Öğretmenlerin ek ödemeleri neden emekliliğe yansımıyor

NİĞDE milletvekili Ömer Fethi Gürer'in öğretmenler için, artan oranlı vergi dilimi uygulamasına son verilmesi ile ek dersler başta olmak üzere, tüm ek ödemelerin temel ücrete ve emekliliğe yansıtılması için bir çalışma olup olmadığına ilişkin Maliye Bakanlığı'na yönelttiği sorusuna yanıt geldi.

Maliye Bakanı Naci Ağbal, öğretmenlerin almakta oldukları ek ödemelerin emekliliğe yansıtılmamasına ilişkin açıklamasında şöyle dedi:

“15/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4 üncü maddesinde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine tabi olarak çalışanlar hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil olmak üzere 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılacağı hükme bağlanmıştır. 5434 sayılı Kanunun ilgili maddeleri uyarınca, kamu görevlilerine bağlanacak olan emekli aylığının hesabına esas tutulan emeklilik keseneğine esas aylık;

a)            Gösterge aylığı,

b)           Ek gösterge aylığı,

c)            Memuriyet taban aylığı,

d)           Memuriyet kıdem aylığı,

e)           İlgilinin ek göstergesi esas alınmak suretiyle, en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %40’ı ile %240’ı arasında değişen orana karşılık gelen tutar,

esas alınmak suretiyle, beş unsurun toplamından oluşmaktadır. Bu kapsamda, 5434 sayılı Kanunda iştirakçilere emekli aylığı bağlama sistemi, aynı statüde veya benzer durumda olan personelin aynı tutarda emekli aylığı alması amacıyla ilgilinin görev aylığını oluşturan bütün unsurlar dikkate alınarak değil, 5434 sayılı Kanunda öngörülen ve aynı veya benzer durumda olan tüm iştirakçiler için aynı unsurların hesaplamaya dahil edilmesini sağlayacak şekilde oluşturulmuştur.

Kamu personeline, emekli keseneğine esas aylık tutarına veya prime esas kazanca dahil edilmeksizin ödenen aylık unsurları ise, kadro unvanı aynı olsa bile; görev yapılan coğrafi yer, görevin yürütüldüğü mekan (fabrika, şantiye, maden ocağı, büro, arazi gibi), kadronun bulunduğu kurum gibi bazı kriterler çerçevesinde farklılaşmaktadır. Bu farklılaşma, kamu personelinin görevi sırasında emsallerine göre katlanmakta olduğu zorlukların telafi edilmesi amacından kaynaklanmaktadır. Ancak, çalışma dönemindeki fiili zorluklara göre farklılaştırılmış olan unsurların emekli aylığına yansıtılması statü hukukuna uygun düşmediğinden, bu unsurlar emekli keseneğinin ve emekli aylığının hesabında dikkate alınmamaktadır. Ayrıca, 5434 sayılı Kanunda öngörülen emekli aylığı bağlama sistemi dikkate alındığında, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca yapılan “ek ödeme”nin emekli keseneğine esas aylık unsurlarına dahil edilmesi, daha önce emekli aylığı bağlanmış kişilerin emekli aylıklarında da artışa sebep olacaktır. Bu durum ise, emekli aylığı ödemelerinde prim karşılığı olmaksızın gerçekleşecek artışlar dolayısıyla, sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal dengelerini olumsuz yönde etkileyecektir.

Bu çerçevede, vergi oranları üzerinde bir düzenleme yapılırken sadece bir gruba veya kesime yönelik herhangi bir tarife değişikliği ve ek ödemelerin temel ücret ve emekliliğe yansıtılmasına yönelik yürütülen bir çalışmamız bulunmamaktadır.”