KDV oranlarında değişiklik olacak mı?

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kalkınma Bakanlığı tarafından Swiss Otel'de düzenlenen '5. İzmir İktisat Kongresi'nde 'Küresel Kriz Sonrası Kamu Ekonomisinde Yeni Eğilimler ve Beklentiler' konulu panelin başkanlığını yaptı. Şimşek, yaptığı açıklamada, gelişmiş ülkelerin kamu açıklarında artışlar yaşandığını belirterek, yüksek bütçe açıkları verileri hakkında bilgi verdi. Kriz öncesine oranla bütçe açıklarının çok büyük oranda arttığını söyleyen Şimşek, "Bunun bir yansıması olarak kamu borç stoğunun milli gelire oranı OECD'De, Japonya'da, şu anda kamu borçluluk oranları onları aşmış durumda. Bizdeki 10 yıl içinde gelişmiş ülkelerdeki büyümeye ilişkin sınırlayıcı bir etki yaratabilir, birçok ülkede de maliye politikasında da sınırlara erişilince para politikası devreye sokuldu" dedi. Hem mali politikasında hem para politikasında son yıllarda çok ciddi bir gevşeme olduğuna dikkat çeken Şimşek, 'açıkları kontrol altına alalım, borcu milli gelire oran olarak artışını sınırlayalım' gibi bir yaklaşıma girildiğini ama bunun büyümeyi etkilediğini ifade etti. Şimşek, kamu maliyesinde çok sıkıntılı bir dönemin geride bırakıldığını ve giderin arttığı bir dönemde olunduğunu dile getirdi.

Dolaylı vergiler konusunda yapılan eleştirilere ilişkin değerlendirmede bulunan Şimşek, dünyanın birçok ülkesinde dolaylı vergilerin çok ciddi bir şekilde artığını söyledi. Dolaylı vergilerin Türkiye'de yüksek olduğunu ve son yıllarda dünyanın birçok ülkesinde benzer trendin olduğunu belirten Şimşek, "Türkiye en düşük KDV oranlarından birisine sahip. Genel KDV oranı yüzde 18. Efektif KDV oranı yüzde 14 civarı. Türkiye, AB'de en düşük KDV oranlarından birisine sahip, artırmayı düşünmüyoruz" şeklinde konuştu.

Türkiye'de son yıllarda kamu maliyesinde çok ciddi iyileşmeler sağladığını anlatan Şimşek, IMF tanımlı 2012 bütçe açığının yüzde 0.3 olduğunu dile getirdi.

Şu anda Türkiye'nin kamu borç stoğunun iç ve dış olmak üzere bu sene yüzde 35'e indiğini belirten Şimşek, "Bu brüt rakam. Kamunun döviz rezervlerini borçlardan çıkardığınız zaman bu oran yüzde 15 civarı. şu anda devletin net dış borcu yok. devlet dış dünyadan alacaklı. Gerçekten böyle. Milli geliri yüzde 3-4 civarında bir rakamla dış dünyadan alacaklıyız. Yüzde 15'e düşmüş olması muazzam bir iyileşmeyi gösteriyor. Artan borç özel sektördeki borçtur. Bu genel ekonomik istikrarı etkileyebilir. Kamu maliyesi açısından baktığınız zaman Türkiye'nin durumu hakikaten iyi. Kriz öncesi seviyesinin altına borcunu indirebilir OECD ülkesi bilmiyorum" diye konuştu.

DOLAYLI VERGİLERİN TOPLAM VERGİLER İÇİNDEKİ ORANI

Dolaylı vergilerin toplam vergilerin içindeki oranının yüzde 46 civarı olduğuna dikkati çeken Şimşek, "Bu rakam yüksek bir rakam. Fakat, şimdi burada sorun 'dolaylı vergilerin yüksekliği mi yoksa dolaysız vergilerin düşüklüğü mü' temelde sorun gelir ve kurumlardan aldığımız vergileri toplayamadığımız için bu oran yüksek görünüyor. Dolaylı vergilerin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya baktığımız zaman AB ortalamanın altında Türkiye'de. OECD'nin biraz üzerinde" dedi.

Türkiye'de ciddi bir kayıtdışılığın olduğunu vurgulayan Şimşek, toplam kayıtdışı ekonominin milli gelire oranının yüzde 26 ila yüzde 26.5'a düştüğünü ifade etti. Türkiye'nin yapması gereken birçok yapısal reformun olduğunu anlatan Şimşek, "Eğitimden Ar-Ge ye kadar. Bunlar için paraya ihtiyaç var. Reformlar öyle ucuz değil. Reformlar, altyapı yatırımları maliyet getiriyor.

Yılda 8-9 milyar lira parayı sadece istihdamın teşviği olarak kullanıyoruz. Bizim daha çok mali alan yaratmamız lazım, reformlar için. Türkiye'de eğitimi, sağlığı önceliklendirdik" değerlendirmesinde bulundu.

VATANDAŞI TASARRUFA TEŞVİK

"Bu sene 2 milyar lirayı vatandaşa tasarruf yapın diye vereceğiz" diyen Şimşek, "Maliye politikasındaki temel önceliklerden birisi bu. Milli gelire oran olarak eksi yüzde 5 civarı tasarruf durumu var. Aslında kamu tasarruflarında yüzde 8'lik muazzam iyileşme var. Makro-ekonomik istihdam açısından oynayacağımız rol var" şeklinde konuştu.

Türkiye'de öngörülebilirliğin artırılması gerektiğine dikkati çeken Şimşek, vergi politikasının önemli bir unsur olduğunu ve maliye ve vergi politikasının burada çok temel olduğunu ifade etti.

"KAYITDIŞILIKLA MÜCADELE TERÖRLE MÜCADELE KADAR ÖNEMLİDİR"

Genelde kayıtdışılığın vergi kaybı olarak görüldüğünü aslında bunun eksik bir yaklaşım olduğunu söyleyen Şimşek, "Kayıtdışılık, aslında verimsiz bir ekonomi demektir. Verimli bir yapıya kavuşamıyorsunuz. Ölçeği büyütemiyorsunuz. Kayıtdışılık aslında bana kalırsa kayıtdışılıkla mücadele terörle mücadale kadar önemlidir. Kayıtdışılık başlı başına bir terördür. Bizim Kayıtdışılıkla Mücadele Eylem Planı'mız var. Türkiye son 10 yılda kayıtdışılığın milli gelire oranını en hızlı azaltan ülke" dedi.