Memur maaşı görev ve yer değişikliğinde hangi tarihte başlar?
Sosyal güvenlik Uzmanı Şevket Tezel bugünkü "Memurların Görev ve Yer Değişikliklerinde Yeni Maaşı Hangi Tarihten Başlar?" başlıklı yazısında yine memur haklarına ilişkin bilinmeyenlere ışık tuttu.
Memurların maaşları rutin olarak her altı ayda bir maaş,
yan ödeme ve taban aylık katsayısına bağlı olarak artar. Bu genel
artıştır. Bir de memurun kendine özel durumundan kaynaklanan
artışlar yaşanır.
Bunlardan ilki memurun derece ve kademesine bağlı olarak meydana gelen artışlardır. İkincisi ise memurun görev ve yer değişikliğinden meydana gelen artışlar olabilir. İşte görevde yükselme suretiyle ya da doğrudan başka bir kadroya atanan hatta ilk defa veya yeniden memuriyete atanan Devlet memurlarının, atandıkları göreve aybaşından önceki ya da sonraki bir tarihte başladıklarında, yeni görevlerinin mali haklarına ne zaman hak kazanacakları konusunda tereddüt yaşanabiliyor.
657 sayılı Kanuna tabi kurumlarda görevlendirilen memurlara hizmetlerinin karşılığında, kadroya dayanılarak ay itibariyle ödenen parayı ifade eden maaş çeşitli unsurlardan oluşuyor. Bunlar genel olarak derece ve kademesine göre gösterge aylığı, derece, kademe ve unvanına göre ek gösterge aylığı, kıdemine göre kıdem aylığı, derecesi, sınıfı ve unvanına göre özel hizmet tazminatı, yan ödeme diye tabir edilen, iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük zammı gibi zamlar ile ek ödemeden oluşuyor. Bazı makam ve görevler için de makam ve görev veya temsil tazminatı ödeniyor.
666 sayılı KHK’ye göre bu makam ve görev veya temsil tazminatlarının yerini ücret ve tazminat adı altında ödeme yerini alıyor. Bu konuda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 161 inci maddesinde yer alan;
“Derece yükselmesi veya daha aşağı bir dereceye atama halinde,
A) Bulunduğu dereceden yukarı derecelere atanan memur; a) 68 nci maddenin (B) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesine, b) Yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesi evvelce iktisap ettiği göstergeden düşük ise, iktisap ettiği göstergeye eşit olan kademenin göstergesine, Tekabül eden aylığı alır. Alt derecede eşit göstergeli kademede geçirilen süre dikkate alınır.
B) Kazanılmış hak aylık derecelerinden daha aşağı bir dereceye atanan memur, kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak kaydıyla, a) Atandığı derecede eski derecesinde almakta olduğu kademe göstergesine, b) Atandığı derecede eşit gösterge yok ise, eski göstergesine en yakın kademenin göstergesine, tekabül eden aylığı alır.” hükmünü esas almak gerekiyor.
Kanun Ne Diyor? 657 sayılı Kanunun 165 inci maddesine göre “Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlar, göreve başladıkları günden itibaren aylığa hak kazanır. Bu suretle göreve başlamada ilk aylık, gün hesabiyle ay sonunda ödenir.” hükmü, Yine 657 sayılı Kanunun “Kademe ilerlemesinde aylığa hak kazanma” başlıklı 166 ncı maddesinde “Kademe ilerlemesinde Devlet Memurunun, bu ilerlemeye müstahak olduğu tarihi takip eden ay başından itibaren aynı derecenin bir ileri kademesine ait aylığa hak kazanacağı” “Derece değişikliğinde aylığa hak kazanma” başlıklı 167 nci maddesinde; “Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin aylığına hak kazanacağı” “Görev yeri değiştirilen memurların aylıkları” başlıklı 169 uncu maddesinde “Bulundukları yerden başka yerlerdeki görevlere nakledilen ve mehil süresi içinde yeni görevlerinde işe başlayan memurlarla,yer değiştirme suretiyle başka kurumlara atanan memurların aylıklarının, işe başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren yeni görev yerinde ödeneceği, eski görev yerinde alınan aylıklar için kurumlar arasında herhangi bir hesaplaşma yapılmayacağı,” vurgulanıyor.
Tebliğ Ne Diyor? 11.05.2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 160 seri nolu Devlet Memurları Genel Tebliğinde de bu konuda; Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlara aylıkları, göreve başladıkları tarihten itibaren gün hesabıyla ay sonunda ödendiğinden, zam ve tazminatlarının da buna göre ödenmesi, 657 sayılı Kanunun 164 üncü maddesine göre memurların aylıkları peşin ödendiğinden ve emekliye ayrılma ile ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylıklar geri alınmadığından zam ve tazminatların da geri alınmaması; istifa halinde ise istifa tarihi ile ay sonuna kadar olan süreye isabet eden zam ve tazminatların, aylıklarda olduğu gibi geri alınması, Üst derece ile alt derecelere yapılan atamalarda ve görev değişikliğinde memur, atandığı göreve başladığı tarihi izleyen aybaşından itibaren atandığı derecenin aylığına hak kazandığından, yeni derece ve görevlerine ait zam ve tazminatlarının da buna göre ödenmesi, ancak 657 sayılı Kanunun 68/B bendine göre atananların aylık ve diğer hakları atandıkları yeni kadro dereceleri üzerinden göreve başladıkları günden itibaren ödendiğinden, bu kadro dereceleri için öngörülen zam ve tazminatların göreve başladıkları günden itibaren ödenmesi, 657 sayılı Kanunun 169 uncu maddesinde, naklen atamalarda ilgililerin yeni görev yerlerinde göreve başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren aylığa hak kazanacakları belirtilmiş olup, mehil müddetini kullanmakta iken rapor veya zorunlu nedenlerle yeni görev yerlerinde göreve başlayamayanların aylıklarının ve aylıklarla birlikte peşin ödenen zam ve tazminatlarının, yeni görev yerlerinde ödenmesi, gerektiği vurgulanıyor.
Son Tahlil Yasa ve tebliğdeki hükümlere bakıldığında, görevde yükselme (Terfi) ile atanmalarda ve torba kadrolara atanmalarda yeni maaşa atanma tarihinden itibaren hak kazanılırken, naklen atamalarda yeni göreve başlamalarını, derece yükselmelerinde ve daha aşağı derecelere atanmalarda yeni görevine başladığı tarihi takip eden ay başından itibaren yeni aylığa hak kazanılmış oluyor.
Bunlardan ilki memurun derece ve kademesine bağlı olarak meydana gelen artışlardır. İkincisi ise memurun görev ve yer değişikliğinden meydana gelen artışlar olabilir. İşte görevde yükselme suretiyle ya da doğrudan başka bir kadroya atanan hatta ilk defa veya yeniden memuriyete atanan Devlet memurlarının, atandıkları göreve aybaşından önceki ya da sonraki bir tarihte başladıklarında, yeni görevlerinin mali haklarına ne zaman hak kazanacakları konusunda tereddüt yaşanabiliyor.
657 sayılı Kanuna tabi kurumlarda görevlendirilen memurlara hizmetlerinin karşılığında, kadroya dayanılarak ay itibariyle ödenen parayı ifade eden maaş çeşitli unsurlardan oluşuyor. Bunlar genel olarak derece ve kademesine göre gösterge aylığı, derece, kademe ve unvanına göre ek gösterge aylığı, kıdemine göre kıdem aylığı, derecesi, sınıfı ve unvanına göre özel hizmet tazminatı, yan ödeme diye tabir edilen, iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük zammı gibi zamlar ile ek ödemeden oluşuyor. Bazı makam ve görevler için de makam ve görev veya temsil tazminatı ödeniyor.
666 sayılı KHK’ye göre bu makam ve görev veya temsil tazminatlarının yerini ücret ve tazminat adı altında ödeme yerini alıyor. Bu konuda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 161 inci maddesinde yer alan;
“Derece yükselmesi veya daha aşağı bir dereceye atama halinde,
A) Bulunduğu dereceden yukarı derecelere atanan memur; a) 68 nci maddenin (B) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesine, b) Yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesi evvelce iktisap ettiği göstergeden düşük ise, iktisap ettiği göstergeye eşit olan kademenin göstergesine, Tekabül eden aylığı alır. Alt derecede eşit göstergeli kademede geçirilen süre dikkate alınır.
B) Kazanılmış hak aylık derecelerinden daha aşağı bir dereceye atanan memur, kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak kaydıyla, a) Atandığı derecede eski derecesinde almakta olduğu kademe göstergesine, b) Atandığı derecede eşit gösterge yok ise, eski göstergesine en yakın kademenin göstergesine, tekabül eden aylığı alır.” hükmünü esas almak gerekiyor.
Kanun Ne Diyor? 657 sayılı Kanunun 165 inci maddesine göre “Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlar, göreve başladıkları günden itibaren aylığa hak kazanır. Bu suretle göreve başlamada ilk aylık, gün hesabiyle ay sonunda ödenir.” hükmü, Yine 657 sayılı Kanunun “Kademe ilerlemesinde aylığa hak kazanma” başlıklı 166 ncı maddesinde “Kademe ilerlemesinde Devlet Memurunun, bu ilerlemeye müstahak olduğu tarihi takip eden ay başından itibaren aynı derecenin bir ileri kademesine ait aylığa hak kazanacağı” “Derece değişikliğinde aylığa hak kazanma” başlıklı 167 nci maddesinde; “Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin aylığına hak kazanacağı” “Görev yeri değiştirilen memurların aylıkları” başlıklı 169 uncu maddesinde “Bulundukları yerden başka yerlerdeki görevlere nakledilen ve mehil süresi içinde yeni görevlerinde işe başlayan memurlarla,yer değiştirme suretiyle başka kurumlara atanan memurların aylıklarının, işe başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren yeni görev yerinde ödeneceği, eski görev yerinde alınan aylıklar için kurumlar arasında herhangi bir hesaplaşma yapılmayacağı,” vurgulanıyor.
Tebliğ Ne Diyor? 11.05.2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 160 seri nolu Devlet Memurları Genel Tebliğinde de bu konuda; Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlara aylıkları, göreve başladıkları tarihten itibaren gün hesabıyla ay sonunda ödendiğinden, zam ve tazminatlarının da buna göre ödenmesi, 657 sayılı Kanunun 164 üncü maddesine göre memurların aylıkları peşin ödendiğinden ve emekliye ayrılma ile ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylıklar geri alınmadığından zam ve tazminatların da geri alınmaması; istifa halinde ise istifa tarihi ile ay sonuna kadar olan süreye isabet eden zam ve tazminatların, aylıklarda olduğu gibi geri alınması, Üst derece ile alt derecelere yapılan atamalarda ve görev değişikliğinde memur, atandığı göreve başladığı tarihi izleyen aybaşından itibaren atandığı derecenin aylığına hak kazandığından, yeni derece ve görevlerine ait zam ve tazminatlarının da buna göre ödenmesi, ancak 657 sayılı Kanunun 68/B bendine göre atananların aylık ve diğer hakları atandıkları yeni kadro dereceleri üzerinden göreve başladıkları günden itibaren ödendiğinden, bu kadro dereceleri için öngörülen zam ve tazminatların göreve başladıkları günden itibaren ödenmesi, 657 sayılı Kanunun 169 uncu maddesinde, naklen atamalarda ilgililerin yeni görev yerlerinde göreve başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren aylığa hak kazanacakları belirtilmiş olup, mehil müddetini kullanmakta iken rapor veya zorunlu nedenlerle yeni görev yerlerinde göreve başlayamayanların aylıklarının ve aylıklarla birlikte peşin ödenen zam ve tazminatlarının, yeni görev yerlerinde ödenmesi, gerektiği vurgulanıyor.
Son Tahlil Yasa ve tebliğdeki hükümlere bakıldığında, görevde yükselme (Terfi) ile atanmalarda ve torba kadrolara atanmalarda yeni maaşa atanma tarihinden itibaren hak kazanılırken, naklen atamalarda yeni göreve başlamalarını, derece yükselmelerinde ve daha aşağı derecelere atanmalarda yeni görevine başladığı tarihi takip eden ay başından itibaren yeni aylığa hak kazanılmış oluyor.
Yorumlar