Miş gibi İngilizce, Miş gibi eğitim

Resmi bir görev gereği bir süre Danimarka’da yaşadım. Bir gün iş çıkışında, istasyonda tren beklerken, çöplerden teneke kutu, plastik vs toplayan hırpani giyinişli bir adam yanımdan geçerken bir şeyler söyledi. Anlamadım çünkü Danimarkaca (Danca) bilmiyordum. İngilizce konuşabildiğimi söyleyince adam “ you look tired” dedi. Yorgun görünüyormuşum. Danimarka’nın garibanıyla başladık İngilizce muhabbete.

Çöp toplayan 50 yaşlarındaki bu adam sadece liseye kadar okumuş ve muhtemelen 3 sene kadar İngilizce eğitim almış olmalı. Trene bindikten sonra nasıl olurda bu adam İngilizceyi böyle konuşabiliyor diye düşündüm durdum.

Elin çöpçüsü diye küçümsediğimiz adam bile İngilizce konuşabiliyorken biz neden İngilizce öğretemiyoruz? Aslında bu soru çok saçma. Saçma bir soru çünkü biz tarih veya matematiği de öğretemiyoruz ki. İngilizcede başarısızlığımızı öğretmen de öğrenci de veli de kabul ediyor. Çünkü İngilizcede sonuç herkes tarafından kolaylıkla fark edilebiliyor. Öğrenci sınavdan yüksek puan alsa bile, basit bir cümle bile kuramadığında aslında İngilizce öğrenemediğinin farkına varıyor.

Ancak diğer derslerde durum öyle değil. Sınavlarda yüksek not alsa bile öğrenciler aslında matematik, coğrafya veya fizikte öğrenmiyor. Günlük hayatta bu derslerin öğretileri doğrudan kullanılmadığı için bu alandaki başarısızlık kolay fark edilmiyor. İngilizcenin aksine bu derslerden yüksek not alan öğrenci kendini başarılı sanıyor. Gerçek uluslar arası sınavlarda karşımıza çıkıyor.  

İngilizcedeki başarısızlığımızı kendi kendimize kabul ediyoruz ama diğer derslerdeki başarısızlığımızı görmek için uluslar arası sınav sonuçlarına bakmamız gerekiyor. 400 bin öğrencinin katıldığı dünyanın en kapsamlı eğitim araştırmasına göre (PISA 2013),Türkiye ortaöğretim kalitesinde 65 ülke arasında 44. sırada yer aldı.

Eğitimdeki başarımızı ölçmek istediğimizde, sadece çocuklarımızın İngilizce konuşup konuşamadığına bakalım yetişir. Hiç öyle PISA ya filan gerek yok yani. Liseyi bitiren sıradan bir öğrencimiz temel seviyede İngilizce konuşabildiğinde eğitim kalitemiz artmış diye kestirmeden not verebiliriz.

Eğer bir veli iseniz ve acaba eğitimdeki durumumuz nedir diye merak ediyorsanız, çocuğunuzun İngilizcesine bakın. O konuşabiliyorsa eğitim sistemi sağlıklı bir zemine oturmuş demektir.

Sayısı 1 milyonu bulan eğitimciler bunu bir düşünsün. Mis gibi bir eğitimimiz yok, Miş gibi bir eğitimimiz var.  Sadece siyasilerde sorun aramasınlar. Siyasileri ve bürokratları yeterince dürtmedikleri için bu zayıf notta onların da payı var.