Sigortası eksik bildirilen ne yapmalı?
Önemli sonuçlar doğuruyor zira çalışırken sigortanızın aldığınız gerçek ücret üzerinden bildirilmesi emekli olduğunuzda üç kuruş emekli maaşına mahkûm olmamanız için önemli.
İsmi tarafımızda mahfuz okurumuz S. E. soruyor: “Bünyamin bey, çalıştığım şirkette maaşlarımız bankaya NET maaş üzerinden yatırılıyor. Fakat SGK’ya yarısından daha azı bildiriliyor. Bu yıllardır böyle. Ara sıra hesap kontrolü istiyorum e-mail ile, böylece şirket yöneticisinden mail doküman alıyorum. Aynı zamanda da bankadan şirketten yatırılan tüm paralar için döküm alabilirim. Yani net gelirimi aynı şirkette çalışan iki mühendis, eşim ve dahası banka dökümü ile ispatlayabilirim. Ama bu işi işten ayrılınca yapmak istiyorum. Bu konuda bana ne önerirsiniz. Yine aynı bankada da altı yıl önce çektiğim bir kredide firmanın verdiği maaş yazısı var. Nasıl bir yol izlemeliyim, hakkımı nasıl almalıyım?”
Sayın okurumuz, ülkemizde sigortasız çalışma gitgide azalıyor, zira çalışanlar sigortalı olmanın neden önemli olduğu konusunda gitgide daha çok bilgi sahibi oluyor.
Ancak sigortalı bildirilmek yetmiyor, zira sigortalı olarak çalıştırılan pek çok kişi asgari ücret üzerinden SGK’ya bildirilmekte.
Aslında daha yüksek ücret alan kişiler düşük ücretler ile SGK’ya bildiriliyor, böylece sigorta primleri düşük ödeniyor.
Bu ise emeklilik aşamasına geldiğinizde önemli sonuçlar doğuruyor.
Üç Kuruş Emekli Maaşına Mahkûm Olmamak İçin
Önemli sonuçlar doğuruyor zira çalışırken sigortanızın aldığınız gerçek ücret üzerinden bildirilmesi emekli olduğunuzda üç kuruş emekli maaşına mahkûm olmamanız için önemli.
Gelecekte iyi emekli maaşı alabilmenin temel formülü çalışanların aldıkları tüm ücretlerin SGK’ya bildirilmesidir. SGK’ya ne kadar ücret üzerinden bildiriliyor iseniz gelecekte o kadar ücret üzerinden emekli maaşı alacaksınız demek.
Zira sosyal güvenlikte ne kadar ekmek o kadar köfte prensibi var.
Düşük prim yatırılan düşük emekli maaşı yüksek prim yatırılan yüksek emekli maaşı alır…
Sigortanızı Sürekli Takip Edin
Bu nedenle tüm okurlarımıza SGK’ya gerçek ücretleri üzerinden bildirilip bildirilmediklerini takip etmelerini tavsiye ederiz.
Bir kişinin ne kadar ücret üzerinden SGK’ya bildirildiğini E-devlet sistemi üzerinden SGK menülerinden görebilmesi ve aylık olarak takip edebilmesi mümkün.
E-devlette gördüğünüz tutar brüt ücretinizdir, elinize geçen net ücretin yaklaşık %20-25 fazlasını göstermelidir.
Eğer ücretiniz eksik bildiriliyor ise bu kez ALO 170 hattını ücretsiz arayarak SGK’ya şikayet edebilirsiniz. Konu SGK’nın tam yetkili denetim elemanları olan SGK müfettişleri/denetmenleri tarafından incelenecektir.
Hangi Belgelerle İspatlayabilirsiniz
Peki SGK, kendisine gelen “eksik ücretle sigortalı olma” şikayetlerinin inceleme aşaması hangi belgelere bakar, nasıl bir inceleme yapar?
SGK’nın bu tür incelemelerini yetkili denetim elemanları olan SGK Denetmenleri/Müfettişleri yapmaktadır.
SGK’nın sigortalılığın eksik bildirilmesini kesin olarak tespit etmesinin temel yöntemi bunun sonradan düzenlenebilir nitelikte olmayan belgeler ile ispat edilmesidir.
Bu belgeler banka kayıtları, noter kayıtları, faturalar, resmi defterler (yevmiye-bilanço gibi), resmi belgeler gibi belgelerden oluşur. Burada temel olarak belgenin sonradan tanzim edilebilecek nitelikte olmaması önemlidir.
Bankalara kredi çekmek için verilen maaş yazıları da eksik sigortaya dair bir delil olarak kabul edilebilmektedir.
Bu arada şunu belirtelim ki, tarih ve saat belirtecek şekilde olan e-mail yazışmaları da SGK Müfettişleri/Denetmenleri tarafından delil olarak kullanılabilmektedir. Zira Müfettişler/Denetmenler yemin hariç her türlü delili kullanabilmektedir.
Banka Dökümleri İşe Yarar
Çalışanlarının sigortasını eksik bildirilen işverenlerin çoğu SGK’ya bildirdiği kadarki kısmı banka üzerinden, geriye kalan kısmı ise elden ödemektedir.
Elden ödenen ücret ödemelerini kesin olarak tespit etmek ise çok zordur.
Ancak eğer size yapılan ücret ödemesinin bir kısmı maaş hesabınıza, diğeri ise başka bir hesaba yatırılıyor ise bu kez eksik sigorta bildirimini tespit etmek Müfettiş/Denetmen açısından çok kolaylaşır.
Zira Müfettişler/Denetmenler sigortasız çalışma ve ücret ödemesi konusunda bir şirket veya şirket yöneticisi hesabından bir çalışanın hesabına sürekli ve düzenli yapılan ödemeleri ücret ödemesi olarak kabul etmekte, bu ücretler için eksik bildirilen SGK primlerini işverenlerden cezasıyla birlikte istemektedir.
İşte SGK Müfettişleri/Denetmenlerinin bu inceleme usulleri gereği çalışanların eksik bildirilen ücretleri ile ilgili belge toplamaları önem arz ediyor, ki bu durumu SGK nezdinde ispat edebilsinler.
Belge Yoksa Mahkemeye Başvurmak Gerekir
Kişilerin sigortasının düşük ücretler üzerinden bildirildiğini sonradan düzenlenebilir nitelikte olmayan belgeler ile ispatlayamaması halinde ise SGK Denetmenleri/Müfettişlerinin yapabilecekleri pek bir şey bulunmuyor.
Zira işverenler ve muhasebeciler düşük bildirdikleri sigortalılıkları resmi defterlere de bu şekilde kaydediyor, başka bir deyişle minareyi çalan kılıfını hazırlamış oluyor.
Bu ise SGK Müfettişi/Denetmeninin işyerinin kayıtlarını incelese bile herhangi bir bulguya ulaşamayacağı anlamını taşıyor. Zira mahkemeler yalnızca şahitler sayesinde sigortalılık hizmeti verebilse bile Müfettiş/Denetmen bunu yapamıyor.
Bu şekilde SGK Müfettişi/Denetmeni tarafından tespit yapılamayan kişilerin eksik primlerini tamamlatmak için tek şansları işe yetkili iş mahkemesine başvurmak olarak kalıyor.
Mahkeme kararı ile eksik sigortalı bildirildiğiniz anlaşılması halinde ise SGK bu karara istinaden eksik sigorta primlerini işverenden tahsil eder, sizin emekli maaşınızı da yükseltir.
---
Kıssadan Hisse
“Acele her işte başarısızlığa sebep olur.”
— Heredot
---
Sorularınız:
www.bunyaminesen.com
Yazarın tüm yazıları için: