılında bir dükkan açtım, Bağ-Kur ödemeye başladım. Dükkanımı 2008’de kapattım. O tarihten bu yana bir firmada sigortalı çalışıyorum. Şuan 5300 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Askerliği borçlanmamı tavsiye eder misiniz?”
Sayın okurum, siz de kademeli sistemle emekli olabilen vatandaşlarımızdan birisiniz.
Gelecekte alacağınız emekli maaşı da emekli olmak için beklemeniz gereken yaş da kademeli sisteme göre değişiyor.
Emeklilik koşullarınızın nasıl belirlendiğini ve yüksek emekli maaşı almanızın sırrını tüm okurlarımızı bilgilendirecek şekilde açıklayalım.
Normal Emeklilik Koşullarınız Nedir?
Öncelikle normal emeklilik koşullarınıza bakalım.
Belirttiğimiz üzere sizde de ilk işe giriş tarihinize göre siz de kademeli sisteme giriyorsunuz.
Kademeli sistemdeki sigortalılar çeşitli zamanlardaki sosyal güvenlik reformlarından daha az etkilenir ve genel kural olarak ilk işe giriş tarihleri ne kadar önce ise o kadar erken emekli olurlar.
Siz de 25 yıl sigortalılık süresi ve 5600 prim gününü tamamlamanız halinde emekli olabileceksiniz.
Emeklilik yaşınız ise 53. En erken 53 yaşını doldurduğunuz 01.05.2030 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Prim eksiğiniz yaklaşık bir yıl. Bir yıl daha ödedikten sonra isterseniz emeklilik yaşınızı bekler, isterseniz de çalışmaya devam edersiniz.
Yani siz de emeklilikte yaşa takılan birisiniz.
Maaşınız Yüksek Tutmanın Sırrı Ne?
Çalışmaya devam ederseniz maaşınızın asgari 2000 TL üzerinde bildirilmesine dikkat edin ki, gelecekte alacağınız maaş düşmesin.
Emekli maaşı hesaplama sistemi 1999 ve 2008 reformları ile değişmiş olduğundan her dönemin prim ödemeleri gelecekte alınacak maaşa farklı etki eder.
2008 sonrasındaki aylık bağlama oranı düşük olduğundan asgari ücret ya da asgari ücrete yakın bir rakamdan bildirilirseniz gelecekte alacağınız emekli maaşı her ay iki üç lira düşer.
Ama 2000-2500 TL üzerinde bildirilirseniz maaşınızda bu düşüş durur.
Tavandan bildirilirseniz ise gelecekte alacağınız emekli maaşı her ay artar.
Ancak gerçekten almadığınız bir ücret üzerinden bildirilmeyin, sonra gelecekte emekli maaşınız iptal olmasın.
Lise Stajı Sigortalılığa Sayılmaz
1990 tarihli lise stajınızın bulunduğunu söylemişsiniz.
Lise stajı, çıraklık, aday çıraklık, mesleki eğitim görenlerin zorunlu staj ve projeleri sigortalılığa sayılmaz.
Zira bu tür sigortalılıklar yalnızca kısa vadeli sigorta kolları için prim ödemesi sağlar.
Uzun vadeli sigorta kolları dediğiniz emekliliğe yarayan sigorta günlerini staj sigortası sağlamaz.
Zaten staj yaptığınız günler e-devlet sisteminden aldığınız hizmetinizde de görünmez.
Farklı Statüleri Olanlarda Son 3,5 Yıl Önemli
Bu arada şunu belirtmek gerekir ki sizin gibi farklı statülere tabi hizmetleri olan sigortalıların hangi statüden emekli olacakları primi ödenmiş son yedi yıllık hizmetleri içerisinde en fazla hangi statüde prim ödediklerine ya da adlarına prim ödendiğine göre değişir.
Sigortalılarımız çalışma yaşamları içerisinde farklı zamanlarda hem SSK’ya hem Bağ-Kur’a hem de Emekli Sandığı’na prim ödemiş olabilmektedir.
Bazı sigortalıların tarım SSK ya da tarım Bağ-Kur hizmetleri de olabilmektedir.
İşte bu gibi durumlarda son 3,5 yıl hangi statüde prim ödendiği belirleyici olur.
Siz de 2008 yılında bu yana SSK’lı statüde, yeni ismiyle 4/1-(a) statüsünde prim ödediğiniz için bu şartlarla emekli olacaksınız.
Askerlik Borçlanmasına Gerek Yok
Askerlik borçlanması yapmanızı tavsiye etmeyiz, gerek de yok.
Askerlik borçlanması işe girişi askerlik sonrasında olan sigortalılara yarar.
İşe giriş tarihi borçlanılan askerlik tarihi kadar geriye gitmiş gibi kabul edileceğinden kademeli emeklilik şartlarında daha önceki kademelere girme imkanı vardır.
Ancak sizin gibi askere gittiğinde zaten sigortalı olmuş olanların askerlik borçlanması işe girişlerinin geriye gitmesini sağlamaz, yalnızca eksik günlerine eklenir.
Eksik gün sorunu olmayan yaşa takılanlar için askerliği sonradan yapmış olmaları halinde borçlanmaya gerek yoktur.
---
Kıssadan Hisse
“Bilmediklerimi ayağımın altına alsam başım göğe ererdi.”
— İmam-ı Azam Ebu Hanife
---
Sorularınız için:
Yazarın tüm yazıları için: