Memurların ikramiye ve aylık hesabı nasıl yapılır?

Emekli Sandığı kapsamında emekli ikramiyesi ve emekli aylığı emekli sandığı matrahından hesaplanır. Bu matrahta ek gösterge en önemli belirteç olmaktadır. Ek göstergede de unvan, sınıf ve öğrenim belirleyicidir.

Bugünkü yazıma okurlarımızdan gelen sorulara vereceğimiz cevaplara ayırdık. Bugün köşemizde değerlendireceğimiz sorular memurların emekli ikramiye hesabına ilişkin olacak. İlk sorumuz Nurçen Arslankara sormuş.

İKRAMİYEM NASIL HESAPLANACAK? 

“15.07.1974 tarihinde Emekli Sandığına bağlı olarak kamuda memur unvanıyla işe başladığını, 1980 Ağustos ayında evlendiğini ve 7 ay sonrasında evlilik nedeniyle 23.02.1981 yılında işten ayrıldığını, Şubat 2016'da SSK’lı olarak çalışıyorken doğum borçlanması ile beraber 3,5 sene SSK süresini tamamladığını, toplamda 10 seneyi de doldurarak SSK sigortalılığından emekli olduğunu”  belirten Nurçen Hanım “Emekli Sandığı kapsamında geçen 6 yıl 8 aylık çalışmışlığım karşılığında emeklilik ikramiyesi alabilir miyim? Ne şekilde alabilirim? Ne kadar tutar?” diye sorusunu yöneltiyor.

Okurum Nurçen Hanım 6270 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonrasında emekli olduğu için bu kanun kapsamındaki koşullara tabi bulunuyor.

6270 sayılı Kanun kapsamında ikramiye alma koşulları emsali SSK’lının kıdem tazminatı alma koşullarına benzetildiğinden evlilik tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde evlilik nedeniyle işten ayrıldığından 6 yıllık hizmet karşılığında ikramiye alma hakkına sahip bulunuyor.

Okurum 2016 yılında emekli olduğundan Şubat 2016 ayında geçerli olan 0,088817 memur maaş katsayısı ve 1,390277 taban aylık katsayısı üzerinden ve ayrıldığınız tarihteki 11/2 derece ve kademe üzerinden ikramiye hesaplanmalı.

11/2 Derece kademenin karşılığı olan 570 gösterge 140 kıdem puanı üzerinden hesaplanacak matrahı 1917,41 TL olacak. Bu rakamın içine en yüksek devlet memuru aylığının yüzde 55’i olan özel hizmet tazminatı ile taban aylık katsayısının 1000 ile çarpımından oluşan taban aylığı da dâhil edilmeli. Yani alması gereken emekli ikramiye tutarı 11504,46 TL olmalı. 8 aylık fazlalık kısım için ise yasadaki engel nedeniyle 1 yıldan az süre olduğundan ikramiye tahakkuk etmeyecek.

Anlaşılan okurum emekli 1974 sigorta başlangıçlı biri olarak 2016 yılında emekli olmakla emekli aylığı bakımından oldukça zarar etmiş gözüküyor.  Buna karşın emekli olduğu tarihin yeni olması emekli ikramiyesi bakımından da kendisini karlı kılıyor. Zira eğer örneğin tam 20 yılı doldurarak 15.07.1994 yılında emekli olsaydı alacağı ikramiye bugün o zaman geçerli eski TL ile 1100 memur maaş katsayısı ve 2925 taban aylık katsayısı ile 6 yıl için 47,34 TL ikramiye alacak ve acaba bir yanlışlık mı var diye soruşturmaya başlayacaktı.

UZMAN ERBAŞ HAMZA BEY'İN SORUSU 

TSK da halen uzman erbaş olarak çalışmakta olan okurum Yasin Bey soruyor: “14.11.1994 Tarihinde göreve başladım. Ayrıca 15 ay askerlik borçlanmasını ödedim. Meslek lisesi mezunuyum. Şu anki derecem 2-3, ek göstergem 2500’dür. 01.01.2017 tarihinden itibaren memurluğa geçişim olacak.03.03.2018 Tarihinde yasadan kaynaklanan nedenden emekli olacağım. Aynı çalışma şartlarıyla aynı hizmet yılıyla şu an emekli olursam emekli maaşımın ve ikramiyemin miktarını söyler misiniz?”

Bu zorlu görevi yürütmekte olan okurumuza hemen cevap verelim.

2/3 derece kademenin gösterge karşılığı olan 1265 gösterge, 500 kıdem puanı ve 2500 ek gösterge üzerinden yapılacak hesaplama ile okurumuzun emekli ikramiyesi bugünkü katsayılarla ama 2018 yılında sağlayacağı toplam 28 yıl 10 ay hizmet süresi üzerinden 69.616 TL ikramiyeye hak kazanacak. Bu rakam bugünkü katsayıya göre olduğu için 2018 yılına kadar gelecek memur katsayı zamlarını da buna eklemeli. Tavsiyem 03.03.2018’de değil de 15.04.2018 maaşını alarak 16.04.2016 tarihinden itibaren emekliye ayrılmasıdır. Bu şekilde 10 aylık fazlalığı 1 yıla tamamlayarak 2016 yılı rakamlarıyla 2.486 TL daha ikramiye artışı sağlayabilir.  

Bir diğer okurum yine uzman erbaş Cemil Bey de ¾ derece-kademede bulunduğunu ek göstergesinin 1833 olduğunu ve fiili hizmet zammı dahil 25 yıl hizmetle 2016 yılı Ağustos ayında emekli olacağını belirterek emekli aylığı ve ikramiyesini soruyor. Bu okurumuz da Ağustos ayında emekli olduğunda 56.789 TL ikramiye ile 1772 TL emekli aylığı (Ek ödeme dahil) alabilecek.

 UZMAN ERBAŞIN İNTİBAK SORUNU 

Diğer bir okurum Yusuf bey, “22 yıl uzman erbaş olarak TSK’da görev yaptıktan sonra yaş haddinden dolayı 4 ay da TSK’da sivil memurluğu yaptıktan sonra 27 yıl 3 ay hizmetle 3/6 Derece/Kademe ve 1467 ek gösterge emekli edildiğini” belirterek “Uzman çavuş emeklisi miyim yoksa sivil memur emeklisi miyim?” diye soruyor.

Uzman erbaş emekliliği veya memur emekliliği şeklinde yasal bir ayrım bulunmadığını, Emekli Sandığı emekliliğinin unvan, sınıf ve öğrenim derecesine göre şekillenen ek göstergenin belirleyici olduğu bir aylık hesabını içeren bir sistem olduğunu belirterek okurumuzun cevabına geçelim. Emeklilikte unvan da önemlidir ve emeklilik kaydında unvanın ne olduğu geçer zira ek gösterge unvana da bağlıdır. Burada uzman erbaşlıkta geçen son öğrenim durumu esas olacaktır.

6663 sayılı Kanunla 2016 yılında tanınan hakla uzman erbaşların ek gösterge sorunu çözülmüştü. Hem aynı derece astsubayların ek göstergesinin üçte ikisi değil altıda beşi oranında ek göstergeye hak kazanırken uzman erbaşların 1. ve 2.dereceye yükselebilmelerinin de önü açılmıştı.

6663 sayılı yasa çıkmadan önce uzman erbaş olarak görev yapmış olanlardan, bu görevleri üzerinden emekli, adi malûllük, vazife malûllüğü aylığı bağlanmış olanların veya uzman erbaşlık görevi esas alınarak dul ve yetim aylığı bağlanmış olanların aylıkları, uzman erbaşlık görevinin sona erdiği tarihteki en son öğrenim durumları ve bu madde esas alınarak yeni Gösterge Cetveline göre yeniden belirlenmesi gerekiyor. Ancak aynı yasa gereği aylıkların bu şekilde yeniden belirlenmesinden dolayı geçmişe yönelik aylık ve ikramiye farkı ödenmeyecek.

Yani bu kapsamda okurum Yusuf Bey’in de öğrenim derecesine göre intibak ettirilerek derece ve kademesinin yükseltilmesi ek göstergenin de bu yeni yükselme ve yeni orana göre yenilenmesi gerekiyor.

Bu konuda istifhama ve sonradan sivil memur olanların mağduriyetine neden olan husus 6663 sayılı Yasanın 17 nci maddesindeki “Uzman erbaş olarak görev yapmış olanlardan bu görevleri üzerinden emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanların veya uzman erbaşlık görevi esas alınarak dul ve yetim aylığı bağlanmış olanların aylıkları, uzman erbaşlık görevinin sona erdiği tarihteki en son öğrenim durumlarına göre yeniden belirlenir” hükmünün yanlış yorumlanmasından kaynaklanıyor.

Uzman erbaşlıktan sonra yaş nedeniyle ayırtılıp sivil memur yapılanların 6663 sayılı Kanunla tanınan haktan yararlanması bakımından yaşadığı bu konuda sorun emekli olanların intibakının nasıl yapılacağı konusunun 5434 sayılı Kanunun ek 67 nci maddesi çerçevesinde DPB’nin görüşleri ışığında Maliye Bakanlığı ve SGK’ca birlikte belirlenmemesi soruna çanak tutuyor.

Son görev yaptığı kurumunun ek gösterge ve derece intibakı konusunda tereddüt ediyorsa DPB'den görüş alması işin doğrusudur. 

Okurumun yazılı olarak başvurmasını, olumsuz cevap halinde 60 gün içinde idari dava açmasını tavsiye ediyorum.   

Bu yazının tüm hakları Memurhaber.com'a aittir. "www." biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.