Kıdem tazminatı işçi ve işverene neler sağlayacak?
Meslek örgütlerinin şiddetle karşı çıktığı kıdem tazminatı fonu neler getiriyor? Kıdem tazminatı fonu ne gibi değişiklikler içeriyor? Kıdem tazminatının işçiye ve işverene faydası ne olacak? Kıdem tazminatı ile ilgili bir çok soruyu Ali Tezel cevapladı...
Gündeme geldiği ilk günden beri büyük tartışmalara neden olan Kıdem Tazminatı Fonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik tarafından yeniden gündeme getirildi. Bakan Çelik kıdem tazminatı çalışmalarında gelinen son noktayı açıkladı ve ''Kıdem Tazminatı Fonu mutlaka gelmeli. Zorlama olmayacak, yeni başlayanlara uygulanacak. Halen çalışanların yüzde 85'i kıdem tazminatını alamıyor. Sistem yapısal olarak bozuk. Fon sistemine geçmek şart oldu'' diyerek ayrıntıları anlattı:
Mevcut sistemde çalışanlar isterse bu fon sistemine geçmeyebilir. Karar onların olacak. Ancak ilk kez işe girenler için bu sistemi zorunlu kılacağız. Tarafları bir araya getirip çözümü beraber ortaya koyacağız. Diyoruz ki, artık bir işçi bir ay bile çalışsa kıdem tazminatı alacak. Fon kurulsun, her işçinin hesabına yatsın. Ancak sosyal tarafları orta noktada buluşturmak çok önemlidir. Sayın Cumhurbaşkanımız da, başbakanlığı döneminde "uzlaşın gelin" demişti. Bu uzlaşıya çalışıyoruz. Bizden sonra gelenler hazır bir zemin bulacaklar.
Peki, Kıdem tazminatı fonu ne gibi değişiklikler içeriyor? Kıdem tazminatı fonunu işçi, işveren ve devlete ne gibi fayda sağlıyor? Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel AjansHaber’e değerlendirdi.
KIDEM TAZMİNATININ FONKSİYONLARI ORTADAN KALKIYOR
Kıdem tazminatı fonunun gelmesiyle, tazminat fonksiyonlarının ortadan kalktığını belirten Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel “Şu anda kıdem tazminatını 7 hal gerçekleşince alıyoruz. Ancak kıdem tazminatı fonu gelirse 2 buçuk halde alacağız. Bu 2 buçuk halden bir tanesi ölüm, bir tanesi 65 yaşına gelince emeklilik, buçuğu da fonda 10 yıl kalırsak gayrimenkul almak şartı ile yarısını alabiliyoruz. Yani kıdem tazminatının fonksiyonları ortadan kalkmış oluyor” dedi.
30 GÜN YERİNE 12 İLE 18 GÜN ARASINA KIDEM TAZMİNATI ALINACAK
Fon ile birlikte kıdem tazminatı rakamlarının düşeceğini ifade eden Ali Tezel “Şu anda her yıla 30 gün alıyoruz ama fon diyor ki yüzde 3, yüzde 4 ya da yüzde 5 kesinti olacak diyor. Bu da şu demek 12 ile 18 gün arasında kıdem tazminatı alacağız. Yani alacağımız kıdem tazminatı rakamları da düşmüş oluyor” dedi.
İŞÇİ VE İŞVERENE FAYDASI YOK
Kıdem tazminatı fonunun yürürlüğe girmesi ile birlikte işçi ve işverene hiçbir katkı sağlamayacağını hatta zararı olacağını dile getiren Tezel “Kıdem tazminatının fona geçmesinin işverene ve işçiye bir faydası yok zararı var. Bir tek devlete faydası var ve tepe tepe 10 yıl hiç para çıkmayacak dev bir fona sahip olacaklar. İşveren faydası yok diyorum çünkü normalde işveren her çıkan işçiye tazminat ödemezler ama fon gelirse işveren her ay fona para ödemek zorunda. İkincisi şu anda kıdem tazminatı parasını cebimde taşıyorum, sermayemde değerlendiriyorum ama fon gelirse her ay fona devretmek zorunda olacağım. Üçüncü olarak iş yerinde huzursuzluk çıkaran işçiyi kıdem tazminatı ödemeden işveren kapının önüne koyabiliyor fakat fon gelirse bunu yapamayacak. Hatta bana küfür eden kişiye hatta para ödemiş olacağım” dedi.
İŞVEREN İÇİN KÖTÜ ÇÜNKÜ…
Kıdem tazminatının en büyük özelliği işçinin, işveren ve işyerine bağlığının ödülüdür. Yani ne kadar uzun süre bağlı kalırsa o kadar çok olur. Ama artık bağlılığın ödülü diye bir şey yok, ben kendim çıksam da çıkmasam da, çalışsam da çalışmasam da her ay benim için fona para yatıracak. Bu anlamda işveren için kötü.
İŞÇİ İÇİN KÖTÜ ÇÜNKÜ…
Tezel, mevcut sistemde işçinin kıdem tazminatı alacağı daha rahat hareket eden işçinin, paranın fona geçmesi zor duruma düşeceğini söyledi. Tezel özetle şöyle konuştu:
“İşçi için şu anda 7 halde alıyor dedik, işten çıktığımızda işsizlik aldığımız dönemde toplu para aldığımız için daha rahat iş arayabiliyoruz ve daha uzun süre iş arama ihtimalimiz oluyor. Fakat fon gelirse işsiz kaldığımız dönemde kıdem tazminatı alamayacağımız için ben işsizlik dönemini rahat geçiremeyeceğim ve bir an önce iş bulmak zorunda kalacağım. İkinci olarak her yıl için 30 gün alıyordum fon gelince 12, 13 veya 14 günlük alacağım. O parayı da ölürsem miraslarım alacak veya 65 yaşına gelirsem, emekli olursam alacağım. Yani 65 yaşından önce fondan para alamayacağım”
"DEVLET 10 YIL BOYUNCA KULLANACAK"
Kıdem tazminatı fonunun sadece devletin işine yarayacağını söyleyen Tezel “Devlet tarafından artık satılacak ve özelleştirilecek mal kalmadı ama devlete para lazım fondan da 10 yıl boyunca para çıkamayacağı için devletin 10 yıl boyunca tepe tepe kullanacağı bir fon olacak. Bu yüzden kıdem tazminatı fonu istiyorlar” dedi.