Torba Yasayla İş Kanununda Neler Değişti?

Bilindiği üzere bir süredir Meclis gündeminde bulunan Torba Yasa ile çalışma yaşamında bir dizi değişiklikler yapılması planlanıyordu.

İşte halk arasında torba yasa olarak bilinen 6645 sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun önceki hafta Meclis’te kabul edildi.

Kanun Cumhurbaşkanı tarafından onaylandıktan sonra Resmi Gazete’de yayımlanacak ve yürürlüğe girecek.

Peki, Torba Yasa iş yaşamına dair hangi değişiklikleri yaptı, İş Kanunumuzda hangi yeni uygulamalar başlatıldı. Bugünkü köşemizi buna ayırdık.

İşçilerin Mazeret İzni Hakları Arttırıldı

Torba Yasa ile yapılan ilk düzenleme işçilerin mazeret izinleri hakkında.

4857 sayılı İş Kanununa getirilen ek madde ile işçilerin mazeret izni hakları genişletilmiş bulunuyor.

Buna göre, işçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, izin verilmesi kanunen zorunlu oldu.

Ayni şekilde, işçinin eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilmesi kanunen zorunlu hale gelmiş bulunuyor.

İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilmesi de zorunlu.

Üstelik bu mazeret izni süreleri işçilerin yıllık ücretli izni hesaplanırken sanki çalışılmış gibi kabul edilecek.

Maden İşçilerinin Çalışma Süresi ve Ücretleri

Torba Yasa ile İş Kanunu’nda yapılan ikinci düzenleme ise yer altında çalışan maden işçilerinin çalışma süresi ve fazla mesai ücretleri hakkında.

Değişiklik ile yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saat olarak yeniden düzenlenmiş bulunuyor.

Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere zorunlu nedenler veya olağanüstü haller dışında fazla mesai yaptırma yasağı ise sürüyor.

Zorunlu nedenle veya olağanüstü haller ile yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla mesai yaptırılması durumunda ise, haftalık otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere zamlı şekilde ödenecek.

Gece Çalışmaları İçin Özel Bir Düzenleme Yapıldı

Çalışma hayatında "gece" en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemi ifade ediyor.

Ülkemiz iş mevzuatına göre gece çalışmasında fazla çalışma yapılması yasak, başka bir deyişle gece çalışmaları 7,5 saati geçemiyor.

Ancak son torba yasa değişikliği ile gece çalışmayı gerektiren bazı istisnai işlerde özel bir düzenleme yapılmış bulunuyor.

Buna göre, artık turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmetleri yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla 7,5 buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilecek.

Çocukların Çalıştırma Yasağı Yeniden Düzenledi

Mevzuatımıza göre on beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar; bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabiliyorlar.

On dört yaşını doldurmamış çocuklar ise bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla çalıştırılabilmekteler.

Son düzenlemeler ile zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri günde 7 ve haftada 35 saatten; sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanların ise günde 5 ve haftada 30 saatten fazla olamayacak. Bu süre, on beş yaşını tamamlamış çocuklar için günde 8 ve haftada 40 kadar artırılabilecek.

Kamu İşçilerinin Kıdem Tazminatı

Torba Yasa ile yapılan son düzenleme ise kamuda çalışan işçilerin kıdem tazminatlarının ödenmesi ile ilgili.

Buna göre, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında rödovans sözleşmeleri  çerçevesinde yer altı maden işletmeciliği yapan şirketlere ve ortaklarına ait malların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından el koyma veya takip yoluyla satışından elde edilen gelirler, öncelikle bu sözleşmeler kapsamında söz konusu şirketlerde çalışmış olan işçilerden, iş sözleşmeleri kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olanların kıdem ve ihbar tazminatları ile izin, fazla çalışma ve diğer ücret alacaklarının ödenmesinde kullanılacak.

Bu ödemeler Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından ilgililerin hesaplarına yatırılmak suretiyle gerçekleştirilecek. Ödemeye esas bilgi ve belgeler, işçinin son çalıştığı işvereni tarafından Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna teslim edilecek.

---

Kıssadan Hisse

“Dehanın bir bölümü ilham, üç bölümü terdir.”

Amerikan Atasözü

---

Sorularınız:

Yazarın tüm yazıları için: