Memura performans kriteri işten atılabilecek!

“Hükümet kamuda 'performans' sistemini yaşama geçiriyor. DPB yönetmelik taslağı hazırladı. Taslağa göre sözleşmeli memur 'başarısız' bulunursa işten atılacak, başarılı olanın ücreti artacak mı sorusu yanıt buldu.

Yeni Şafak'tan Ahmet Ünlü'nün bugünkü yazısında ele aldığı performans sistemi yeniden düzenleniyor. Buna göre başarışız olan memur işten atılabilecek. 

Hükümet Programı'na göre yılsonuna kadar Kamu Personel Reformu yapılması kararlaştırılmışken Devlet Personel Başkanlığı tarafından hazırlanan “Kamu Personelinin Başarılarının Değerlendirilmesine İlişkin Genel Yönetmelik Taslağı'nın” kamu kurumlarının görüşe açılması anlaşılabilir bir davranış değildir. Çünkü, mevcut mevzuata göre hazırlanan taslağın anlamı zımnen reformun yapılmayacağıdır. Önceliğin reforma verilmesi gerekirken kolaycılığa kaçılarak lime lime dökülen bir mevzuatla performans sistemi kurulmaya çalışılması temelleri çürük bir binanın üzerine villa kurmaya benziyor.

Taslağa bakıldığında KİT personeline uygulanan sicil ve başarı değerlendirmesini düzenleyen yönetmelik kaldırılarak memurların ve sözleşmeli personelin tamamına yönelik bir performans değerlendirme sistemi getirilmektedir.

BAŞARILI MEMURLARIN MAAŞI ARTACAK MI?
Taslakla, Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği'nin 2011 yılında kaldırılmasından sonra memurlar açısından oluşan boşluk kaldırılmaya çalışılmaktadır. Ancak, memurlar açısından dayanak maddesinin olmadığını düşünüyoruz. 657 sayılı Kanun'un bütün maddelerinin aynı kefeye konularak dayanak maddesi oluşturulması doğru değildir.

Kurulan sistemin temeli başarının ödüllendirilmesine dayandırılmalıdır. Ancak, taslakta bunu göremiyoruz. Basında çıkan haberlere göre memura 'başarı puanı' verileceği ve memur 'başarılı' bulunursa ücreti artacağı, yurtdışına gönderileceği, başarısız bulunursa görevi ya da görev yeri değiştirileceği, eğer memur sözleşmeliyse ve “başarısız” bulunursa cezası daha da ağır olacağı ve sözleşmesi fesh edilerek işten atılacağı ifade ediliyor. Ancak, bu taslağa göre memurların maaşının artacağı yönünde bir düzenleme yoktur ve olamazda. Çünkü, yönetmelikle maaş artışı sağlanamaz. Maaş artışının nasıl yapılacağı mevzuatta açıkça belirtilmiş olup, yönetmelikle belirtilen performans kriterlerine göre memurların maaşının artacağı yönünde bir düzenleme yoktur.

PERSONEL BU HABERLE PANİKLEDİ
Mevcut uygulama bilinmeyince böyle garip haberlerin yapılması kaçınılmazdır. Taslağa göre başarısız bulunan sözleşmeli personelin sözleşmesinin feshi mümkün değildir. Çünkü, 399 sayılı KHK'nin 42 ve 43'üncü maddelerine göre; Sicil ve başarı değerlemesi (D) düzeyinde (59 ve aşağı puan) olanlarla başka bir sicil amirinin yanında, bulundukları görevin temel ücreti tutarında bir ücretle altı ay daha denenmek üzere yeni bir sözleşme yapılır ve bu süre sonunda da sicil ve başarıları (D) düzeyinde olanların sözleşmeleri fesh edilir ve haklarında 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. Dolayısıyla zaten mevcut uygulamada sicil ve başarı değerlemesi 59 ve aşağı olanlara nasıl bir işlem yapılacağı belirlendiğinden bu düzenlemeyi bilmeden yapılan haberlerin personeli panikletmeden öte bir işlevi olmayacaktır.

TASLAK YÜRÜRLÜKTE KALMAKTA
Mevcut uygulamayı yönlendiren “Kamu İktisadi Teşebbüsleri Sözleşmeli Personel Sicil Ve Başarı Değerlemesi Hakkında Yönetmelik” yapılacak değerlendirmede yetersiz kaldığından yeni bir taslağa ihtiyaç duyulmuştur. Dolayısıyla taslak ekinde yer alan kriter dışında yeni bir değişiklik yoktur. Nitekim taslakla mevcut yönetmelik yürürlükten kaldırılmaktadır.

Taslağın 27'nci maddesine göre, yıllık birbirini takip eden üç başarı değerlendirme döneminde başarı puanı A ve B düzeyinde yer alan personelin bu durumu görevde yükselmelerinde, göreviyle ilgili kişisel gelişim imkanlarının desteklenmesinde, yer değiştirme uygulamalarında, yurtdışı görevlendirmelerde ve insan kaynakları planlamasının diğer alanlarında esas alınacaktır. KİT personeli açısından ise nasıl bir işlem yapılacağı 399 sayılı KHK'de düzenlenmiştir. Başarı puanları C ve D düzeyinde olan personelin eksikliklerinin giderilmesi için amirler tedbir almak zorunda olup, amirle memur görüşme yaparak eksiklik olduğu düşünülen alanla ilgili gelişim planı hazırlanarak uygulama yapılmak zorundadır. Benzer düzenlemelere 399 sayılı KHK'de de rastlanmaktadır. Buna göre sözleşme süresi içerisinde gelişen hizmet şartlarına göre sözleşmeli personelin görevi veya görev yeri değiştirilebilir. Sözleşmeli personelin daha üst bir göreve getirilebilmesi için bu görevin iş gereklerini taşıması, boş bir pozisyonun bulunması ve sicil ve başarı değerlemesinin A veya B düzeyinde olması gerekmektedir.

KİT PERSONELİNİN MAAŞI ARTACAK MI?

Mevcut uygulamaya göre KİT'lerde çalışan sözleşmeli personelinin başarı ücreti sicil ve başarı puanına göre belirlenmektedir. Buna göre, sözleşmeli personelden sicil ve başarı değerlemesi sonucunda sicil ve başarıları (A) düzeyinde olanlara temel ücretlerinin % 8'i, (B) düzeyinde olanlara % 4'ü, (C) düzeyinde olanlara % 2'si oranında hesaplanacaktır.
Yeni taslağa göre aynı yöntem muhafaza ediliyor, sadece kriterler değiştiriliyor. Bir de puanı C ve D düzeyinde olanlara amirlerinin yeni bir gelişim program hazırlaması öngörülüyor. Yani amirler kafasına göre değerlendirme yapamayacaklar, yapsalar dahi hazırlayacakları gelişim planları ile karşı karşıya kalacaklar.

Bu düzenleme mevcut mevzuata göre sadece bürokrasiyi arttıracak ve uygulamayı içinden çıkılmaz hale getirecektir. Maalesef işportacı yöneticilerin bu düzenlemeyi anlaması dahi imkansızdır. Kaldı ki anlasalar dahi memurunu değerlendirecek donanımda olmayan amirlerin nasıl bir süreç takip edeceklerini merak ediyoruz. Bu durum, değerlendirmenin çoğunlukla KİT'lerde çalışan personel için A düzeyinde, diğer kurumlarda çalışan memurlar açısından ise A ve B düzeyinde yığılacağı anlamına gelmektedir. Sonuç olarak hiçbir personelin paniklemesine gerek yoktur. Çıkan haberlerin konunun evveliyatının bilinmemesinden kaynaklandığını düşünüyoruz. Yani kaz, koz olarak anlaşılmıştır vesselam diyebiliriz.