Kimler malulen emekli sayılır?

Mehmet Ardalı

16.03.1968 Bulgaristan doğumluyum. Türkiye'ye 10.03.1992 yılında yerleştik. Sigorta başlangıç tarihim 05.08.1992. Bu zamana kadar kesintisiz çalıştım ve 6.750 günüm var. Bulgaristan'da 1986/1988 yıllarında 27 ay askerlik yaptım. 1989 yılından 1992'ye kadar Bulgaristan'da 3 yıl çalışmam var. Benim sorum; normal olarak ne zaman emekli olabilirim? Bulgaristan'daki 3 yılımı ve askerliğimi ödersem ne zaman emekli olabilirim? Kanser tedavisi gördüm ve tek böbreğimi aldılar. Malulen emekli olmak istemiyorum. İhtiyaç olduğunda çalışmak istiyorum. Teşekkür ediyorum.

CEVAP: Bulgaristan göçmenlerinin, borçlanma hakkından faydalanabilmeleri için;
- 1 Ocak 1989 tarihinden 8 Mayıs 2008 tarihine kadar geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi tutulmuş olmaları,
- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olup, Türkiye'de ikamet ediyor olmaları,
- 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamaları,
- Geldikleri ülkedeki çalışma sürelerini belgelendirmeleri,
- Borçlanma için yazılı istekte bulunmaları,
- Tebliğ edilen borç miktarını üç ay içinde ödemeleri gerekmektedir.
Yukarıda sayılan borçlanma şartları mevcut ise, yani göçe zorlanma varsa, Bulgaristan'da geçen üç yıl hizmetinizi ve askerliğinizin 24 ayını borçlanabilirsiniz.
05.08.1992 tarihli Sigorta girişinize göre; 25 yıl, 53 yaş ve 5.600 günle emekli olabilirsiniz. Bulgaristan'da geçen hizmetlerinizin 4 yıl 3 ayını borçlanabilirseniz giriş tarihiniz 05.05.1988 olur ve 50 yaşınızın dolduğu 16.03.2018'de emeklilik müracaatı yapabilirsiniz.
Meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılıyor. %60 çalışamaz raporu alabilirseniz, malulen emeklilik için müracaat edebilirsiniz.

Veya Vergi Dairesi'nden "Vergi İndiriminden Faydalanabilir Yazısı" alabilirseniz; normal emekli olursunuz. Emekli olduktan sonra tekrar Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olarak çalışabilirsiniz. Fakat malulen emekli olursanız, tekrar çalışamazsınız. Çalışırsanız emekli maaşınız kesilir. Engelli ile malullük emekliliği arasındaki fark budur.


 NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM?

 İdris Yelmeç/İstanbul

01.01.1962 doğumluyum. 1993 tarihli Sigorta girişim var. 1982/1984 yıllarında 20 ay askerlik taptım ve borçlanıp ödedim. 1984/1985 yıllarında 18 ay Libya'da çalışmam?var. Borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim, ne kadar öderim? Teşekkür ederim.

CEVAP: 20 ay askerliğiniz 28.09.1993 tarihinden önce olduğu için, giriş tarihiniz 28.01.1992 oluyor. 25 yıl, 53 yaş ve 5.600 gün ile emekli olabilirsiniz. 20 ay askerlik borçlanmanız dahil toplam 5.240 gününüz var. Bir sene daha prim öderseniz, 25 yılınızın dolduğu 28.01.2017 tarihinde, 5.600 günle emeklilik müracaatı yapabilirsiniz. Yurt dışı çalışmanız ilk işe giriş tarihinizden önce olduğu için, 18 ayını borçlanırsanız, 18 ay önce emekli olursunuz.

Yazarın tüm yazıları Türkiye Gazetesin'den izin alınarak yayınlanmaktadır.