Kıdem tazminatı hesaplama internet üzerinden nasıl yapılır? 

Kıdem tazminatı hesaplama işlemleri, günümüzde yapılışı en çok tartışılan ücretlerdendir.  

Çünkü yürürlükte olan veya kalkan kanunlar hesaplama da çelişki yaratmaktadır. Bu yazımızda kıdem tazminatının güncel hesaplanışının nasıl olduğu hakkında bilgiler vereceğiz.  

KIDEM TAZMİNATI NEDİR?  

Kıdem tazminatı çeşitli nedenlerle işten çıkarılan kişiye işverenin ödemek sorunda olduğu bir ücrettir. Kıdem tazminatı sayesinde işçilerin gelir ve iş güvenliği sağlanmış oluyor. Ayrıca kıdem tazminatı sayesinde gereksiz işten çıkarmalar azalıyor.  
 
KIDEM TAZMİNATI HANGİ DURUMLARDA HAKEDİLİR? 

Kıdem tazminatı, çalışma hayatımızda yer alan ve kullanılan yasal düzenlemeyle şartları belirlenmiştir. İşçinin kıdem tazminatı hak etmesi için ; 

* İşçinin kendi isteği ile işten ayrılmamış olması veya vefat etmiş olması, 

* İşçinin işveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları nedeniyle işten çıkarılmamış olması, 

* İşçi kendi isteği ile ayrılıyorsa ayrılma nedeni İş yasasının 24, maddesinde belirtilen işçinin haklı bir nedene dayanarak derhal işi bırakması şartına bağlı olması, 

* İşçi kendi isteği ile ayrılıyorsa ve erkek ise muvazzaf askerliği nedeniyle işten ayrılmak zorunda kalmış olması, 

 * İşçi kadın ise ve çalışırken evlenmiş ise evlendikten sonraki bir yıl içinde işten ayrılmak istemesi, 

* İşçinin emeklilik şartlarını yerine getirmiş olup emeklilik için ilgili kuruma toptan ödeme yada maaş bağlanması için müracaat etmiş olması, 

* İşçi en az 7000 gün prim ödeme gün sayısı veya en az 25 yıllık sigorta ve 4500 gün prim ödeme gün sayısı şartını yerine getirmiş olup kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmayı beklemeden kendi isteği ile işten ayrılmış olması, ya da 506 sayılı yasanın geçici 81, maddesindeki emeklilik sürelerini doldurmuş olmak kaydı ile sadece yaşını doldurmayı bekliyor iken yine kendi isteğiyle işten ayrılmış olması gerekmektedir.  

KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR ? 

Kıdem tazminatı hesaplama işlemleri için iki farklı yol bulunmaktadır.  

1- İşçi zamana bağlı (günlük, haftalık, aylık, saat ücreti gibi) ücret alıyor ise ; 

Bu durumda işçiye ödenecek kıdem tazminatı, çalıştığı her bir yıl için son 30 günlük brüt ücret tutarıdır. Bunu hesaplamak için yıl kesirleri de dikkate alınır. Önce işçinin çalıştığı sürenin kaç yıl olduğuna bakılır ve son ay içindeki brüt ücreti ile yıl çarpılır. Böylece kıdem tazminatı hesaplanır. 

2- İşçi götürü yada parça başına ücret alıyor ise ; 

Son brüt ücretinin hesaplanması özellik eder. Son brüt ücreti hesaplanırken işçinin son 1 yıl içinde almış olduğu ücretler toplanarak aynı yıl içinde çalıştığı toplam gün sayısına bölünür. Ancak işçi son bir yıl içinde zam almış ise zammın yapıldığı tarih ile işten ayrılma tarihi arasındaki toplam brüt ücreti bu süre içindeki fiilen çalıştığı gün sayısına bölünerek günlük ücreti bulunur.

KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA DA NELERE DİKKAT EDİLİR? 
 
Kıdem tazminatı hesaplanırken öncelikle üç husus olması şarttır. Bunlar yapılan ödemenin sözleşmeden yada yasadan doğması ,süreklilik arz etmesi ve para ile ölçülebilir olmasıdır.  

Bu vasıfları taşıyan ücret eki mahiyetindeki ödemelerinde yıllık toplamı alınarak 365'e bölünmesi ve 30 ile çarpılması suretiyle aylık brüt ücretine eklenir. Ücret eki sayılabilecek ve kıdem tazminatında brüt ücrete eklenecek ücret eklerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz: 
 
* Sürekli olarak ödenen İkramiyeler,  

* Sürekli olarak yapılan Yemek yardımı, 

* Sosyal yardım zammı niteliğinde sürekli yapılan yardımlar.(Yıllık izin harçlığı, konut yardımı, aile yardımı, eğitim yardımı, giyim yardımı, sağlık yardımı, çocuk zammı, yakacak yardımı, erzak yardımı, Ulaşım yardımı, v.s.) 

* Sürekli olarak verilen primler, 

* Kasa tazminatı, 

Tüm bu ödemelerin sürekli olması yanında, işveren ile işçi arasında yapılan sözleşmede belirtilmiş olması da gerekir. 

İSTİFA EDEN KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ? 

Kendi isteğiyle işten çıkan çalışan, başka bir deyişle istifa eden yâda işverenin “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması” hali dışında bir nedenle çalışmamayı tercih eden kıdem tazminatına hak kazanamaz. 
Ancak bazı hallerde işçi kendi iradesiyle işten ayrılmasına karşın kıdem tazminatı hakkını yitirmez. Bu haller şunlardır: 

1- İşçinin zorunlu askerlik hizmeti için istifa etmesi. 

2- Kadın çalışanın evlendiği için istifa etmesi. 

3- Çalışanın yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla, başka bir deyişle emekli olmak için işten çıkması. 

4- 08.09.1999 öncesinde ilk kez çalışmaya başlayan çalışanın 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme gün sayısı şartını doldurup emeklilik için çalışmadan yaşı beklemek istemesi yâda sigortalılık süresi ve gün şartını yerine getirmiş olması. 

5- 09.09.1999 ve sonrasında işe girenler için ise 7000 gün prim ödeme şartını tamamlamış veya 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün prim ödeme gün sayısı şartını doldurup emeklilik için çalışmadan yaşı beklemek istemesi yâda sigortalılık süresi ve gün şartını yerine getirmiş olması yâda sigortalılık süresi ve gün şartını yerine getirmiş olması.